ثبت نام
ورود به پنل کاربری
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
فهرست
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
ثبت نام
ورود به پنل کاربری
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
فهرست
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
دگرآزمایی کفایه
موضوع سوالات
مباحث الفاظ ، امارات ، اصول عملیه ، تعارض ، اجتهاد و تقلید
مرحله
1
از
4
25%
تستی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
الفاظ: وضع ، اوامر ، نواهی ، مفاهیم ، عام و خاص ، مطلق و مقید ، مجمل و مبین
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
وضع : مقدمه ، اقسام وضع ، حقیقت و مجاز ، وضع مرکبات ، امارات وضع ، حقیقت شرعیه ، صحیح و اعم ، مشتق و ....
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● از دیدگاه مصنف تمایز علوم به چیست؟
الف) موضوعات
ب) محمولات
ج) مسائل
د) اختلاف اغراض
● مدعای مرحوم آخوند در بحث حقیقت شرعیه چیست؟
الف) ثابت نیست
ب) به نحو وضع تعیینی استعمالی است
ج) به وضع تعینی است
د) فقط حقیقت متشرعه صحیح است
● به نظر مرحوم آخوند اسامی معاملات برای کدام گزینه وضع شده است؟
الف) برای اعم
ب) خصوص صحیح
ج) جائی برای نزاع صحیح و اعم نیست چون امرشان دائر بين وجود و عدم است
د) هیچکدام
● کدام گزینه، مراد از کلمه « حال » در بحث مشتق است؟
الف) حال تلبس
ب) حال نطق
ج) حال جری و حمل
د) هیچکدام
● به نظر مرحوم آخوند در مثال « الميزاب جار» کدام گزینه صحیح است؟
الف) مشتق، در معنای حقیقی اش استعمال شده است
ب) مجاز در کلمه است
ج) اصلا این استعمال صحیح نیست
د) مشتق از معنای وصفيش تجرید شده است
● در بحث استعمال لفظ در اکثر از معنای واحد، کدام گزینه صحیح است؟
الف) عقلا جایز نیست
ب) عقلا جایز است اما عرف لغوی آن را نمی پسندد
ج) عقلا و عرفا جایز است اما شرعا جایز نیست
د) به نحو حقیقت جایز نیست اما به نحو مجاز جایز است
● به نظر صاحب كفايه تمایز علوم از يكديگر به چه چیز است؟
الف) اختلاف موضوعات
ب) اختلاف محمولات
ج) اختلاف اغراض
د) اختلاف موضوعات و محمولات
● حقيقت وضع طبق نظر محقق خراسانی کدام گزینه است؟
الف) علقة ذاتيه است بین لفظ و معنا
ب) تعهد و التزام انسان ها است نسبت به یکدیگر
ج) أمري است بين تكوین و تشريع
د) ارتباط خاصی است بین لفظ و معنا که ناشي از تخصیص یا کثرت استعمال می باشد
● این جمله « لاريب في كون الالفاظ موضوعة بازاء معانيها من حيث هي لامن حيث هي مرادة للافظها» مال چه کسي است؟
الف) محقق نهاوندي
ب) شیخ اعظم
ج) صاحب فصول
د) محقق خراساني
● اگر لفظ مردد باشد بين معناي مجازي و مشترك لفظي، حكم آن چیست؟
الف) مقام از موارد اجمال نص بوده و وظیفه رجوع به اصل عملي است
ب) مجاز مقدم است
ج) مشترك لفظي مقدم است
د) مكلف مخیر است در تقدم هر کدام که خواسته باشد
● به نظر صاحب كفايه « منشأ وضع» کدام گزینه است؟
الف) اختصاص لفظ به معنا
ب) تخصيص لفظ به معنا
ج) كثرت استعمال لفظ در معنا
د) تخصيص لفظ به معنا و كثرت استعمال لفظ در معنا
● استعمال «الجاري» در مثل «المزیاب الجاري» .......... است.
الف) حقيقت
ب) مجاز در اسناد
ج) مجاز در حذف
د) مجاز در كلمه
● موضوع علم اصول را مشخص نمائید.
الف) ادلة اربعه من حيث هي
الف) ادلة اربعه من حيث هي
ج) كلي منطبق بر موضوعات مسائل علم اصول
د) تمام‌گزینه ها
● به نظر مرحوم آخوند چه نسبتی بین موضوع علم با موضوعات مسائل علم برقرار است؟
الف) تغایر مفهومی و مصداقی
ب) اتحاد مفهومی و مصداقی
ج) تغایر خارجی و اتحاد مفهومی
د) اتحاد خارجی و تغایر مفهومی
● کدام گزینه جزء احوالات پنج گانه لفظ است؟
الف) تجوز و حقیقت
ب) اشتراک و حقیقت
ج) اشتراک و اضمار
د) حقیقت و اضمار
● آیا قدر جامع بر هر دو قول صحیحی و أعمى لازم است یا خیر؟
الف) بنا بر هر دو نظریه لازم است
ب) بر هیچ کدام لازم نیست
ج) فقط بنا بر صحیحی لازم است
د) فقط بنا بر اعمى لازم است
● الحق وقوع الاشتراك للنقل و التبادر و المراد من النقل ..............
الف) خصوص الأخبار
ب) خصوص الكتاب
ج) الكتاب و السنة
د) نقل أهل اللغة
● اطلاق «مجتهد» بر طلبه سطح دو، و اطلاق «قاضی» بر کسی که الان بازنشسته شده، در جملات: «انه سيكون مجتهدأ» و «انه كان قاضيا»، به ترتیب چه نوع استعمالی می باشد؟
الف) مجازی - حقیقی
ب) حقیقی - مجازی
ج) حقیقی - حقیقی
د) مجازی - مجازی
● تمایز در علوم به کدام گزینه محقق می شود؟
الف) اختلاف در اغراض ها
ب) اختلاف در موضوعات
ج) اختلاف در محمولات
د) اختلاف در مبادی تصوریه و تصدیقيه
● وضع در اعلام و اسماء اجناس، به ترتیب به چه کیفیتی است؟
الف) وضع خاص و موضوع له خاص - وضع عام و موضوع له عام
ب) وضع خاص و موضوع له خاص - وضع عام و موضوع له خاص
ج) وضع عام و موضوع له خاص - وضع عام و موضوع له عاما
د) وضع خاص و موضوع له عام - وضع عام و موضوع له عام
● «التشخص الناشيء من قبل الاستعمالات ..»
الف) لا يوجب تشخص المستعمل فيه مطلقا
ب) يوجب تشخص المستعمل فيه مطلقا
ج) يوجب تشخص المستعمل فيه ان كان تشخصا خارجيا
د) يوجب التشخص المستعمل فيه ان كان تشخصا ذهنيا
● کدام گزینه جزء احوالات پنجگانه لفظ نیست؟
الف) تجوز
ب) اشتراک
ج) حقیقت
د) اضمار
● اتحاد ذات با مبدأ در مشتق به چه نحوی است؟
الف) حلول
ب) انتزاع
ج) صدور
د) تمام‌گزینه ها
● نظر مصنف در مورد استعمال لفظ در اکثر از یک معنا چیست؟
الف) عقلا جایز است و وضعا جایز نیست
ب) عقلا جایز نیست و وضعا جایز است
ج) جایز است مطلقا
د) جایز نیست مطلقا
● الفاظ معاملات برای ...... وضع شده اند
الف) برای اعم از صحی از فاسد
ب) برای خصوص صحیح وضع شده اند
ج) برای فاسد وضع شده اند
د) هیچ کدام
● طبق نظر مرحوم آخوند استعمال لفظ در بیش از یک معنا آیا جایز است؟
الف) چنین استعمالی بر خلاف تعبد حاکم در استعمال الفاظ است
ب) استعمال مذکور امتناع عقلی دارد
ج) استعمال مذکور در لفظ مفرد ، به نحو مجاز است
د) استعمال مذکور در لفظ تثنیه و جمع به نحو حقیقت است
● موضوع هر علم از نظر مرحوم آخوند کدام است ؟
الف) هو نفس موضوعات مسائله عينا ولا يتحد معها خارجا وان كان يغایرها مفهوما
ب) هو نفس موضوعات مسائله عینا و ما يتحد معها خارجا و لا يغایرها مفهوما
ج) هو نفس موضوعات مسائله عینا و ما يتحد معها خارجا و ان كان يغايرها مفهوما
د) هو نفس موضوعات مسائله عینا و لا يتحد معها خارجا بل يغایرها مفهوما
● عبارت "لا ريب في كون الالفاظ موضوعة بازاء ...................... من حيث .... لا من حيث هي ................." را کامل کنید .
الف) معانيها - هي - مرادة للافظها
ب) معانيها - مرادة للافظها -هی
ج) مصاديقها- هي - مرادة للافظها
د) مصادیقها- مرادة للافظها - هي
● گزینه صحیح را انتخاب نمایید
الف) صحت حمل لفظ بر معنی به حمل شایع صناعی تنها علامت حقیقت بودن لفظ در معنی است
ب) صحت حمل به حمل اولی ذاتی علامت حقیقت و به حمل شایع علامت مصداق بودن لفظ برای معنا است
ج) صحت حمل چه به حمل اولی ذاتی و چه شایع دامی علامت حقیقت بودن لفظ در معنا است
د) صحت حمل به حمل اولی ذاتی علامت مصداق حقیقی بودن لفظ برای معنا است
● در رابطه با اسماء اشاره کدام گزینه به نظر مصنف صحیح است ؟
الف) وضع عام - موضوع له عام - مستعمل فيه خاص
ب) وضع عام - موضوع له خاص- مستعمل فيه خاص
ج) وضع عام - موضوع له عام - مستعمل فيه عام
د) وضع خاص - موضوع له خاص - مستعمل فيه خاص
● موضوع علم اصول به نظر مرحوم آخوند کدام است ؟
الف) الادلة الأربعة بما هي ادلة
ب) ذات الادلة و الكلى المنطبق على موضوعات المسائل
ج) الكلى المنطبق على موضوعات مسائله المتشتة د- الادلة الأربعة بما هی هی
د) الادلة الأربعة بما هی هی
● در رابطه با ثمرة نزاع بين صحیحی و اعمی کدامیک صحیح است ؟
الف) رجوع به برائت بنا بر قول اعم و رجوع به اشتغال بنا بر قول به صحيح
ب) عدم جواز رجوع به اطلاق بنا بر صحیح و جواز رجوع به اطلاق بنا بر اعم
ج) اجمال خطاب بنا بر صحیح و و رجوع به برائت بنا بر قول به اعم
د) رجوع به برائت بنا بر قول اعم و رجوع به اشتغال بنا بر قول به صحیح - عدم جواز رجوع به اطلاق بنا بر صحیح و جواز رجوع به اطلاق بنا بر اعم
● تمایز علوم به چیست ؟
الف) غايات علوم
ب) مسائل علوم
ج) مبادی تصوریه علوم
د) مبادی تصدیقيه علوم
● به نظر مرحوم آخوند تعریف «وضع» کدام گزینه است؟
الف) تخصيص اللفظ بالمعنی
ب) اختصاص اللفظ بالمعنی
ج) وضع اللفظ على المعنى
د) جعل اللفظ على المعنى
● کدام یک از اقسام «وضع» بی فایده است؟
الف) مواد
ب) هيئات
ج) مرکبات
د) مفردات
● «الحق ................. للنقل و التبادر و عم الصحة الستلب بالنسبة الى معنيين أو اكثر للفظ الواحد ................... .»
الف) وقوع الاشتراك - و إن اجازه بعض
ب) وقوع الاشتراك - و إن احاله بعض
ج) استعمال اللفظ في الاكثر - و إن اجازه بعض
د) استعمال اللفظ في الاكثر - و إن احاله بعض
● در صورت شک به وضع مشتق برای اعم یا خصوص حال تلبس، چه اصلی جاری می شود؟
الف) اصل عدم ملاحظه خصوصیت است
ب) اصل عدم ملاحظه عمومیت
ج) اصالة الاحتياط
د) اصلی وجود ندارد
● به نظر مرحوم آخوند در حمل، ملاحظه ترکیب بین متغایرین ................. است.
الف) معتبر
ب) مفيد
ج) مجاز
د) مخلّ
● اگر اعمی، جامع را معظم اجزاء قرار دهند، به نظر مرحوم آخوند چه محذوری لازم می آید؟
الف) لزوم مجازیت اگر لفظ صلاة در «تام الاجزاء و الشرائط» استعمال شود
ب) تبدل و تردد در ماهیت شیء واحد
ج) دور
د) لزوم مجازیت اگر لفظ صلاة در «تام الاجزاء و الشرائط» استعمال شود و تبدل و تردد در ماهیت شیء واحد
● به نظر مرحوم آخوند چه نسبتی بین موضوع علم و موضوعات مسائل علم است؟
الف) تغایر مفهومی و مصداقی
ب) اتحاد مفهومی و مصداقی
ج) تغاير خارجی و اتحاد مفهومی
د) اتحاد خارجی و تغایر مفهومی
● نسبت به حقیقت شرعیه، کدام گزینه به نظر مرحوم آخوند صحیح است؟
الف) به وضع تعیینی قولی، ثابت است
ب) به وضع تعیینی عملی ثابت است
ج) به وضع تعیینی عملی ثابت است، اگر معانی الفاظ مورد بحث، مستحدثه باشند
د) به وضع تعیینی قولی و عملی ثابت است
● به نظر مرحوم آخوند استعمال لفظ در معنای مناسب با موضوع له، تابع چه مناطی است؟
الف) اجازه واضع
ب) حسن طبع
ج) لزوم اجازه واضع و حسن طبع
د) کفایت هر کدام از اجازه واضع و حسن طبع
● عَيِّن الصحيح فيما یلی.
الف) الأصل اللفظي في المشتق هو اصالة عدم ملاحظة الخصوصية
ب) الأصل اللفظي في المشتق هو اصالة عدم ملاحظة العموم
ج) الأصل اللفظي في المشتق هو اصالة ملاحظة العموم
د) انه لا أصل في نفس المسألة
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اوامر : ماده امر ، صیغه امر ، اجزاء ، مقدمه واجب ، ضدّ ، انواع واجب و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● تبدیل امتثال به امتثال و إتيان مجدد مأمور به چه حکمی دارد؟
الف) جایز است مطلقا
ب) جایز نیست مطلقا
ج) در خصوص اوامر غیری و تبعی جایز استج) در خصوص اوامر غیری و تبعی جایز است
د) اگر غرض إقصا، حاصل نشده باشد جایز و الا جایز نیست
● إتيان مأمور به اضطراری در چه صورت مجزی از مأمور به واقعی است؟
الف) اضطراری، وافی به تمام مصلحت واقعی باشد
ب) اضطراری، وافی به بعض مصلحت واقعی باشد و باقی قابل تدارک نباشد
ج) اضطراری، وافي به بعض مصلحت واقعی باشد و باقی ملزم نباشد
د) تمام‌گزینه ها
● نظر مرحوم آخوند نسبت به اجزای مأمور به چیست؟
الف) فقط وجوب نفسي ضمنی دارد
ب) فقط وجوب غیری مقدمی دارد
ج) هم وجوب نفسي ضمنی و هم وجوب غیری دارد
د) اجزاء بما هي، متصف به هیچ وجوبی نیست
● دليل قول «رجوع قید است به ماده» کدام گزینه است؟
الف) اطلاق جمله شرطیه
ب) انصراف عرفی جمله شرطيه
ج) معنای هیئت، جزئی حقیقی است
د) انصراف عرفی جمله شرطيه - معنای هیئت، جزئی حقیقی است
● اشکال محقق نهاوندی بر واجب مطلق کدام گزینه است؟
الف) لغو است، چون واجب مطلق و منجز، از سنخ واجب مطلق است
ب) تفکیک بین انشاء و منشأ می شود، و آن نظیر تفکیک بین اراده و مراد است که عقلا محال است
ج) در حال بعث مكلف قدرت بر مکلف به ندارد
د) لغو است، چون واجب مطلق و منجز، از سنخ واجب مطلق است - در حال بعث مكلف قدرت بر مکلف به ندارد
● نظر مرحوم آخوند نسبت به استحقاق ثواب و عقاب، کدام گزینه است؟
الف) واجب نفسی و غیری داری ثواب و عقاب است
ب) نفسی دارای ثواب و عقاب، و غیری فقط دارای ثواب است
ج) نفسی دارای ثواب و عقاب، و غیری فقط دارای عقاب است
د) نفسی دارای ثواب و عقاب و غیری ثواب و عقاب ندارد
● به نظر مرحوم آخوند در بحث واجب تخییری میان اقل و اکثر کدام گزینه صحیح است؟
الف) تخيير عقلی و شرعی هم ممکن و قابل تصویر است و هم واقع شده است
ب) تخییر عقلی و شرعی از محالات بوده نه ممکن است و نه واقع گردیده است
ج) تخییر عقلی متصور و ممکن می باشد اما شرعا نه ممکن است و نه واقع شده است
د) تخییر عقلی و شرعی ممکن و متصور می باشد اما واقع نشده است
● به نظر مرحوم آخوند در اتیان مأمور به بر طبق آمر ظاهری (اصل عملی) کدام گزینه صحیح است؟
الف) مجزی نیست و بایستی عمل واقعی اعاده و یا قضا شود
ب) مجزی هست و اعادة و قضا لازم نیست
ج) به لحاظ اعاده در وقت مجزی نیست ولی از قضا در خارج وقت مجزی است
د) به لحاظ اعاده در وقت مجزی است ولی از قضا در خارج وقت مجزی نیست
● هرگاه مولی عملی را برای مدتی بر بندگانش واجب نموده، سپس وجوب را نسخ نماید، مختار مرحوم آخوند(ره) کدام گزینه است؟
الف) حكم اسبق منسوخه موضوع ثابت می گردد
ب) حکم شئ مجمل بوده و هیچ یک از احکام اربعه باقیمانده ثابت نخواهد بود
ج) جواز به معنای اعم برای مرفوع منسوخه ثابت می گردد
د) جواز به معنای اخص برای شئ ثابت خواهد بود
● مقدمات داخليه واجب (اجزاء مأخوذه در ماهیت مأمور بها) چه حکمی دارند؟
الف) واجب به وجوب نفسی استقلالی است
ب) واجب به وجوب مقدمی غیر است
ج) اساسا واجب نیستند
د) واجب به وجوب تفسی ضمنی است
● به نظر صاحب فصول واجب معلق چه نوع واجبی است؟
الف) اصل وجوب و امر به آن و نیز واجب و امتثال استقبالی است
ب) واجب و امتثال فعلی، ولی وجوب استقبالی است
ج) اصل وجوب و امر به آن فعلی ولی واجب و امتثال استقبالی است
د) واجبی است که حصول آن در آینده متوقف بر امر غير مقدور نباشد
● مختار مرحوم آخوند در متعلق اوامر و نواهی کدام گزینه است؟
الف) طبیعت و ماهيت من حيث هي هي
ب) طبیعت و ماهیت موجود در خارج و محققه
ج) افراد و مصادیق طبیعت و ماهیت
د) طبیعت و ماهیت به وجود سعی آن نه من حيث هي هي
● به نظر مرحوم آخوند امر به شئ مقتضی نهی از ضد خاص می باشد یا خیر؟
الف) می باشد به نحو عینیت و دلالت مطابقی
ب) نمی باشد زیرا بین امر به شئ و نهی از ضد خاص نه مقدمیت برقرار است و نه تلازم در حکم
ج) می باشد به عنوان مقدمه تحقق مأمور به
د) می باشد به دلیل تلازم میان امر به شیء و نهی از ضد خاص آن
● به نظر مرحوم آخوند مقدمه واجب چه حکمی دارد؟
الف) واجب به وجوب شرعی غیر مولوی می باشد
ب) در صورتی که مقدمه سببی (علت تامه) باشد واجب به وجوب شرعی است
ج) در صورتی که مقدمه موصله باشد، واجب به وجوب شرعی است
د) واجب به وجوب عقلی (غیر شرعی) می باشد
● عنوان بحث اجزاء را طبق عبارت کفایه مشخص نمائید.
الف) الاتيان بالمأمور به على وجهه يقتضي الاجزاء بلا شبهة
ب) الاتيان بالمأمور به الظاهري او الاضطراری، يقتضى الاجزاء بلا شبهة
ج) مأمور به على وجهه يقتضي الاجزاء في الجملة بلا شبهة
د) الاتيان بالمأمور به يقتضي الاجزاء في الجملة بلا شبهة
● انجام مأموربه به امر واقعی و امر اضطراری و امر ظاهری نسبت به نفس همان امر چه حکمی دارد؟
الف) در هر سه مجزی است
ب) در هیچ یکی مجزی نیست
ج) فقط در اولی مجزی است
د) فقط در دومی و سومی، مجزی است
● نسبت به مقدمات سه گانه ( مقدمه متقدم، مقارن و متأخر) کدام گزینه به نظر مرحوم آخوند صحیح است؟
الف) هر سه داخل در نزاع مقدمه واجب است
ب) فقط مقدمه مقارن و متقدم داخل در نزاع است
ج) فقط مقدمه متقدم داخل در نزاع است
د) هر سه داخل در نزاع است اگر از نوع سببی باشد
● واجب مطلق به نظر محقق نهاوندی چه محذوری دارد؟
الف) لازمه آن تأخر جزء علت از معلول است
ب) لازمه آن انفکاک بین ایجاب و موجب است
ج) اصل تقسيم لغو است چون برگشت آن به واجب مشروط است
د) تمام گزینه ها
● در قیدی که ثبوتا هم امکان رجوع به هیئت دارد و هم به ماده و اثبات معینی وجود ندارد، به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه صحیح است؟
الف) در اطلاق هیئت شمولی و اطلاق ماده بدلی، تقیید بدلی مقدم است
ب) در تقیید ماده یک خلاف و در تقیید هئیت دو خلاف است پس اطلاق هیئت مقدم است
ج) مورد مجمل می شود و مرجع اصول عملیه است
د) در اطلاق هیئت شمولی و اطلاق ماده بدلی، تقیید بدلی مقدم است - در تقیید ماده یک خلاف و در تقیید هئیت دو خلاف است پس اطلاق هیئت مقدم است
● طبق نظر مرحوم آخوند(ره)، میزان واجب نفسي و غيری، کدام گزینه است؟
الف) داعی ایجاب در اولی در نفس واجب، و در دومی در غیر است
ب) اولی، متعلق اراده است مستقلا و دومی، متعلق اراده است تبعا
ج) اولی وجوب اصلی و دومی، وجوب تبعی دارد
د) هر سه مورد
● نسبت به استحقاق ثواب و عقاب، مختار مرحوم آخوند(ره) کدام گزینه است؟
الف) هر دو در واجب نفسی و غیری وجود دارند
ب) هر دو اختصاص به واجب نفسی دارد
ج) در واجب نفسي هر دو و در واجب غیری فقط استحقاق عقاب است
د) در واجب نفسي هر دو و در واجب غیری فقط استحقاق ثواب است
● منشأ عبادت طهارات ثلاث( وضو، غسل و تيمم) به نظر مرحوم آخوند(ره) کدام گزینه است؟
الف) قصد أمر غيري بما هو
ب) وجود امر دوم غیری از امر غیری اول
ج) استحباب نفسي و حسن ذاتی عمل
د) تمام گزینه ها
● نسبت به مقدمه واجب، مختار مرحوم آخوند کدام گزینه است؟
الف) مطلقا واجب است
ب) مطلقا واجب نیست
ج) خصوص مقدمه مقصوده واجب است
د) خصوص مقدمه موصله واجب است
● لازمه قول به وجوب مقدمه موصله کدام گزینه است؟
الف) لغویت ایجاب مقدمه
ب) عدم وجوب مقدمه واجب در اکثر واجبات
ج) اختصاص وجوب مقدمه به مقدمات تسبیبی و تولیدی
د) عدم وجوب مقدمه واجب در اکثر واجبات - اختصاص وجوب مقدمه به مقدمات تسبیبی و تولیدی
● به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه ثمره بحث اصولی مقدمه واجب محسوب می شود؟
الف) اثبات وجوب مقدمه واجب
ب) «برء النذر» با أتيان مقدمه واجب
ج) حصول فسق با ترک واجبی که مقدمات كثيره دارد
د) تمام گزینه ها
● نسبت به مقدمه حرام مختار مرحوم آخوند را مشخص نمایید.
الف) مطلقا حرام است
ب) مطلقا حرام نیست
ج) خصوص مقدمه تولیدی و تسبیبی حرام است
د) خصوص مقدمه موصله حرام است
● مراد از «اقتضاء» در عنوان بحث ضد "الامر بالشيء هل يقتضي النهي عن ضده" کدام گزینه است؟
الف) عینیت و جزئیت
ب) تلازم
ج) مقدمیت
د) تمام‌گزینه ها
● به نظر مشهور، كلمه «اجزاء» در بحث اجزاء به چه معناست؟
الف) كفایت
ب) سقوط قضا و اعاده
ج) سقوط تعبد ثانيا
د) سقوط قضا و اعاده و سقوط تعبد ثانيا
● به نظر صاحب كفايه بحث مقدمة واجب داخل در کدام گزینه است؟
الف) علم کلام
ب) علم فقه
ج) علم اصول
د) علم کلام و علم فقه
● اگر قید در کلام، مردد باشد بين رجوع به هیئت یا ماده، حکم آن به نظر محقق خراساني چيست؟
الف) به ماده بر مي گردد
ب) به هیئت بر مي گردد
ج) به هر دو (ماده و هئیت) بر مي گردد
د) كلام مجمل مي شود، وظیفه رجوع به اصول عملیه است
● در بحث «مقدمه واجب» ، كدام يك از موارد زیر داخل در محل نزاع است؟
الف) مقدمة الوجود و الصحة
ب) مقدمة الوجود و الوجوب
ج) مقدمة الوجود و العلم
د) مقدمة الوجوب و الصحة
● ملاك وجوب مقدمه را مشخص نمایید.
الف) توصل به ذي المقدمة
ب) قصد توصل به ذي المقدمه
ج) اراده ذي المقدمه
د) عدم تمكن به ذي المقدمه بدون مقدمه
● در بحث « الأمر بالشيء هل يقتضي النهي عن ضده او لا ؟» كدام يك از مصادیق «اقتضاء» در این مقام ، مهم تلقي شده است؟
الف) عینیت
ب) جزئیت
ج) مقدمیت
د) تلازم
● دليل ناسخ وجوب بعد از نسخ بر چه چيزي دلالت دارد؟
الف) جواز بالمعنى الاعم
ب) جواز بالمعني الاخص
ج) حكم ما قبل از وجوب
د) بر هیچکدام دلالت ندارد
● به نظر مرحوم آخوند نسبت به «قول به إجزاء» و «قول تصویب باطل»، گزینه صحیح کدام است؟
الف) ملازمه است مطلقا
ب) ملازمه نیست مطلقا
ج) در حکم ظاهری مستفاد از امارات ملازمه است فقط
د) در حکم ظاهری مستفاد از اصول عملیه ملازمه است فقط
● نسبت به مقدمه داخليه کدام یک از جملات ذیل مختار مصنف است؟
الف) تعریف مقدمه بر آن صادق است ولی در بحث ملازمه بین وجوب مقدمه و ذي المقدمه داخل نیست
ب) تعریف مقدمه بر آن صادق نیست ولی در بحث ملازمه بين وجوب مقدمه و ذي المقدمه داخل است
ج) تعریف مقدمه بر آن صادق نیست و در بحث ملازمه بین وجوب مقدمه و ذي المقدمه نیز داخل نیست
د) تعریف مقدمه بر آن صادق است و در بحث ملازمه بين وجوب مقدمه و ذي المقدمه نیز داخل است
● مختار مصنف نسبت به مقدمه علمیه چیست؟
الف) تحصيل آن واجب نیست مطلقأ
ب) از باب وجوب تبعی تحصیل آن واجب است
ج) از باب مستقلات عقليه، تحصيل آن واجب است
د) از باب ملازمه در مقدمه واجب، تحصیل آن واجب است
● تعريف ذیل متعلق به کدام یک از تقسيمات واجب است ؟ حيث كان طلب شيء و إيجابه لا يكاد يكون بلا داع، فإن كان الداعي فيه هو التوصل به إلى واجب لا يكاد التوصل بدونه إليه لتوقفه عليه فالواجب .......... و إلا فهو .......... .»
الف) واجب مشروط و مطلق است
ب) واجب غیری و نفسی
ج) واجب تبعی و اصلی
د) واجب معلق و منجز
● به نظر مصنف، اگر در رجوع قیدی شک شد که به ماده تعلق گرفته یا به هیئت، چه حکمی جاری می شود؟
الف) اصل بر رجوع قید بر هیئت است
ب) اصل بر رجوع قید به ماده است
ج) دلیل مجمل شده و به اصول عملیه رجوع می شود
د) اگر متصل باشد به ماده برگردد و اگر منفصل باشد به هیئت بر می گردد
● در صورت شک در ملازمه بين وجوب مقدمه و ذي المقدمه و شک در وجوب شرعی مقدمه، به ترتیب چه اصلی جاری می شود؟
الف) نسبت به ملازمه، اصلی جاری نمی شود ولی در وجوب، استصحاب عدم وجوب شرعی جاری می شود
ب) نسبت به ملازمه، اصلی جاری نمی شود ولی در وجوب، برائت جاری می شود
ج) در هر دو استصحاب عدم جاری می شود
د) در هر دو برائت جاری می شود
● کدام یک از عبارت های زیر، دلیل مصنف بر استحاله ترتب است؟
الف) متلازمین در وجود، متلازمين در حکم هم هستند
ب) عدم مانع در وجود، غیر از عدم مانع در تأثیر است
ج) در اوامر الهي، أهم و مهم وجود ندارد
د) ملاک استحاله طلب ضدین در عرض واحد در امر به ضدین نیز هست لامارات
● حكم عملی که وجوب آن نسخ شده بعد از نسخ چیست؟
الف) جواز بالمعنى الأخص که دلیل منسوخ دلالت می کرده است
ب) جواز بالمعنى الأعم که دلیل منسوخ دلالت می کرده است
ج) استصحاب حكم سابق
د) مجمل شده و هیچ حکمی ندارد
● مسأله اجزاء اصطلاحا نسبت به کدام أمر محل نزاع است؟
الف) امر ظاهری
ب) امر واقعی
ج) امر اضطراری
د) امر ظاهری و اضطراری
● نظر مرحوم آخوند نسبت به مقدمه داخلی "جزء مرکب و مأمور به" کدام گزینه است؟
الف) متصف به وجوب نفسی مستقل است
ب) متصف به وجوب غیری است
ج) متصف به وجوب نفسی ضمنی است
د) متصف به وجوب نفسي ضمنی و غیری مقدمی است به دو اعتبار
● نظر مرحوم آخوند نسبت به واجب مطلق و مشروط کدام گزینه است؟
الف) هر دو امر اضافی هستند
ب) هر دو امر حقیقی هستند
ج) اولی اضافی و دومی حقیقی هستند
د) اولی حقیقی و دومی اضافی هستند
● نسبت به واجبی که شک داریم نفسی است یا غیری، کدام گزینه صحیح است؟
الف) باید طبق اطلاق ماده حکم کرد
ب) به هیچ یک از اطلاق ماده و هیئت نمی توان تمسک کرد
ج) اطلاق هیئت، اقتضای غیریت دارد
د) اطلاق هیئت، اقتضای نفست دارد
● به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه ثمره بحث اصولی مقدمه واجب محسوب می شود؟
الف) اثبات ملازمه بين وجوب ذي المقدمه و مقدمه
ب) «برء النذر» با اتیان مقدمه واجب
ج) حصول فسق با ترک واجبی که مقدمات کثیره دارد
د) حرمت أخذ أجرت بر انجام مقدمات
● کدام گزینه جزء شرائط ظهور ثمره بحث ضد نیست؟
الف) أمر به شیء مقتضی نهی از ضد باشد
ب) آن ضد باید عبادت باشد
ج) نهی از عبادات مقتضی فساد باشد
د) حاکم به فساد، شرع باشد نه عقل
● عبارت: «له تعلق بكل واحد، بحيث او اخل بامتثاله الكل لعوقبوا على مخالفته جميعا و أن سقط عنهم لو أتي به بعضهم»، تعریف کدام سنخ از وجوب است؟
الف) وجوب عینی
ب) وجوب تخییری
ج) وجوب کفایی
د) وجوب نفسی
● اگر اعتبار تكتف در نماز، توسط اجماع ثابت شود و مدتی نماز را به همان کیفیت بخوانیم سپس اخبار متواتره بر مبطل بودن آن دلالت کند، چه حکمی دارد و زیر مجموعه چه بحثی است؟
الف) صحیح است - کشف خلاف از ظن توسط ظن چون اجماع و اخبار هر دو ظنی اند
ب) باطل است - کشف خلاف از ظن توسط قطع ظن چون اجماع؛ ظنی و اخبار متواتره مفید قطع اند
ج) باطل است - کشف خلاف از قطع توسط قطع چون هر دو مفيد قطع اند
د) صحیح است - کشف خلاف از قطع توسط ظن چون اجماع قطعی و اخبار گر چه قطعی الدلاله اند اما معارض دارند
● ما هو المراد من «وجهه» في عبارة: «الإتيان بالمأمور به على وجهه يقتضي الإجزاء»؟
الف) النهج الذي ينبغي أن يؤتى به على ذا النهج شرعا و عقلا
ب) خصوص الكيفية المعتبرة في المأمور به شرعا
ج) خصوص الكيفية المعتبرة في المأمور به عقلا
د) قصد الوجه المعتبر عند بعض الاصحاب
● عين الصحيح في ما يلي.
الف) مقدمة الصحة ترجع الى مقدمة الوجود
ب) مقدمة الوجود ترجع الى مقدمة الصحة
ج) مقدمة الوجوب ترجع الى مقدمة الوجود
د) مقدمة الوجوب ترجع الى مقدمة الصحة
● «اطلاق الواجب على الواجب المشروط بلحاظ حال قبل حصول الشرط، اطلاق .........»
الف) حقیقی مطلقا
ب) مجازی مطلقا
ج) حقیقی عند الشيخ و مجازی عند الآخوند
د) حقیقی عند الآخوند و مجازی عند الشيخ
● داعی تکلیف در واجبات نفسی چیست؟
الف) محبوبیت ذاتی واجبات
ب) مصالح مترتب بر واجبات
ج) گاهی محبوبیت ذاتی و گاهی مصالح مترتب
د) تقرب به پروردگار
● عين الصحيح فيما اذا نسخ الوجوب.
الف) يبقى الجواز بالمعنى الأعم بعد النسخ
ب) يبقى الجواز بالمعنى الأخص بعد النسخ
ج) لا يجرى استصحاب جواز العمل المنسوخ
د) جميع الموارد
● کدام گزینه در باب إجزاء و مره صحیح می باشد؟
الف) مره بحث لفظی است اما بحث اجزاء عقلی است
ب) مره و اجزاء بحث لفظی هستند
ج) مره و اجزاء بحث عقلی هستند
د) مره بحث عقلی است اما اجزا بحث لفظی است
● در بحث اقسام مقدمه خارجيه................. چیزی است که در تأثير مقتضی نقش دارد.
الف) مقتضی
ب) معدّ
ج) علت تامه
د) شرط
● نظر مرحوم آخوند پیرامون قید « وجهه »در تعريف إجزاء چیست؟
الف) شرعی و عقلی
ب) عقلی
ج) شرعی
د) عرفی
● مرحوم آخوند از جمله خبریه « یكفیک عشر سنين» چه برداشتی می کند؟
الف) إجزاء و اعاده لازم نیست.
ب) عدم اجزاء و اعاده لازم است
ج) اجزاء و اعاده و قضاء لازم نیست
د) اجزاء و قضاء لازم نیست
● مراد از واژه «اقتضاء» در عنوان مبحث اجزاء چیست؟
الف) عليت
ب) کشف
ج) دلالت
د) علیت و تأثیر
● این تعریف مربوط به کدام واجب است؟ (ما يتعلق وجوبه بالمكلف ولايتوقف حصوله على امر غير مقدورله كالمعرفه)
الف) مطلق
ب) معلّق
ج) منجز
د) مشروط
● بازگشت کدام مقدمه به مقدمه عقليه نیست؟
الف) مقدمه الوجود
ب) مقدمه الوجوب و مقدمه علميه
ج) مقدمه الصحه
د) تمام گزینه ها
● در واجب مشروط، شرط قید چیست؟
الف) شیخ: قید هیئت
ب) آخوند: قید ماده
ج) هر دو: قيد وجوب
د) شیخ: قید ماده و آخوند: قید هیئت
● با توجه به این عبارت « التوقف هناك للوجوب وهنا للواجب»، مشخص کنید هر یک از این دو ویژگی، مربوط به کدامیک از واجب مشروطومعلق است؟
الف) اولی مشروط دومی معلق
ب) دوم مشروط اول معلق
ج) هر دو مشترکند بین مشروط و معلق
د) هیچکدام
● مراد از «وجهه» در عنوان بحث اجزاء چیست؟
الف) کیفیت شرعی
ب) کیفیت عقلی
ج) ظاهر عمل
د) نهج شرعی و عقلی
● مسأله مقدمه واجب به نظر مرحوم آخوند چه مسأله ای است؟
الف) عقلی
ب) عرفی
ج) شرعی
د) هم عقلی است و هم لفظی
● مقدمه عقلی چیست؟
الف) مقدمه ای که عقل به لزوم آن حکم می کند
ب) مقدمه ای که بدون آن ذي المقدمه وجود نمی گیرد
ج) مقدمه ای که علت است
د) مقدمه ای که مقتضی است
● واجب مشروط چیست؟
الف) واجبی که خود واجب، شرط دارد
ب) واجبی که وجوبش مشروط است
ج) واجبی که معلق است
د) واجبی که مقدمه یا مقدماتی دارد
● کدام گزینه صحیح است؟
الف) وضو چون مقدمه نماز است مثل سایر مقدمات امر غیری داشته و دارای ثواب نیست
ب) امتثال امر غیری هم می تواند موجب قرب شود
ج) اگر چه وضو مقدمه نماز است لکن چون في حد نفسه یک عمل مستحبی است دارای ثواب است
د) عبادیت طهارات ثلاث نشأت گرفته از عبادیت ذي المقدمه آنها است
● «اگر توسط اجماع جزئیت استعاذه در نماز ثابت شود و مدتی نماز را به آن کیفیت بخوانیم سپس اخبار متواتره بر مبطل بودن آن دلالت کند، نماز ................... است و مصداق کشف خلاف از ................. می باشد.»
الف) صحيح - ظن توسط ظن
ب) باطل – ظن توسط قطع
ج) باطل – قطع توسط قطع
د) صحیح - قطع توسط ظن
● کدام گزینه صحیح است؟
الف) نماز آیات از مصادیق واجب موقت می باشد
ب) نماز قضا از مصادیق واجب موسع می باشد
ج) واجب موسع دارای افراد دفعی و تدریجی می باشد
د) تخییر بین افراد واجب موسع، تخییر شرعی می باشد
● در عبارت: «الإتيان بالمامور به على وجهه يقتضى الاجزاء»، به ترتیب مراد از «على وجهه» و «الاجزاء» چیست؟
الف) قصد وجه و تمییز - اسقاط تعبدی
ب) قصد وجه و تمییز - اعاده و قضاء
ج) معتبرات عقلیه -- کفایت و عدم وجوب قضاء
د) معتبرات شرعيه - کفایت و عدم وجوب قضاء و اداء
● به نظر مصنف، بحث در مقدمه واجب، پیرامون ................ می باشد، لذا این بحث مسأله ای .................. می باشد.
الف) ملازمه بين وجوب شيء و وجوب - اصولی
ب) ملازمه بين وجوب شيء و وجوب مقدماتش - فرعی
ج) نفس وجوب مقدماتش - اصولی
د) نفس وجوب مقدماتش - فرعی
● کدام گزینه غلط است؟
الف) مطلق معاندت و منافرت را ضد لغوی می گویند
ب) مطلق معاندت و منافرت را ضد لغوی می گویند، به شرطی که یک طرف امر وجودی و دیگری عدمی باشد
ج) «ضد» فلسفی، همان ضد خاص اصولی است
د) نقیض منطقی همان ضد عام اصولی است
● عَیِّن الخطا فيما يلي
الف) الأمر بالأمر بشيء أمر به لو كان الغرض حصوله
ب) ان كان الغاية من الأمر بالأمر، مجرد اصدار الأمر من المأمور الأول، لا يكون أمرا بذلك الشيء
ج) لا دلالة بمجرد الأمر بالأمر على كونه أمرا به بل يحتاج الى قرينة
د) المتعارف في أمر الرسل بالأمر او النهي، تعود الناس على اطاعتهم
● کدام گزینه صحیح است؟
الف) نماز آیات از مصادیق واجب موقت می باشد
ب) نماز قضا از مصادیق واجب موسع می باشد
ج) واجب موسع دارای افراد دفعی و تدریجی می باشد
د) تخيير بين افراد واجب موسع، تخيير شرعی می باشد
● به نظر مرحوم آخوند در اتبان مأمور به بر طبق امر ظاهری (اصل عملی) کدام گزینه صحیح است؟
الف) مجزی نیست و بایستی عمل واقعی اعاده و یا قضا شود
ب) مجزی هست و اعادة و قضا لازم نیست
ج) به لحاظ اعاده در وقت مجزی نیست ولی از قضا در خارج وقت مجزی است
د) به لحاظ اعاده در وقت مجزی است ولی از قضا در خارج وقت مجزی نیست
● مقدمات داخليه واجب (اجزاء مأخوذه در ماهیت مأمور بها) چه حکمی دارند؟
الف) واجب به وجوب نفسی استقلالی است
ب) واجب به وجوب مقدمی غیر است
ج) اساسأ واجب نیستند
د) واجب به وجوب نفسی ضمنی است
● به نظر صاحب فصول واجب معلق چه نوع واجبی است؟
الف) اصل وجوب و امر به آن و نیز واجب و امتثال استقبالی است
ب) واجب و امتثال فعلی، ولی وجوب استقبالی است
ج) اصل وجوب و امر به آن فعلی ولی واجب و أمتثال استقبالی است
د) واجبی است که حصول آن در آینده متوقف بر أمر غير مقدور نباشد
● به نظر مرحوم آخوند مقدمه واجب چه حکمی دارد؟
الف) واجب به وجوب شرعی غیر مولوی میباشد
ب) در صورتی که مقدمه سیبی (علت تامه) باشد واجب به وجوب شرعی است
ج) در صورتی که مقدمه موصله باشد، واجب به وجوب شرعی است
د) واجب به وجوب عقلی (غیر شرعی) می باشد
● به نظر مرحوم آخوند امر به شی مقتضی نهی از ضد خاص می باشد یا خیر؟
الف) می باشد به نحو عینیت و دلالت مطابقی
ب) نمی باشد زیرا بين امر به شی و نهی از ضد خاص نه مقدمیت برقرار است و نه تلازم در حکم
ج) میباشد به عنوان مقدمه تحقق مأمور به
د) می باشد به دلیل تلازم میان امر به شیء و نهی از ضد خاص آن
● مختار مرحوم آخوند در متعلق اوامر و نواهی کدام گزینه است؟
الف) طبیعت و ماهيت من حيث هی هی
ب) طبیعت و ماهیت موجود در خارج و محققه
ج) افراد و مصادیق طبیعت و ماهيت
د) طبیعت و ماهيت به وجود سعی آن نه مِن حيث هي هي
● هرگاه مولی عملی را برای مدتی بر بندگانش واجب نموده، سپس وجوب را نسخ نماید، مختار مرحوم آخوندکدام گزینه است؟
الف) حكم أسبق منسوخه موضوع ثابت می گردد
ب) حكم شي مجمل بوده و هیچ یک از احکام اربعه باتيمائد، ثابت خواهد بود
ج) جواز به معنای اعم برای مرفوع مندوخه ثابت می گردد.
د) جواز به معنای اخص برای شئ ثابت خواهد بود
● به نظر مرحوم آخوند در بحث واجب تخییری میان اقل و اكثر كدام گزینه صحیح است؟
الف) تخيير عقلی و شرعی هم ممکن و قابل تصویر است و هم واقع شده است
ب) تخيير عقلی و شرعی از محالات بوده نه ممكن است و نه واقع گردیده است
ج) تخيير عقلی متصور و ممکن می باشد اما شرعا نه ممكن است و نه واقع شده است
د) تخيير عقلی و شرعی ممکن و متصور می باشد اما واقع نشده است
● عنوان بحث اجزاء را طبق عبارت کفایه مشخص نمائید.
الف) الاتيان بالمأمور به على وجهه يقتضى الاجزاء بلا شبهة
ب) الإتيان بالمأمور به الظاهري او الاضطراری، يقتضي الاجزاء بلا شبهة
ج) الإتيان بالمأمور به على وجهه يقتضى الأجزاء في الجملة بلا شبهة
د) الإتيان بالمأمور به يقتضى الأجزاء في الجملة بلا شبهة
● انجام مأموربه به امر واقعی و امر اضطراری و امر ظاهری نسبت به نفس همان امر چه حکمی دارد؟
الف) در هر سه مجزی است
ب) در هیچ یکی مجزی نیست
ج) فقط در اولی مجزی است
د) فقط در دومی و سومی، مجزی است
● کدام گزینه به نظر مرحوم آخون صحیح است؟
الف) هر سه داخل در نزاع مقدمه واجب است
ب) فقط مقدمه مقارن و متقدم داخل در نزاع است
ج) فقط مقدمه متقدم داخل در نزاع است
د) هر سه داخل در نزاع است اگر از نوع سببی باشد
● واجب مطلق به نظر محقق نهاوندی، چه محذوری دارد؟
الف) لازمه أن تأخر جزء علت از معلول است
ب) لازمه أن أنفکاک بین ایجاب و موجب است
ج) اصل تقسیم لغو است چون برگشت آن به واجب مشروط است
د) تمام‌گزینه‌ها
● در قیدی که ثبوتا هم امکان رجوع به هیئت دارد و هم به ماده و اثباتا معینی وجود ندارد، به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه صحیح است؟
الف) در اطلاق هیئت شمولی و اطلاق ماده بدلی، تقیید بدلی مقدم است
ب) در تقیید ماده یک خلاف و در تقييد هئيت دو خلاف است، پس اطلاق هیئت مقدم است
ج) مورد مجمل می شود و مرجع اصول عملیه است
د) در اطلاق هیئت شمولی و اطلاق ماده بدلی، تقیید بدلی مقدم است - در تقیید ماده یک خلاف و در تقييد هئيت دو خلاف است، پس اطلاق هیئت مقدم است
● ما المراد من وجهه» في قوله الإتيان بالمامور به على وجهه يقتضي الاجزاء في الجملة
الف) الكيفية المعتبره في المامور به شرعا
ب) النهج الذي ينبغي ان يؤتى بالمامور به على ذاك النهج شرعا و عقلا
ج) ان یوتی به بقصد التقرب
د) وجه الامر من نية الوجوب او الندب
● و ما المراد من الاقتضاء و الاجزاء في هذا القول:
الف) العلية و التاثير - اسقاط التعبد أو القضاء
ب) الكشف و الدلالة - الكفايه
ج) العلية و التاثير - الكفاية
د) الكشف و الدلالة - اسقاط التعبد أو القضاء
● موضوع له هیئت امر وجوب نفسی است یا غيري؟ مقتضای اطلاق آن نفسي بودن است یا غيري بودن؟ نتیجه اجرای اصل عملی موافق با نفسی بودن است یا غیری بودن؟
الف) هیچکدام - نفسی - غيري
ب) هیچکدام - هیچکدام - غیری
ج) هیچکدام. هیچکدام. نفسي
د) نفسی- هیچکدام- هیچکدام
● به نظر مرحوم آخوند کدام یک از اقسام مقدمه از محل نزاع بحث مقدمه واجب خارج است؟ (جواب صحیح گزینه است که هر سه مورد، خارج از محل نزاع است)
الف) مقدمه داخليه - مقدمه عاديه -مقدمه عقلية
ب) مقدمة الصحة مقدمة الوجوب مقدمة العلم
ج) مقدمه عقليه - مقدمه خارجيه - مقدمه علميه
د) مقدمه داخليه - مقدمة الوجوب-مقدمه علمیه
● بر اساس متن کفایه استحقاق ثواب و عقاب در موافقت و مخالفت امر بما هو:
الف) اختصاص به أمر نفسی دارد
ب) اختصاص به امر نفسی ندارد و در امر غیری هم هست
ج) استحقاق ثواب اختصاص به موافقت امر نفسی دارد ولی استحقاق عقاب در مخالفت امر غیری هم هست
د) استحقاق عقاب اختصاص به مخالفت امر نفسی دارد ولی استحقاق ثواب در موافقت هر دو هست
● بنا بر فرمایش صاحب فصول در تقسیم واجب بمنجز و معلق واجب معلق واجبی است که:
الف) حصول آن در آینده متوقف برامر غير مقدور برای مكلف نباشد
ب) وجوب و بعث به آن و نیز واجب و امتثال آن استقبالی است
ج) وجوب آن به مکلف تعلق گرفته ولی حصول واجب متوقف بر امری است که غیر مقدور برای مکلف است
د) واجب و امتثال آن فعلی ولی وجوب و امر به آن استقبالی است
● نسبت بین واجب مشروط شیخ و واجب معلق صاحب فصول چیست؟
الف) تساوی
ب) عموم و خصوص من وجه
ج) معلق فصول اعم مطلق است از مشروط شیخ
د) مشروط شیخ اعم مطلق است از معلق فصول
● بنا بر آنچه به شیخ اعظم نسبت داده شده شرط در خطابات تعلیقی:
الف) به مقتضای ظاهر خطاب قید هیئت است و در نتیجه ماده نیز مفید می شود
ب) گر چه مقتضای قواعد عربیت این است که از قیود هیئت باشد ولی چون هیئت قابل تقیید نیست قید لزوما به ماده می خورد
ج) لبا لازم است از قیود ماده باشد ولی به مقتضای قواعد عربیت آن را به هیئت می زنیم
د) چون ممتنع است تقیید هیئت شرط از قیود ماده می باشد ولی نتیجة هيئت نیز مقید به آن می شود
● به نظر مرحوم آخوند گزینه صحیح در مورد طلب و اراده کدام است؟
الف) فقط اتحاد مفهومی دارند
ب) اتحاد مفهومی و انشائی دارند
ج) اتحاد مفهومی و خارجی دارند
د) اتحاد مفهومی و انشائی و خارجی دارند
● گزینه صحیح در بحث صيغه امر را مشخص کنید.
الف) فقط با ماده اش دلالت بر مره دارد
ب) با هیئت اش دلالت بر تکرار است
ج) با ماده و هیئت اش دلالت بر تکرار دارد
د) فقط به حکم عقل دلالت بر مره است
● « ان الصحة عند الكل بمعني ........ »
الف) التماميه
ب) سقوط الاعادة و القضاء
ج) موافقة الشريعة
د) مطابقة المامور به مع المأتي بها
● به نظر صاحب كفايه در صورت عدم وضع صيغه امر براي وجوب .... مي تواند سبب ظهور صیغه امر به وجوب شود.
الف) غلبه استعمال صيغه در وجوب
ب) غلبه وجود وجوب
ج) اکمليت وجوب
د) مقدمات حكمت
● نظر صاحب كفایه درباره جامع میان افراد عبادات صحیح را انتخاب نمائید.
الف) اركان عبادت
ب) تمام اجزاء و شرایط
ج) عنوان مطلوب
د) مفهوم واحد منتزع از مركبات مختلف
● كداميك از گزينه هاي زير موضوع له كلمه «امر» است؟
الف) طلب و شأن
ب) طلب و شيء
ج) طلب، شأن و شيء
د) طلب، شيء و حادثه
● در صورت عدم وضع صيغه امر براي وجوب، سبب حمل صيغه امر بر وجوب را علامت بزنید.
الف) غلبه وجود وجوب
ب) غلبه استعمال در وجوب
ج) اکملیت وجوب
د) مقتضاي مقدمات حكمت
● به نظر مرحوم آخوند طلب و اراده از کدام جهت با هم اتحاد دارند؟
الف) مفهومی
ب) انشائی
ج) مصداقی
د) تمام‌گزینه‌ها
● «المتبادر من استعمال صيغة الأمر بلا قرينة هو ................»
الف) الوجوب
ب) الندب
ج) الاشتراك المعنوي بين اقسام الطلب
د) صرف الجواز
● به نظر مرحوم آخوند دلیل این که اتيان مأمور به، به صورت تراخي جایز است کدام گزینه است؟
الف) اطلاق ماده أمر
ب) اطلاق صيغه امر
ج) اطلاق صيغه و ماده أمر
د) انصراف
● جمله خبریه در مقام طلب ................
الف) به عنوان مشترک معنوی به کار رفته است
ب) آکد در طلب می باشد و در معنایش استعمال شده است
ج) اکد در طلب می باشد و در غیر معنایش استعمال شده است
د) گر چه در معنایش استعمال شده ولی به داعی اعلام می باشد
● عَيِّن الصحيح في ما يلى
الف) صيغة الأمر دالة على الفور فالفور
ب) صيغة الأمر دالة على التراخي
ج) صيغة الأمر دالة على الفور
د) صيغة الأمر غير دالة على الفور أو التراخی
● از نظر مصنف معنای حقیقی «صيغه أمر» چیست؟
الف) طلب حقیقی وجوبی به داعی بعث
ب) طلب انشائی وجوبی به داعی بعث
ج) مطلق طلب وجوبی به داعی بعث
د) مطلق طلب وجوبی
● به نظر مصنف، قصد امتثال در واجب تعبدی چه حکمی دارد؟
الف) وجوب عقلی
ب) وجوب شرعی
ج) وجوب عقلی و شرعی
د) مثل حکم قصد مصلحت
● در فرض نبود دلیل اجتهادی بر تعبدی یا توصلی بودن واجب کدام اصل عملی جاری می شود؟
الف) استصحاب عدم وجوب قصد قربت
ب) برائت
ج) احتیاط
د) احتیاط عقلی و برائت شرعی
● به نظر مرحوم آخوند لفظ امر به حسب عرف و لغت، حقیقت در کدام گزینه می باشد؟
الف) طلب و شیء
ب) طلب و شأن
ج) فعل و شیء
د) فعل و شأن
● عَيِّن الصحيح فيما يلى.
الف) صيغة الأمر حقيقة في الوجوب لكثرة الاستعمال فيها
ب) صيغة الأمر حقيقة في الوجوب لعدم صحة الاعتذار عن المخالفة باحتمال ارادة الندب
ج) صيغة الأمر حقيقة في الندب لكثرة الاستعمال فيها
د) صيغة الأمر حقيقة في الندب لتبادر الندب عند استعمالها بلا قرينة
● وقوع امر عقيب حظر یا توهم حظر باعث ................... می شود.
الف) ظهور در وجوب
ب) ظهور در اباحه
ج) برگشت به حالت قبل از نهی
د) اجمال
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
نواهی : ماده نهی ، صیغه نهی ، اجتماع امر و نهی ، اقتضاء النهی در عبادات و معاملات
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● کدام گزینه در متعلق نهي به نظر محقق خراساني صحيح است؟
الف) كف النفس
ب) ترك الفعل
ج) طبيعة العمل من حيث هي
د) کف النفس و طبيعة العمل من حيث هي
● به نظر شیخ اعظم بحث اجتماع امر و نهي بنابر امتناع داخل در چه بابي است؟
الف) تعارض
ب) تزاحم
ج) اگر امر و نهي مستفاد از لفظ باشد در تعارض و الا در تزاحم
د) اگر امر و نهي مستفاد از لفظ باشد در تزاحم و الا در تعارض
● کدام گزینه عبادت مكروهه محسوب مي شود؟
الف) نهی متعلق باشد به عنوان عبادت و بدل نداشته باشد
ب) نهي متعلق باشد به عنوان عمل و بدل داشته باشد
ج) نهي متعلق باشد به عملی که خارجا ملازم با متعلق است
د) تمام گزینه ها
● به نظر صاحب كفايه بحث اجتماع امر ونهي با بحث دلالت نهي بر فساد چه فرقی دارد؟
الف) اولي عقلي و دومي لفظي است
ب) اولي از مستقلات عقلیه و دومي از غیر مستقلات عقليه است
ج) جهت بحث در اولي غير از جهت بحث در دومي است
د) موضوع در دومي غير از موضوع در اولي است
● مراد از واحد در باب اجتماع امر و نهي در شيئ واحد چیست ؟ ( به نظر صاحب كفايه )
الف) شخصي
ب) نوعي
ج) جنسي
د) نوعی و جنسی
● نسبت به اسباب سقوط تكليف كدام گزینه صحیح است ؟
الف) اطاعت فقط
ب) اطاعت و عصيان
ج) ارتفاع موضوع و حصول ملاك
د) تمام‌گزینه ها
● به نظر مرحوم آخوند احکام خمسه در چه مرتبه اي تضاد دارند؟
الف) تنجز
ب) انشاء
ج) فعليت
د) تنجز و فعلیت
● بنا بر قول به امتناع بحث اجتماع امر و نهي داخل در کدام گزینه است؟ (نظر آخوند «ره»)
الف) تعارض
ب) تزاحم ملاكات
ج) در امر و نهي لبي تزاحم و در امر و نهي لفظي تعارض
د) تعارض در مقام ثبوت و تزاحم در مقام اثبات
● تفاوت میان مسأله اجتماع امر و نهي با مسأله نهي در عبادات در چیست؟
الف) جهت مبحوث عنه
ب) موضوع مبحوث عنه
ج) عقلی بودن اول و لفظی بودن دومی
د) لفظي بودن اول و عقلي بودن دوم
● علت کراهت صوم روز عاشورا عبارت است از.....
الف) حصول منفعت در طبیعت مأمور به
ب) بیشتر بودن مصلحت ترك
ج) تعلق نهي به عنوان ملازم
د) ارشاد نهي به قلت ثواب
● معناي «صحت» در معاملات کلی چیست؟
الف) تمامیت
ب) مطابقت مأتی به با مأمور به
ج) انطباق معامله شخصي با آنچه که شارع سبب قرار داده است
د) ترتب اثر بر معامله از سوي شارع
● هر گاه دلیل وجود داشت که مقتضی در دو حکم وجود دارد ................
الف) از مسأله اجتماع امر و نهی است
ب) از مسأله اجتماع نیست
ج) اگر امتناعی باشیم از مساله اجتماع است
د) اگر قائل به جواز اجتماع باشیم از مسأله اجتماع است
● به نظر صاحب كفایه احکام خمسه در کدام مرحله تضاد دارند؟
الف) اقتضاء
ب) انشاء
ج) فعلیت
د) تنجز
● در بحث اضطرار به خروج از مکان غصبی چه چیزی ساقط می شود؟
الف) ایجاب فعلی خروج
ب) لزوم عرفی خروج
ج) ایجاب فعلی خروج و لزوم عقلی خروج
د) لزوم عقلی خروج
● به نظر مرحوم آخوند صحت و فساد به چه معنائی است؟
الف) مطابقت و عدم مطابقت ماتی به با مأمور به
ب) تام الاجزاء و الشرائط بودن و عدم آن از نظر شرع فقط
ج) تام الاجزاء و الشرائط بودن و عدم آن از نظر عقل فقط
د) هیچ مورد
● منشأ دلالت صیغه نهی بر دوام و تكرار را تعیین نمائید.
الف) وضع
ب) اطلاق و مقدمات حكمت
ج) عقل
د) قرائن خاصه
● در مورد اجتماع خطاب «صل» و «لاتغصب» كدام يك مقدم مي شود؟
الف) اقوي سندا
ب) اقوي دلالتا
ج) اقوي ملاكا
د) اقوي سندا و دلالتا
● کدام گزینه صحیح می باشد؟
الف) متعلق طلب در نهی کف نفس بوده و دلالت بر تکرار می کند
ب) متعلق طلب در نهی مجرد ترک بوده و دلالت بر تکرار می کند
ج) متعلق طلب در نهی کف نفس بوده و دلالت بر مره و تکرار نمی کند
د) متعلق طلب در نهى مجرد ترک بوده و دلالت بر مره و تکرار نمی کند
● «صل» و «لا تغضب» .................. فيقدم ...................... (في صورة احراز الملاك في كليهما)
الف) متعارضان - الغالب منهما
ب) متزاحمان - الغالب منهما
ج) متعارضان - الأقوى منهما سند و دلالت
د) متزاحمان - الأقوى منهما سندا و دلالة
● بحث از نهی در دلالت نهی بر فساد نهی ....... بوده و به نهی تفسی اختصاص .......
الف) تحریمی - دارد
ب) تحریمی - ندارد
ج) تنزیهی - دارد
د) تنزیهی - ندارد
● اگر امتناعی باشیم و جانب نهی را مقدم بداریم و مجمع توصلی باشد، مجمع چه حکمی دارد؟ (تطهر ثوبک - لا تغصب و ما با آب غصبی لباس تطهیر کنیم.)
الف) فقط جانب امر امتثال شده
ب) فقط جانب نهی امتثال شده
ج) هر کدام که مرجح دارد امتثال شود
د) بستگی به نیت مکلف دارد
● اگر در ماه رمضان به ناچار در آب فرو رود و نیت غسل نیز بکند و اضطرارش بسوء اختيار نباشد، غسل و روزه چه حکمی دارد؟
الف) هر دو باطل است
ب) هر دو صحیح است
ج) فقط غسل صحیح است
د) فقط روزه صحیح است
● به نظر مرحوم آخوند «صیغه نهی » بر کدام گزینه دلالت دارد؟
الف) الدوام و التكرار
ب) مجرد الترك
ج) كف النفس
د) الدوام و التکرار و کف النفس
● باب اجتماع امر و نهی در چه صورتی مورد نزاع است؟
الف) مطلقا
ب) اگر احکام متعلق به طبایع باشد
ج) اگر احکام متعلق به افراد باشد
د) اگر قائل به «اصالة الوجود» باشیم
● به نظر مرحوم آخوند بحث اجتماع امر و نهی داخل در کدام گزینه است؟
الف) فقط مسئله اصولی است
ب) فقط مسئله فقهی است
ج) فقط مسئله کلامی است
د) مسئله اصولی است با وجود جهت کلامی و فقهی در آن
● «نماز جاهل قاصر» در مکان غصبی چه حکمی دارد؟
الف) مطلقا باطل است
ب) مطلقا صحیح است
ج) اگر جاهل به حکم باشد صحیح است
د) اگر جاهل به موضوع باشد صحیح است
● « ان الاضطرار إلى ................. و إن كان يوجب ارتفاع حرمته ............... مع بقاء ملاک وجوبه»
الف) ارتكاب الحرام - و مع العقوبة عليها
ب) ارتكاب الحرام - و العقوبة عليها
ج) ارتكاب المحرم - و العقوبة عليها
د) ارتكاب المنهي عنه - و العقوبة عليها
● قائلين به «جواز اجتماع امر و نهی» به کدام گزینه استدلال کرده اند؟
الف) وقوع اجتماع امر و نهی در شرع
ب) اجماع منقول
ج) قضاوت عرف
د) وقوع اجتماع امر و نهی در شرع و قضاوت عرف
● تصرف خروجی از خانه غصبی با فرض اضطرار به سوء اختيار م به نظر صاحب فصول چه حکمی دارد؟
الف) فقط مأمور به است
ب) فقط منهي عنه است
ج) مأمور به است با اجرای حکم معصیت به جهت نهی سابق
د) مأمور به با اجرای حکم معصیت به جهت نهی فعلی
● قائلين به تقدم جانب «نهی» بر «امر» در باب اجتماع امر و نهی به کدام گزینه تمسک نکرده اند؟
الف) استقراء
ب) اجماع
ج) دفع مفسده اولی از جلب منفعت است
د) دلالت نهي أقوى از دلالت امر است
● المراد بالواحد ...........
الف) مطلق ما كان ذا وجهين
ب) ما يكون مندرجا تحت عنوانین
ج) خصوص ما كان كليا مقولا على كثيرين
د) مطلق ما كان ذا وجهين و ما يكون مندرجا تحت عنوانین
● عَيِّن الصحيح في الموضوع الصحة و الفساد
الف) كلاهما من الصفات الحقيقية
ب) كلاهما من الصفات الإضافية
ج) الصحة من الصفات الحقيقية و الفساد من الصفات الاضافية
د) الصحة من الصفات الاضافية و الفساد من الصفات الحقيقية
● اجتماع امر و نهی محال است زیرا ........
الف) تعدد عنوان موجب تعدد معنون نمی شود
ب) احکام خمسه در مقام فعلیت تضاد دارند
ج) متعلق احکام، «ما يصدر من المكلف خارجأ» می باشد
د) تمام گزینه ها
● قید مندوحه نسبت به اشکال اجتماع ضدین و اشکال تکلیف به محال به ترتیب .............
الف) لازم است - لازم است
ب) لازم نیست - لازم نیست
ج) لازم است - لازم نیست
د) لازم نیست - لازم است
● به نظر مرحوم آخوند اگر مکلف یک مرتبه با نهی مولی مخالفت کند آیا انجام متعلق برای دفعات بعد حرام است یا خیر؟
الف) نهی همچنان باقی است و دلالت بر اراده ترک میکند
ب) نهی از بین می رود و دلالت بر اراده ترک ندارد و شخص می تواند مرتکب متعلق نهی شود
ج) نهی دلالت بر اراده ترک ندارد و لكن اطلاق متعلق دلالت بر بقاء نهی میکند
د) اطلاق طلب دلالت بر دوام نهی دارد
● به نظر مرحوم آخوند مسأله اجتماع امر و نهی چگونه مسأله ای است؟
الف) از مبادی تصدیقيه مساله اصولیه
ب) از مبادی احکامیه مساله اصولیه
ج) مسأله اصوليه عقليها
د) مسأله اصوليه لفظيه
● به نظر مرحوم آخوند آیا نزاع جواز اجتماع و امتناع شامل تمام اقسام ایجاب و تحریم می شود یا خیر؟
الف) ملاک نزاع در جواز اجتماع و عدمش مربوط به واجب و حرام نفسی تعیینی عینی است لاغیر
ب) ملاک نزاع در هر امر و نهیی جاری است و لو الزامی نباشند
ج) ملاک نزاع در تمام اقسام ایجاب و تحریم جاری است مگر در ایجاب و تحریم تخییری
د) ملاک در تمام اقسام جاری است حتی در تخییری
● نظر مرحوم آخوند خروج از دار مغصوبه در صورتی که به سوء اختيار وارد شده باشد چه حکمی دارد؟
الف) منهي عنه به نهی سابق است و حکم معصیت بر او جاری است
ب) منهي عنه به نهی فعلی است
ج) هم مامور به است و هم منهي عنه
د) مامور به است و لكن حکم معصیت بر او جاری است
● به نظر مرحوم آخوند بنا بر قول به امتناع «لا تغصب و صل » صغرای چه بایی هستند؟
الف) صغرای باب تعارض هستند
ب) صغرای باب تزاحم در ملاک می باشند
ج) صغرای باب تزاحم در مرحله امتثال می باشند
د) از صغريات قاعده دفع مفسده اولی از جلب منفعت است
● گزینه مورد نظر مرحوم آخوند را در مورد نهی در معاملات مشخص کنید.
الف) دلالت بر حرمت نموده ولی دلالت بر فساد نمی کند
ب) هم دلالت بر حرمت نموده و هم دلالت بر فساد میکند
ج) اگر دلالت بر حرمت چیزی نماید که با صحت او سازگار نباشد دلالت بر فساد میکند
د) دلالت بر حرمت نموده ولی دلالت بر فساد نمی کند مگر اینکه با صحت او سازگار نباشد دلالت بر فساد می کند
● به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه در متعلق نهی صحیح است؟
الف) كف النفس
ب) ترک الفعل
ج) طبيعة العمل من حيث هي
د) کف النفس و طبیعه العمل من حیث هی
● مراد از واحد در باب اجتماع امر و نهی کدام گزینه است؟
الف) واحد شخصی
ب) واحد نوعی
ج) واحد جنسی
د) تمام‌گزینه‌ها
● به نظر شیخ انصاری بحث اجتماع امر و نهی بنابر امتناع داخل در چه بابی است؟
الف) تعارض
ب) تزاحم
ج) اگر آن دو مستفاد از لفظ باشند داخل در تعارض و الا داخل در باب تزاحم است
د) اگر آن دو مستفاد از لفظ باشند داخل در تزاحم و الا داخل در باب تعارض است
● به نظر مرحوم آخوند علت استحاله اجتماع امر و نهی کدام گزینه است؟
الف) احکام خمسه در مقام فعلیت تضاد دارند
ب) متعلق احکام « ما يصدر من المكلف خارج» است
ج) تعدد عنوان موجب تعدد معنون نمی شود
د) تمام گزینه‌ها
● به نظر شیخ انصاری اگر اضطرار به سوء اختيار باشد تصرف خروجی چه حکمی دارد؟
الف) فقط مأموربه‌است
ب) منهي عنه به نهی فعلی است
ج) منهي عنه به نهی سابق است
د) مباح است
● به نظر مرحوم آخوند نماز در دار غصبی بنا بر جواز اجتماع امر و نهی چه حکمی دارد؟
الف) صحیح است مطلقا
ب) باطل است مطلقا
ج) اگر به سوء اختيار نباشد صحیح است
د) اگر در آخر وقت باشد صحیح است
● جهت ترجيح نهی بر امر به استقراء تمسک شده است به نظر مرحوم آخوند استقراء مذکور تمام نیست؟ دلیل ایشان کدام گزینه است؟
الف) استقراء ظنی است نه قطعی و استقراء ظنی حجت نیست
ب) استقراء ظنی نیز حاصل نیست
ج) موارد استقراء از باب ترجیح جانب نهی بر امر نیست
د) تمام گزینه‌ها
● نسبت به صحت و فساد کدام گزینه مطابق با مختار مرحوم آخوند است؟
الف) هر دو از صفات حقیقی است
ب) هر دو از صفات اضافی است
ج) اولی از صفات حقیقی و دومی از صفات اضافی است
د) اولی از صفات اضافی و دومی از صفات حقیقی است
● عَيِّن الصحيح في ما يلي
الف) النهي بمادته و صیغته کالأمر بمادته و صيغته في الدلالة على الطلب
ب) النهي بمادته و صيغته کالأمر بمادته و صیغته في الدلالة على أن الأمر و الناهی هو العالی
ج) النهي بمادته و صيغته کالأمر في الدلالة على الطلب و کون الآمر و الناهی هو المستعلی
د) متعلق الطلب في الأمر و النهي واحد
● کدام گزینه در بحث اجتماع امر و نهی قائل ندارد؟
الف) جواز اجتماع مطلقا
ب) عدم جواز اجتماع مطلقا
ج) عقلا جائز و عرفا ممتنع
د) عقلا ممتنع و عرفا جائز
● اعتبار قيد المندوحة (عند المصنف) ......»
الف) ضروری مطلقا
ب) غیر ضروری مطلقا
ج) ضروري في الحكم بالجواز فعلا لمن يرى التكليف بالمحال محذورا و محالا
د) غير ضروري في الحكم بالجواز فعلا لمن يرى التكليف بالمحال محذورا و محالا
● نهی در «دلالة النهى على الفساد» شامل کدام گزینه نیست؟
الف) نفسی
ب) غیری اصلی
ج) غیری تبعی( موضوعا داخل در بحث است)
د) غیری تبعی (ملاكا داخل در بحث است)
● «انما ذكر قيد «الواحد» في عنوان «اجتماع الأمر و النهي في واحد» لاخراج .................... .»
الف) الواحد الجنسی
ب) الواحد النوعی
ج) الواحد المفهومی
د) ما اذا تعدد متعلق الأمر و النهي و لم يجتمعا وجود
● «تعلق النهي بعنوانه و ذاته ولا بدل له مثل ....... و تعلق النهي بعنوانه و ذاته و يكون له البدل مثل ................... .»
الف) صوم يوم العاشورا - النوافل المبتدا
ب) النوافل المبتدا _ صوم يوم عاشورا
ج) الصلاة في الحمام - صوم يوم العرفه
د) صوم يوم عاشورا - الصلاة في الحمام
● عَيِّن الصحيح في ماهية وصف الصحة و الفساد.
الف) کلاهما من الصفات الحقيقية
ب) كلاهما من الصفات الاضافية
ج) الصحة من الصفات الحقيقية و الفساد من الصفات الاضافية
د) الصحة من الصفات الاضافية و الفساد من الصفات الحقيقية
● «نعم يختص النهى بخلاف و هو آن متعلق الطلب فيه هل هو الكف أو مجرد الترك» بین کف و ترک چه نسبتی است؟
الف) تساوی
ب) عموم و خصوص من وجه
ج) عموم و خصوص مطلق
د) تباین
● مراد از واحد در عبارت «اختلفوا في جواز اجتماع الأمر و النهي في واحد و امتناعه على اقوال» بنا به نظریه آخوند چیست؟
الف) واحد شخصي
ب) واحد نوعی
ج) واحد جنسی
د) تمام‌گزینه‌ها
● مسأله أجتماع امر و نهی بنا بر نظریه صاحب كفايه .........
الف) دارای جهاتی مسائل علم کلام و اصول و مبادی احکامیه، مبادی تصدیقیه و مسائل فرعيه است
ب) از مسائل اصولیه است فقط
ج) از مسائل کلامیه و فرعیه است فقط
د) از مبادی احکامیه و تصدیقیه علم اصول است
● مراد از جميع اقسام امر و نهی در مسأله اجتماع امر و نهی بنا بر نظریه آخوند چیست؟
الف) تمام وجوب و حرام نفسی، تعیّنی، عینی، تخییری، کفائی و غیری
ب) ماده امر و نهی انصراف به وجوب نفسی و عینی و تعینی دارد
ج) هيئت صیغه امر و نهی انصراف دارند به ایجاب و تحریم عینی، نفسی و تعیّنی
د) عکس گزینه تمام وجوب و هیئت صیغه امر
● مسأله اجتماع امر و نهی از مصادیق باب تزاحم است یا تعارض ؟
الف) در مقام اثبات اگر احراز شود دو ملاک امر و نهی، داخل در باب تزاحم و الا داخل در باب تعرض است
ب) مطلقا داخل در باب تعارض است
ج) در مقام ثبوت داخل در باب تزاحم و در مقام اثبات داخل در باب تعارض
د) جوازی داخل در باب تزاحم و امتناعی داخل در باب تعارضه
● طبق مبنای صاحب فصول در باب اجتماع امر و نهی، جوازی و امتناعی شدن مبتنی بر؟
الف) اگر جنس و فصل را وجودا واحد بدانیم امتناعی و اگر جنس و فصل را در خارج وجودا متعدد بدانیم جوازی
ب) در باب مسأله اجتماع امر و نهی جوازی است مطلقا
ج) در باب مسأله اجتماع امر و نهی امتناعی است مطلقا
د) اگر جنس و فصل را وجودا واحد بدانیم جوازی و اگر جنس و فصل را در خارج وجودا متعدد بدانیم امتناعی
● در عبادات مکروه در قسم اول، مانند صوم عاشورا :
الف) در فعل آن مصلحت و ترک آن ملازم با عنوان دارای مصلحت
ب) در ترک آن مصلحت و در فعل آن حزازت
ج) فعل آن هم دارای مصلحت و هم دارای منقصت
د) فعل آن ملازم با عنوان دارای مصلحته
● بنا بر نظریه صاحب كفايه اجتماع امر و نهی در شی واحد؟
الف) مطلقا جایز نیست
ب) مطلقا جایز است
ج) از نظر عقل جایز است و از نظر عرف جایز نیست
د) از نظر عقل جایز نیست و از نظر عرف جایز است
● کدام گزینه، عبادت مكروهه محسوب می شود؟
الف) نهي متعلق باشد به عنوان عبادت و بدل نداشته باشد
ب) نهي متعلق باشد به عنوان عمل و بدل داشته باشد
ج) نهي متعلق باشد به عملی که خارجا ملازم با متعلق است
د) تمام گزینه ها
● به نظر صاحب كفايه، بحث اجتماع امر ونهي، با بحث دلالت نهي بر فساد چه فرقی دارد؟
الف) اولي عقلي و دومي لفظي است
ب) اولي از مستقلات عقلیه و دومي از غیر مستقلات عقليه است
ج) جهت بحث در اولي غير از جهت بحث در دومي است
د) موضوع در دومي غير از موضوع در اولي است
● مراد از کلمه «على وجهه» که در عنوان بحث إجزاء آمده است چیست؟
الف) قصد تمییز و قصد وجه
ب) معتبرات شرعی و عقلی
ج) معتبرات عقلي فقط
د) معتبرات شرعی فقط
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
مفاهیم : مفهوم شرط ، مفهوم وصف ، مفهوم غایت ، مفهوم حصر
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● نظر مرحوم آخوند در بحث تعدد شرط و وحدت جزاء کدام گزینه است؟
الف) عرف می گوید اینجا مفهوم ندارد و عقل می گوید قدر مشترک بین دو شرط شرط است
ب) عقل می گوید اینجا مفهوم ندارد و عرف می گوید قدر مشترک بین دو شرط شرط است
ج) عرف و عقل می گویند اینجا شرط مفهوم ندارد
د) عقل می گوید اولین شرط مفهوم دارد به خلاف شرطی که متأخر است
● دیدگاه صاحب كفایه در مورد مفهوم غایت چیست؟
الف) اگر قید موضوع (متعلق) باشد مفهوم دارد
ب) اگر قید حکم باشد مفهوم دارد
ج) مطلقا مفهوم ندارند
د) مطلقا مفهوم دارند
● شرط مفهوم داشتن جمله شرطيه را مشخص نمائید.
الف) ملازمه میان شرط و جزا
ب) ترتب جزا بر شرط
ج) علت تامه شرط براي جزا
د) علیت منحصره شرط براي جزا
● نزاع در باب مفاهيم .............. است.
الف) صغروی
ب) کبروی
ج) صغروی و کبروی
د) لفظی
● «قضية ظاهر الجملة الشرطية هو القول ....عند تعدد الشرط»
الف) بتداخل الأسباب
ب) بتداخل المسببات
ج) بعدم تداخل المسببات
د) بالتداخل (بشرط اتحاد جنس الشروط)
● در صورت تعدد شرط همانند «اذا خفي الاذان فقصر» و «اذا خفي الجدران فقصر» گزینه مورد نظر مرحوم آخوند کدام است؟
الف) مفهوم هر کدام را به منطوق دیگری تخصیص می زنیم
ب) رفع ید از مفهوم هر دو می نمائیم
ج) اطلاق شرط را در هر کدام به دیگری تخصیص می زنیم
د) شرط را قدر مشترک بین آن دو قرار میدهیم
● در ارتباط با مفهوم غایت گزینه صحیح به نظر مرحوم آخوند کدام است؟
الف) غایت چه قید حکم باشد و چه قید موضوع، مفهوم ندارد
ب) غایت چه قید حکم باشد و چه قید موضوع، مفهوم دارد
ج) اگر قید حکم باشد مفهوم دارد و اگر قید موضوع باشد مفهوم ندارد
د) اگر قيد موضوع باشد مفهوم دارد و اگر قید حکم باشد مفهوم ندارد
● نزاع در باب مفاهيم .............. است.
الف) صغروی
ب) کبروی
ج) صغروی و کبروی
د) از جهت حجیت آن
● «قضية ظاهر الجملة الشرطية هو القول .....عند تعدد الشرط»
الف) بتداخل الاسباب
ب) بتداخل المسببات
ج) بعدم تداخل المسببات
د) بعدم تداخل الاسباب
● در بحث تعدد شرط و وحدت جزاء مختار مشهور و مرحوم آخوند به ترتیب کدام گزینه است؟
الف) تداخل - تداخل
ب) عدم تداخل - عدم تداخل
ج) تداخل - عدم تداخل
د) عدم تداخل - تداخل
● روایت: «كل شئ حلال حتى تعرف انه حرام» و «كل شي طاهر حتى تعلم انه قذر»،
الف) مطلقا دلالت بر مفهوم دارد
ب) مطلقا دلالت بر مفهوم ندارد
ج) اگر غایت قید حکم باشد مفهوم دارد
د) اگر غایت قيد موضوع باشد مفهوم دارد
● «بل اضرابیه» در چه صورت مفید حصر است؟
الف) اضراب از کلامی که غفلتا صادر شده است
ب) اضراب از کلامی که سبق لسان شده است
ج) اضراب برای تأكيد
د) اضراب برای ابطال کلامی که قبلا ثابت کرده است
● کدام گزینه صحیح است؟
الف) نزاع در باب مفاهیم نزاع صغروی بوده و اختلاف در مفهوم مخالف است
ب) نزاع در باب مفاهیم، نزاع صغروی بوده و اختلاف در مفهوم موافق است
ج) نزاع در باب مفاهیم نزاع كبر وی بوده و اختلاف در مفهوم مخالف است
د) نزاع در باب مفاهیم نزاع كبر وی بوده و اختلاف در مفهوم موافق و مخالف است
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
عام و خاص : الفاظ عام ، حجیت عام مخصص ، شبهه مفهومیه و مصداقیه ، تعقیب عام به ضمیر ، تخصیص به مفهوم مخالف ، تخصیص کتاب به خبر واحد ، عام و خاص متخالفان و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● «ان دلالة الخاص أو العام على الاستمرار و الدوام إنما هو.................... فعلى الوجه العقلي في تقديم ..................... كان اللازم في هذا الدوران تقديم النسخ على التخصيص ايضا
الف) بالاطلاق لا بالوضع - التقييد على التخصيص
ب) بالوضع لا بالاطلاق - التقييد على التخصیص
ج) بالاطلاق لا بالوضع - التخصيص على التقييدا
د) بالوضع لا بالاطلاق - التخصيص على التقييد
● در جواز تخصیص عام به مفهوم کدام گزینه صحیح است؟
الف) در مفهوم موافق اتفاق و در مفهوم مخالف اختلاف است
ب) در مفهوم موافق و مخالف اختلاف است
ج) در مفهوم موافق و مخالف اتفاق است
د) در مفهوم موافق اختلاف و در مفهوم مخالف اتفاق است
● تخصیص عمومات کتاب به خبر واحد معتبر از نظر مشهور و مرحوم آخوند چه حکمی دارد؟
الف) هر دو جایز است
ب) هر دو جایز نیست
ج) مشهور جایز است و مرحوم آخوند جایز نیست
د) مشهور جایز نیست و مرحوم آخوند جایز است
● به نظر مرحوم آخوند اگر عام بعد از وقت عمل به خاص وارد شود چه حکمی دارد؟
الف) عام و خاص مجمل میشود و مرجع اصول عملی است
ب) فقط عام مجمل می شود چون بعد از عمل به خاص است
ج) خاص مخصص عام است چون تخصیص زیاد و نسخ اندک است
د) عام ناسخ حکم خاص است چون بعد از وقت عمل است
● به نظر مرحوم آخوند موضوع له اسم جنس کدام گزینه است؟
الف) طبیعت به شرط ارسال و عموم بدلی
ب) طبیعت لا بشرط قسمی
ج) طبیعت به شرط لا
د) طبیعت مهمله و مبهمه
● در تعارض عام با مفهوم مخالف که خاص می باشد، مختار مرحوم آخوند كدام گزینه است؟
الف) مفهوم مقدم است چون خاص است
ب) عام مقدم است چه ظهور منطوقی اقوی از ظهور مفهومی است
ج) مفهوم مقدم است چون در عمل به آن جمع بین دلیلین است
د) هر کدام اظهر است مقدم است و در صورت تساوی مجمل می شوند
● دلیل مرحوم آخوند بر این مدعا « الحق جواز تخصيص الكتاب بالخبر الواحد المعتبر بالخصوص» کدام گزینه است؟
الف) سیره عملی أصحاب تا زمان معصوم
ب) اخبار مستفیضه در جواز تخصیص کتاب به خبر واحد
ج) القاء ادله حجیت خبر واحد اگر تخصيص مذکور جائز نباشد
د) سیره عملی أصحاب تا زمان معصوم و القاء ادله حجیت خبر واحد اگر تخصيص مذکور جائز نباشد
● حقیقت نسخ به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه است؟
الف) رفع حکم ثابت اثباتا و دفع آن ثبوتا
ب) دفع حکم ثابت اثباتا و ثبوتا
ج) رفع حكم ثابت اثباتا و ثبوتا
د) دفع حكم ثابت اثباتا و رفع آن ثبوتا
● عَيِّن محل الخلاف في تخصيص العام بتعقبه بضمير يرجع الى بعض افراده
الف) ما اذا وقعا في كلامين فقط
ب) ما اذا وقعا في كلام واحد مطلقا
ج) ما اذا وقعا في كلامين او في كلام واحد مع استقلال العام
د) ما اذا كان مثل «و المطلقات ازواجهن أحق بردّهنّ»
● «الاستثناء المتعقب لجمل متعددة..........»
الف) ظاهر في رجوعه الى الكل
ب) ظاهر في خصوص الاخيرة
ج) لا ظهور له و لابد في التعيين من قرينة
د) ظهوره منوط بتكرار الموضوع و عدمه
● در مثال: «اکرم کل عالم و يجوز الاقتداء بهم» کدام گزینه صحیح است؟
الف) بدون اختلاف ظهور ضمیر حفظ می شود و رفع ید از عموم عام می شود
ب) عام ظهورش در عموم حفظ می شود و از ظهور ضمير رفع ید می شود
ج) ظهور عام با ظهور ضمیر در تعارض بوده و سبب اجمال هر دو می شود
د) عام و ضمیر چون در یک کلام و دارای یک حکم هستند بالاتفاق ظهور ضمیر حفظ می شود
● در کدام صورت از صور تعارض عام و خاص تخصیص جریان ندارد؟
الف) اگر خاص و عام مقارن هم باشند
ب) اگر مقارن نباشند و لكن خاص از حضور وقت عمل به عام بیان شده باشد
ج) اگر خاص بعد از وقت حضور عمل به عام وارد شده باشد ولی عام برای بیان حکم واقعی نباشد
د) اگر خاص بعد از وقت حضور عمل به عام وارد شده است و عام برای بیان حکم واقعی باشد
● اگر دلیل خاص پیش از حضور وقت عمل به عام صادر شده باشد .................. است و اگر پس از فرا رسیدن زمان عمل صادر شده باشد .............. است.
الف) مخصص ناسخ
ب) ناسخ مخصص
ج) مخصص مقيد
د) مقيد ناسخ
● محل بحث در تعقب عام به ضمیری که به بعض افراد آن بر می گردد، کجاست؟
الف) عام و خاص در کلام واحد باشند
ب) عام و خاص در دو کلام باشند
ج) عام مستقل نباشد خواه در یک کلام باشد یا در دو کلام
د) عام مستقل باشد خواه در یک کلام باشد یا در دو کلام
● تخصيص عام قرآنی به وسیله خبر واحد چه حکمی دارد؟
الف) جایز نیست زیرا قرآن قطعى السند و خبر ظنى السند است
ب) جایز است به شرطی که محفوف به قرینه باشد
ج) جایز است به شرطی که قطعی الصدور باشد
د) جایز است چون در غیر این صورت مستلزم الغاء اخبار می باشد
● عَيِّن الصحيح فيما يلي
الف) النسخ و إن كان رفع الحكم الثابت إثباتا إلا أنه في الحقيقة دفع الحكم ثبوتا
ب) النسخ و إن كان رفع الحكم الثابت ثبوتا إلى أنه في الحقيقة دفع الحكم اثباتا
ج) النسخ و البداء متحدان حكما
د) لا ثمرة مهمة بين النسخ و التخصيص
● «الاستثناء المتعقب لجمل متعددة .........»
الف) ظاهر في الرجوع الى الأخيرة
ب) ظاهر في الرجوع الى الجمیع
ج) ظاهر في الرجوع الى الجميع بشرط اتحاد الموضوع
د) لا ظهور لها
● «لو جهل و تردد بين أن يكون الخاص بعد حضور وقت العمل بالعام و قبل حضوره فالوجه هو ...............»
الف) الرجوع إلى الأصول العملية
ب) الاجمال و عدم الأخذ بالدليل
ج) الحمل على كونه بعد حضور وقت العمل بالعامي
د) الحمل على كونه قبل حضور وقت العمل بالعام
● إستثناء بعد از چند جمله ظهور در چه چیزی دارد؟
الف) رجوع به جمله اول
ب) رجوع به جمله اخير
ج) رجوع به همه جمله ها
د) هیچ ظهوری ندارد
● دلالت جمع معرف به الف ولام بر عموم مستند به چیست؟
الف) وضع الف و لام بر عموم
ب) تبادر
ج) وضع مدخول الف و لام بر عموم
د) وضع الف و لام و مدخول آن بر عموم
● در تعارض عام با مفهوم مخالفی که خاص است کدام گزینه مختار آخوند است؟
الف) مفهوم مقدم است چون خاص است
ب) عام مقدم است چون ظهور منطوقی اقوی از ظهور مفهومی است
ج) مفهوم مقدم است چون در عمل به آن جمع بین دلیلین است
د) هر کدام که اظهر است مقدم است با تساوی هر دو مجمل میشود
● دلیل مرحوم آخوند بر این مدعا « الحق جواز تخصيص الكتاب بالخبر الواحد المعتبر بالخصوص» کدام گزینه است؟
الف) سیره عملی اصحاب تا زمان معصوم
ب) اخبار مستفیضه در جواز تخصیص کتاب به خبر واحد
ج) اگر تخصیص مذکور جایز نباشد القای حجیت خبر، لازم می آید
د) سیره عملی اصحاب تا زمان معصوم و اگر تخصیص مذکور جایز نباشد القای حجیت خبر لازم می آید
● در احکام وضعیه، که شرایط حمل مطلق بر مقید موجود است، مختار آخوند کدام گزینه است؟
الف) حمل مطلق بر مقید می شود مطلقا
ب) حمل مطلق بر مقید می شود اگر ظهور مقيد اقوى باشد
ج) فقط در حکم وضعی قابل جعل شرعی حمل مطلق بر مقید میشود
د) فقط در حکم وضعی غیر قابل جعل شرعی حمل صحیح است
● حقیقت نسخ را به نظر صاحب کفایه، مشخص کنید.
الف) رفع حکم ثابت اثباتا و ثبوتا
ب) دفع حكم ثابت اثباتا و ثبوتا
ج) رفع حكم ثابت اثبات و دفع آن ثبوتا
د) رفع حكم ثابت ثبوتا و دفع آن اثباتا
● کدام گزینه به نظر مرحوم آخوند جزء مقدمات حکمت محسوب نمی شود؟
الف) كلام قابلیت تقیید را داشته باشد
ب) متکلم در مقام بیان تمام المراد باشد
ج) قرینه ای بر خلاف ظاهر ذکر نشود
د) قدر متیقن در مقام تخاطب نباشد
● موضوع له علم جنس مثل «اسامة» به نظر مشهور و مرحوم آخوند کدام گزینه است؟
الف) هر دو ماهیت مهمله است
ب) هردو ماهیت متعین به تعین ذهنی است
ج) اولی ماهیت مهمله و دومی ماهیت متعین به تعین ذهنی است
د) اولی ماهیت متعین به تعین ذهنی و دومی ماهیت مهمله است
● اگر «خاص» از جهت مفهوم مردد بين اقل و اکثر و بین منفصل باشد آیا اجمالش به عام سرايت مي كند؟
الف) سرایت می کند مطلقا
ب) سرایت نمی کند مطلقا
ج) حقيقتا سرایت نمي كند ولي حكما سرایت می کند
د) حكما سرایت نمي كند ولي حقيقتا سرايت مي کند
● اگر مخصص لفظی و اجمال مصداقی باشد هنگام شک در اینکه فردی از افراد عام است یا داخل در مخصص است تمسک به عام چگونه است؟
الف) تمسک به عام می شود مطلقا
ب) تمسک به عام در مخصص متصل می شود
ج) تمسک به عام در مخصص منفصل می شود
د) اصلا تمسک به عام نمی توان کرد
● فحص از مخصص متصل ........
الف) لازم نیست
ب) مانند احتمال قرینه مجاز است که نباید اعتنا کرد
ج) لازم است
د) لازم نیست و مانند احتمال قرینه مجاز است که نباید اعتنا کرد
● تمسك به عام در شبهه مفهوميه مخصص چه حکمی دارد؟
الف) جائز است مطلقا
ب) جائز نیست مطلقا
ج) اگر خاص منفصل باشد جائز است
د) اگر خاص منفصل و اقل و اكثر باشد جائز است
● عَيِّن الصحيح في ما يلي
الف) لا يلزم من التخصيص كون العام مجازا مطلقا
ب) يلزم من التخصيص كون العام مجازا مطلقا
ج) يلزم من التخصيص بالمنفصل کون العام مجازا
د) يلزم من التخصيص بالمتصل کون العام مجازا
● عَيِّن الخطأ في ما یلی
الف) لا يجوز العمل بالعام قبل الفحص عن المخصص مطلقا
ب) يجوز العمل بالعام قبل الفحص عن المخصص مطلقا
ج) لا يجوز العمل بالعام قبل الفحص عن المخصص اذا كان العام في معرض التخصيص
د) لا يجب الفحص عن المخصص المتصل
● عَیِّن الخطأ في ما يلي
الف) اشهار التخصيص لا يوجب كثرة المجاز لعدم الملازمة بين التخصيص و المجازية
ب) اشتهار التخصيص لا يوجب كثرة المجاز و أن تحققت الملازمة بين التخصيص و المجازية
ج) اشتهار التخصيص يوجب كثرة المجاز اذا كانت القرينة لفظية
د) اشتهار التخصيص يوجب كثرة المجاز اذا كانت القرينة مقامية
● «المعروف ان اللام ................. موضوعة للتعريف و ................ للتعيين في غير العهد الذهنی»
الف) تکون - مفيدة
ب) لا تكون - غير مفيدة
ج) لا تكون - مفيدة
د) تكون - غير مفيدة
● دلالت نکره در سیاق نفی بر عموم.............. می باشد.
الف) بالعقل
ب) بالوضع
ج) بمقدمات حکمت
د) بالعقل و مقدمات حکمت
● نظر مصنف پیرامون استثناء بعد جملات متعدده چیست؟
الف) به خصوص جمله أخير برمی گردد از باب ظهور
ب) مجمل بوده و محتاج قرینه است
ج) به خصوص جمله أخير برمی گردد از باب قدر متيقن
د) به همه جملات بر می گردد
● عام مخصص در ما بقی حجت است یا خیر؟
الف) حجت است مطلقا
ب) حجت نیست مطلقا
ج) فقط در مخصص متصل حجت است
د) فقط در مخصص منفصل حجت است
● به نظر مرحوم آخوند انقسام عام به استغراقی؛ مجموعی و بدلی، به چه اعتباری است؟
الف) وضع
ب) معنا و موضوع له
ج) کیفیت متعلق احکام
د) وضع و معنا و موضوع له
● عامی که با مخصص منفصل تخصيص خورده به نظر مشهور و مرحوم آخوند نسبت به باقی افراد به ترتیب چه حکمی دارد؟
الف) حجت است - حجت است
ب) حجت نیست - حجت نیست
ج) حجت است - حجت نیست
د) حجت نیست - حجت است
● به نظر مرحوم آخوند خاص منفصلی که از حيث مفهوم مجمل است چه حکمی دارد؟
الف) اجمال آن به عام سرایت میکند حقيقة
ب) اجمال آن به عام سرایت میکند حکما
ج) اجمال آن به عام سرایت نمی کند مطلقا
د) اجمال آن به عام سرایت میکند حقيقة و حکما
● به نظر مرحوم آخوند تكليف معدومین چه حکمی دارد؟
الف) مطلقا صحیح نیست
ب) مطلقا صحیح است
ج) تكليف فعلی صحیح و تكليف انشائی باطل است
د) تکلیف انشائی صحیح و تکلیف فعلی باطل است
● اگر خطابات شفاهی مثل « یا ایها المؤمنون» شامل معدومین شود چه ثمره ای برای آن ذکر شده است؟
الف) حجیت ظهور خطابات قرآن برای معدومین
ب) صحت تمسک به اطلاق خطابات قرآنی برای معدومین
ج) صحت تکلیف معدومین حقيقة مثل مشافهين
د) حجیت ظهور خطابات قرآن برای معدومین و صحت تمسک به اطلاق خطابات قرآنی برای معدومین
● به نظر مرحوم آخوند انقسام عام به استغراقی؛ مجموعی و بدلی، به چه اعتباری است؟
الف) وضع
ب) معنا و موضوع له
ج) کیفیت تعلق احکام
د) موارد استعمال
● به نظر مشهور و مرحوم آخوند عامی که با مخصص منفصل تخصيص خورده به ترتیب نسبت به باقی افراد چه حکمی دارد؟
الف) حجت است - حجت است
ب) حجت نیست - حجت نیست
ج) حجت است - حجت نیست
د) حجت نیست - حجت است
● عَیِّن الخطأ في ما يلی
الف) لا يجوز العمل بالعام قبل الفحص عن المخصص مطلقا
ب) يجوز العمل بالعام قبل الفحص عن المخصص مطلقا
ج) لا يجوز العمل بالعام قبل الفحص عن المخصص اذا كان العام في معرض التخصيص
د) لا يجب الفحص عن المخصص المتصل
● اگر خطابات شفاهی مثل «یا ایها الناس» شامل معدومین شود چه ثمره ای برای آن ذکر شده است؟
الف) حجیت ظهور خطابات قرآن برای معدومین
ب) صحت تمسک به اطلاق خطابات قرآنی برای معدومین
ج) صحت تکلیف معدومین حقيقة مثل مشافهين
د) حجیت ظهور خطابات قرآن و صحت تمسک به اطلاق خطابات قرآنی برای معدومین
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
مطلق و مقید ، مجمل و مبین
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● در جایی که شک داریم متکلم در مقام بیان تمام مراد است یا نه چه اصلی جاری می شود؟
الف) كونه في مقام بیان تمام المراد
ب) كونه في مقام بيان بعض المراد
ج) كونه في مقام الاهمال و الاجمال
د) كونه في مقام بيان بعض المراد و في مقام الاهمال و الاجمال
● به نظر مرحوم آخوند در مطلق و مقیدی که از حيث اثبات و نفی مختلف اند کدام گزینه جاری است؟
الف) حمل مقید بر استحباب
ب) حمل مقيد بر واجب در واجب
ج) حمل مطلق بر مقید
د) عمل به مطلق و طرح مقيد رأسا
● به نظر مرحوم آخوند نسبت به مجمل و مبین کدام گزینه صحیح است؟به نظر مرحوم آخوند نسبت به مجمل و مبین کدام گزینه صحیح است؟به نظر مرحوم آخوند نسبت به مجمل و مبین کدام گزینه صحیح است؟
الف) هر دو امر حقیقی است
ب) هر دو امر اضافی است
ج) اولی امر اضافی و دومی امر حقیقی است
د) اولی امر حقیقی و دومی امر اضافی است
● نظر مرحوم آخوند نسبت به موضوع له اسم جنس "انسان" را مشخص نمائید.
الف) طبیعت به شرط ارسال و عموم
ب) طبیعت لا بشرط قسمی
ج) طبیعت مبهم و مهمله
د) طبیعت به شرط لا
● نسبت به موضوع له "مطلق" کدام گزینه مستند به مشهور است؟
الف) طبیعت مهمله و مبهمه
ب) طبیعت مقید به ارسال و شمول بدلی
ج) طبیعت به نحو لا بشرط قسمی
د) طبیعت مقید به وحدت مفهومی
● نسبت به «مجمل و مین» به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه صحیح است؟
الف) هر دو امر حقیقی است
ب) هر دو امر اضافی است
ج) اولی امر اضافی و دومی امر حقیقی است
د) اولی امر حقیقی و دومی امر اضافی است
● «علم الجنس موضوع .................»
الف) للطبيعة لا بما هی هی
ب) للطبيعة بما هي متعينة بالتعين الذهنی
ج) للطبيعة بما هي متعينة بالتعين الخارجي
د) موضوع لصرف المعنى بلا لحاظ شئ معه
● نظر مرحوم آخوند نسبت به «مجمل» و «مبین» کدام گزینه است؟
الف) هر دو أمر حقیقی است
ب) هر دو أمر اضافی است
ج) اولي أمر اضافی و دومی أمر حقیقی است
د) اولي أمر حقیقی و دومی أمر اضافی است
● ما هو التحقيق عند المصنف في بيان علم الجنس؟
الف) التحقيق أنه موضوع للطبيعة الخارجية
ب) التحقيق أنه موضوع للطبيعة بما هي هي
ج) التحقيق أنه موضوع لصرف المعنى بلا لحاظ شيء معها
د) التحقيق أنه موضوع لصرف المعنى مع لحاظ شيء
● در کدام مورد اجمال وجود ندارد؟
الف) السارق والسارقة فاقطعوا أيديهما
ب) حرمت عليكم أمهاتكم أحلت لكم بهيمة الأنعام
ج) أحلّ الله البيع
د) لا صلاة الا بطهور
● الموضوع له اسم الجنس هو ...........
الف) نفس المعنی و صرف المفهوم غير الملحوظ معه شيء أصلا
ب) نفس المعنى بشرط الإرسال
ج) نفس المعنى الملحوظ معه عدم لحاظ شيء
د) نفس المعنى بشرط الإطلاق الشمولی
● «الانصراف الذي يوجب .................... لا يمنع عن التمسک بالاطلاق»
الف) الظهور
ب) نقل اللفظ المطلق إلى المنصرف اليه
ج) اشتراك اللفظ المطلق بين المعنى الحقيقى الاطلاقی و بین المعنى المنصرف اليه
د) انصرافا بدویا
● نظر مصنف و مشهور ادباء را درباره معنای علم جنس مشخص نمائید.
الف) هر دو طبیعت بما هی هی
ب) هر دو طبیعت متعینه در ذهن
ج) اول طبیعت بما هي هي و دوم طبیعت متعینه در ذهن
د) اول طبیعت متعینه در ذهن و دوم طبیعت بما هي هي
● مجمل و مبین بودن کلام با چه ثابت می شود؟
الف) برهان
ب) وجدان
ج) عقل
د ) شرع
● نسبت به حقیقت معنای مجمل و مبین به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه صحیح است؟
الف) هر دو امر حقیقی است نه اضافی
ب) هر دو امر اضافی است
ج) اولی امر اضافی و دومی امر حقیقی است
د) اولی امر حقیقی و دومی امر اضافی است
● در احکام وضعیه، که شرایط حمل مطلق بر مقید موجود است، مختار آخوند کدام گزینه است؟
الف) حمل مطلق بر مقید می شود مطلقا
ب) حمل مطلق بر مقید می شود اگر ظهور مقيد اقوى باشد
ج) فقط در حکم وضعی قابل جعل شرعی حمل مطلق بر مقید میشود
د) فقط در حکم وضعی غیر قابل جعل شرعی حمل صحیح است
● کدام گزینه به نظر مرحوم آخوند جزء مقدمات حکمت محسوب نمی شود؟
الف) كلام قابلیت تقیید را داشته باشد
ب) متکلم در مقام بیان تمام المراد باشد
ج) قرینه ای بر خلاف ظاهر ذکر نشود
د) قدر متیقن در مقام تخاطب نباشد
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
امارات: قطع ، ظواهر ، اجماع ، شهرت ، خبر واحد ، قول لغوی و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● به نظر مرحوم آخوند اگر عام بعد از وقت عمل به خاص وارد شود چه حکمی دارد؟
الف) عام و خاص مجمل میشود و مرجع اصول عملی است
ب) فقط عام مجمل می شود چون بعد از عمل به خاص است
ج) خاص مخصص عام است چون تخصیص زیاد و نسخ اندک است
د) عام ناسخ حکم خاص است چون بعد از وقت عمل است
● به نظر مرحوم آخوند سبب استحقاق عقاب در تجری کدام گزینه است؟
الف) قصد بر عصیان
ب) عزم بر طغیان
ج) ذات عمل
د) قصد بر عصیان و عزم بر طغیان
● در قطع موضوعي أخذ عنوان قطع در موضوع حكم دیگر در کدام گزینه جائز است؟
الف) حکم مخالف
ب) حكم مماثل
ج) حكم متضاد
د) حکم مماثل و متضاد
● به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه جانشين قطع طریقی می شود؟
الف) اصول عملیه شرعيه مطلقا
ب) برائت شرعی و استصحاب
ج) برائت عقلی و استصحاب
د) خصوص استصحاب
● به نظر مرحوم آخوند اخباری ها در باب قطع قطاع كدام گزینه را انکار کرده اند؟
الف) ملازمه بین حکم عقل به لزوم شیء و حکم شرع به وجوب آن
ب) اعتماد به مقدمات عقليه
ج) قطع کسی که برایش زیاد قطع حاصل می شود
د) ملازمه بین حکم عقل به لزوم شیء و حکم شرع به وجوب آن و اعتماد به مقدمات عقليه
● به نظر مرحوم شیخ انصاری «اثر علم اجمالی» نسبت به موافقت قطعيه و مخالفت قطعیه کدام گزینه است؟
الف) در هر دو مقتضی است
ب) در هر دو علت تامه است
ج) در اول مقتضی و در دوم علت تامه است
د) در اول علت تامه و در دوم مقتضی است
● حکم اماره غیر علمی را مشخص کنید.
الف) مقتضی حجیت است
ب) مقتضی عدم حجیت است
ج) نسبت به حجیت و عدم حجیت لا اقتضا است
د) نسبت به حجیت لا اقتضا و نسبت به عدم حجیت مقتضی است
● کدام گزینه از محذورات تعبد به غیر علم محسوب نشده است؟
الف) القاء در مفسده و تفویت مصلحت
ب) دور
ج) اجتماع مثلین
د) اجتماع ضدین
● بعضی اخباریها ظواهر قرآن را حجت ندانسته اند دلیل آنها کدام گزینه است؟
الف) قرآن مشتمل بر مضامین عالیه است که عقل ما به آن نمی رسد
ب) ظواهر از متشابه محسوب می شود
ج) علم اجمالی به تخصیص و تقیید در عمومات قرآن داریم
د) تمام‌گزینه ها
● مختار مرحوم آخوند را نسبت به حجیت و طریقیت قطع مشخص نمایید.
الف) هر دو به بناء عقلا است
ب) هر دو به جعل شارع است
ج) هر دو ذاتی قطع و به حکم عقل است
د) حجیت به بناء عقلا و طریقیت به حکم عقل است
● نسبت به «اراده و مقدمات آن» به نظر مرحوم آخوند کدام گزینه صحیح است؟
الف) هر دو امر اختیاری است
ب) هر دو امر غیر اختیاری است
ج) اولی امر اختیاری و دومی امر غیر اختیاری است
د) اولي غير اختیاری و دومی بعضا اختیاری است
● «لا يكاد يمكن أن يؤخذ القطع بحكم في موضوع نفس هذا الحكم للزوم ............. ولا مثله للزوم ............»
الف) الدور - اجتماع المثلين
ب) اجتماع المثلين - اجتماع الضدين
ج) اجتماع الضدين - اجتماع المثلين
د) الدور - اجتماع الضدين
● «تنجز التكليف بالقطع لا يقتضی موافقته التزاما و التسليم له اعتقادا و انقيادا .........»
الف) بشهادة الوجدان
ب) لاستقلال العقل بعدم استحقاق العبد الا العقوبة على المخالفة العملية
ج) لاستقلال العقل بعدم استحقاق العبد الممتثل الا المثوبة
د) بشهادة الوجدان و لاستقلال العقل بعدم استحقاق العبد الممتثل الا المثوبة
● عَيِّن رأى المصنف في كفاية الامتثال الاجمالی.
الف) کافٍ مطلقا
ب) غير كافٍ مطلقا
ج) کافٍ في التوصليات دون التعبديات
د) کافٍ في جميع التوصليات و في التعبديات التي لا تحتاج إلى التكرار
● «الظاهر أن سيرة العقلاء على اتباع الظهورات ................»
الف) مقید بافادتها الظن فعلا
ب) غير مقيد بافادتها للظن فعلا
ج) غیر مقید بافادتها الظن فعلا و لا بعدم الظن كذلك على خلافها
د) مقید بافادتها عدم الظن فعلا على خلافها
● اگر مجتهد توجه به احکام شرعی متعلق به خود کرد و نسبت به آن قطع پیدا نکرد وظیفه او چیست؟
الف) در صورت تام بودن مقدمات انسداد به ظن انسدادی (بنا بر حکومت) و مطلق ظنون رجوع نماید و در فرض عدم آن به اصول عقلیه عملیه رجوع کند
ب) رجوع به اصول عقليه عمليه و در فرض عدم امکان به اصول شرعيه عمليه رجوع نماید
ج) رجوع به اصول عقلیه عملیه و در فرض عدم آن، به ظنون مطلق رجوع نماید
د) به هر یک از اصول عملیه عقلیه یا شرعیه یا ظن مطلق ابتداء مراجعه نماید مانعی ندارد
● حکم اماره غیر علمی کدام گزینه است؟
الف) مقتضی حجیت را دارد
ب) نسبت به حجیت لا اقتضاء و نسبت به عدم حجیت مقتضی است
ج) مقتضی عدم حجیت است
د) نسبت به حجیت و عدم حجيت لا اقتضاء است
● کدام گزینه از محذورات تعبد به غیر علم محسوب نشده است؟
الف) القاء در مفسده و تقویت مصلحت
ب) دور
ج) اجتماع مثلین
د) طلب ضدین
● بعضی اخباریها ظواهر قرآن را حجت ندانسته اند، دلیل آنها کدام گزینه است؟
الف) قرآن مشتمل بر مضامین عالیه است که عقل ما به آن نمی رسد
ب) ظواهر از متشابه محسوب میشود
ج) علم اجمالی به تخصیص و تقیید در عمومات قرآن داریم
د) تمام گزینه ها
● به‌نظر مصنف کدام گزینه‌صحیح است؟
الف) چون قول لغوی حجت نیست بنابراین فایده ای بر رجوع به کتب لغت متصور نیست
ب) قول لغوی حجت است چون سیره عقلاء بر رجوع به متخصص است
ج) لغوی در تشخیص موضوع له لغات متخصص نمی باشد
د) عدم حجیت قول لغوی به مشهور نسبت داده شده است
● «ان الاجماعات المنقولة اذا تعارض اثنان منهما او اكثر ..................»
الف) لا يكون التعارض الا بحسب المسبب
ب) يكون التعارض بحسب السبب و المسبب
ج) لا يكون التعارض الا بحسب السبب
د) قد يكون التعارض بحسب السبب
● عين الصحيح في ما يلي
الف) أن الأمارات ليست كالقطع في كون الحجية من لوازمها
ب) ان الامارات كالقطع في الحجية بنحو العلية
ج) ان ثبوت الحجية للامارات لا يحتاج الى جعل خاص
د) ان حجية الامارة الغير العلمية يكون من مقتضياتها مطلقا
● عَيِّن الخطأ في ما يلي
الف) لا يمكن أن يؤخذ القطع بحكم في موضوع نفس هذا الحكم للزوم الدور
ب) لا يمكن أن يؤخذ القطع بحكم في موضوع مثل ذلك الحكم للزوم اجتماع المثلين
ج) لا يمكن أن يؤخذ القطع بحكم في موضوع ضد ذلک الحكم للزوم اجتماع الضدين
د) لا يصح أخذ القطع بمرتبة من الحكم في مرتبة أخرى من ذلك الحكم
● دلیل مرحوم آخوند برای استحقاق عقوبت تجری چیست؟
الف) اجماع
ب) روایات
ج) مراجعه به وجدان
د) شهرت
● کدام گزینه در فقره «خذ بما اشتهر بين أصحاب» مطابق با نظر مرحوم آخوند است؟
الف) ما موصول مفید عموم است و شامل شهرت فتوایی و روایی می شود
ب) مراد از موصول در فراز مذکور روایت است نه فتوی و منظور شهرت روایی است نه فتوایی
ج) مراد از موصول در فراز مذکور فتوی است نه روایت گر چه منظور شهرت روایی است نه فتوایی
د) مراد از موصول در فراز مذکور روایت است نه فتوی اگر چه منظور شهرت فتوایی است نه روایی
● «لا معنى لقيام غير ................ من الأصول مقام القطع الطریقی»
الف) البرائة
ب) التخيير
ج) الاستصحاب
د) الاحتياط
● هل يمكن أخذ القطع بحكم في موضوع نفس ذلك الحكم؟
الف) ممکن
ب) غير ممكن للزوم الدور
ج) غير ممكن للزوم اجتماع المثلين
د) غير ممكن للزوم التسلسل
● «الإمكان في كلام الشيخ الرئيس: «كل ما قرع سمعک من الغرائب فذره في بقعة الإمكان ما لم يذدک عنه واضح البرهان، بمعنی ........»
الف) الاحتمال المقابل للقطع
ب) الاحتمال المقابل للظن
ج) الامكان الذاتي
د) الامكان الوقوعى
● کدام گزینه جزء ادله منکرین حجیت خبر واحد نیست؟
الف) اجماع
ب) سیره
ج) آیات
د) اخبار
● قانون تواتر اجمالی چیست؟
الف) أخذ به همه اطراف علم اجمالی از باب احتیاط
ب) أخذ به طرفی که أخص مضمونا است
ج) أخذ به طرفی که أعم مضمونا است
د) أخذ به طرفی که موافق اصل احتیاط و استصحاب است
● امارات قائم مقام کدام گزینه می شوند؟
الف) قطع طريقي
ب) قطع موضوعی صفتی در صورتی که تمام الموضوع باشد
ج) قطع موضوعی طریقی که تمام الموضوع باشد
د) قطع موضوعی طریقی که جزء الموضوع باشد
● عَيِّن رأى المصنف في كفاية الامتثال الاجمالی
الف) أنه كافٍ مطلقا
ب) أنه غير كافٍ مطلقا
ج) أنه كافٍ في التوصليات دون التعبديات
د) أنه كافٍ في التوصليات و التعبديات التي لا تحتاج الى التكرار
● «الظن الحاصل من الشهرة الفتوائية .......» (رأى المصنف)
الف) معتبر مطلقا
ب) غیر معتبر مطلقا
ج) معتبر بناء على حجية الخبر ببناء العقلاء
د) غیر معتبر بناء على حجية الخبر ببناء العقلاء
● عَیِّن الصحیح فی ما یلی
الف) لا يقوم غير الاستصحاب من الأصول مقام القطع الطریقی
ب) لا يقوم غير الاستصحاب و البراءة النقلية من الأصول مقام القطع الطريقى
ج) لا يقوم الاستصحاب مقام القطع الموضوعي
د) لا تقوم الأصول مقام القطع الطريقي
● «أخذ القطع بحكم في موضوع نفس هذا الحكم ................ .»
الف) ممكن
ب) غير ممكن للزوم الدور
ج) غير ممكن للزوم اجتماع المثلين
د) غير ممكن للتسلسل
● استدلال به اخبار بر حجیت خبر واحد
الف) باطل است چون مستلزم دور است
ب) صحیح است چون آن اخبار مستفیض اند
ج) صحیح است چون آن اخبار تواتر معنوی دارند
د) صحیح است چون آن اخبار تواتر اجمالی دارند
● إمارات و طرق با استناد به ادله حجیت جانشین چه نوع قطعی می شوند؟
الف) قطع طريقى
ب) قطع موضوعی طریقی
ج) قطع طریقی و موضوعی
د) قطع طریقی و قطع موضوعی طریقی
● اصل عقلانی در تعبد به ظن را به نظر مرحوم شیخ و مرحوم آخوند مشخص نمائید.
الف) هر دو امکان
ب) هر دو عدم امکان
ج) اول امکان و دوم اصلی وجود ندارد
د) اول اصلی وجود ندارد و دوم امکان
● وجه اعتبار اجماع عبارت است از .....................
الف) قطع به رأی معصوم از اتفاق علماء
ب) قطع به دخول امام در میان مجمعين
ج) قطع به ملازمه عقلی و عادی بین اتفاق علماء و رأي معصوم
د) قطع به ملازمه اتفاقی بین اتفاق علماء و رأي معصوم
● لازمه علم اجمالی به صدور اخبار ویژه از معصومین وجوب عمل به چه نوع خبری است؟
الف) اخبار موجود در کتب معتبرها
ب) اخبار صحيحه
ج) اخبار نافی تکلیف
د) أخبار مثبت تکلیف
● نظر مرحوم آخوند متجری چه حکمی دارد؟
الف) مستحق لؤم است
ب) مستحق لوم نیست
ج) مستحق عقاب است
د) در تعبديات مستحق عقاب و در توصليات فقط مستحق لوم است
● کدامیک از موارد زیر مختار مرحوم آخوند در تقسیم مكلف است؟
الف) إن المكلف اذا التفت إلى حكم شرعی
ب) أنه من التفت الى حكم شرعي
ج) ان البالغ الذي وضع عليه القلم أذا التفت الى حكم فعلی
د) ان الانسان اذا التفت الى حكم شرعي
● اگر بعد از عمل به قطع، کشف خلاف شود، حکم آن چیست؟
الف) مجزی است مطلقا
ب) مجزی نیست مطلقا
ج) فقط نسبت به قضاء مجزی است
د) فقط نسبت به اداء مجزی است
● عمل انجام شده طبق اماره معتبره بعد از کشف خلاف، حکمش چیست؟
الف) مطلقا مجزى است
ب) مطلقا مجزی نیست
ج) اگر حجیت اماره از باب سببیت باشد، مجزی است
د) اگر حجیت اماره از باب طریقیت باشد، مجزی است
● عمل بر طبق قطع غير مصادف با واقع مجزی نیست، دلیل آن کدام گزینه است؟
الف) موافقت امر مولا حاصل نشده است
ب) موافقت امر مولا حاصل است ولی غرض از امر حاصل نیست
ج) غرض از امر حاصل است ولی موافقت امر حاصل نیست
د) نه موافقت امر حاصل است و نه غرض از امره
● اگر بعداز عمل به «قطع» کشف خلاف شود، حكم آن چیست؟
الف) مجزي است مطلقا
ب) مجزي نيست مطلقا
ج) تنها نسبت به قضا مجزي است
د) تنها نسبت به اداء مجزي است
● اگر بعد از عمل به قطع یا ظن، کشف خلاف شود، حکم آن چیست؟
الف) مجزی است مطلقا
ب) مجزی نیست مطلقا
ج) نسبت به قطع مجزی است اما نسبت به ظن محل نزاع است
د) نسبت به قطع مجزی نیست اما نسبت به ظن محل نزاع است
● نظر مرحوم آخوند در مورد قطعی که خطا بودنش کشف شود، چیست؟
الف مجزی است
ب. مجزی نیست
ج. قطع طریقی باشد مجزی است
د. جهل مرکب باشد مجزی است
● عمل انجام شده طبق اماره معتبره بعد از کشف خلاف، حکمش چیست؟
الف) مطلقا مجزی است
ب) مطلقا مجزی نیست
ج) اگر حجیت اماره از باب سببیت باشد، مجزی است
د) اگر حجیت اماره از باب طریقیت باشد، مجزی است
● عمل بر طبق قطع غير مصادف با واقع مجزی نیست، دلیل آن کدام گزینه است؟
الف) موافقت أمر مولا حاصل نشده است
ب) موافقت امر مولا حاصل است ولی غرض از امر حاصل نیست
ج) غرض از امر حاصل است ولی موافقت أمر حاصل نیست
د) نه موافقت امر حاصل است و نه غرض از امر
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اصول عملیه: برائت ، تخییر ، احتیاط و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● به نظر مرحوم آخوند مفاد اخبار «من بلغ» کدام گزینه است؟
الف) حکم اصولی به این معنا که هر خبر ضعیف دال بر استحباب حجت هستند
ب) حکم فقهی به معنای اینکه هر عملی که ثواب داشتن آن در خبر ضعیفی آمده استحباب نفسی دارد
ج) حکم فقهی به معنای اینکه استحباب عمل به دلیل این است که آن را قصد ثواب انجام داده می باشد
د) از این اخبار استحباب شرعی عمل استفاده نمی شود
● به نظر مرحوم آخوند علت تقدم اصل موضوعی بر اصل برائت چیست؟
الف) حکومت
ب) ورود
ج) تخصيص
د) تخصص
● به نظر مرحوم آخوند عمده دلیل بر حجیت استصحاب کدام گزینه است؟
الف) اخبار مستفیضه
ب) آیات قرآن
ج) دلیل عقلی
د) اجماع
● کدام یک از موارد زیر نمی تواند مانع به فعلیت رسیدن تکلیف باشد؟
الف) مبتلابه نبودن بعض اطراف
ب) اضطرار به بعض اطراف معين
ج) عدم احراز موضوع
د) مفقود شدن بعضی از اطراف
● تقابل بین ضرر و نفع در قاعده لا ضرر چه نوع تقابلی است؟
الف) تضاد
ب) ملکه و عدم
ج) تناقض
د) تضایف
● در صورت شک در مكلف به با علم به نوع تکلیف در دوران أمر بین متباينين و أقل و أكثر ارتباطی به ترتیب چه اصلی جاری است؟
الف) احتياط - احتیاط
ب) برائت - برائت
ج) برائت - احتیاط
د) احتياط - برائت
● اذا دار الأمر بين جزئية شيء او شرطيته و بین مانعيته و قاطعیته لكان من قبيل .........
الف) الدوران بین المحذورین
ب) الأقل و الأكثر الاستقلاليين
ج) المتباينين لامكان الاحتياط
د) الأقل و الأكثر الارتباطيين
● به کدام یک از موارد زیر منشأ شبهه حکمیه نمی باشد؟
الف) فقدان نص
ب) تعارض دو نص
ج) اجمال نص
د) اشتباه در امور خارجیه
● با توجه به حدیث رفع حكم الزامی مجهول ...........
الف) فعلا مرفوع است و واقعا ثابت نیست اما مؤاخذه دارد
ب) فقط واقعا ثابت است ولی مؤاخذه ندارد
ج) فعلا مرفوع است اما واقعا ثابت است و مؤاخذه دارد
د) واقعا ثابت است و مؤاخذه دارد اما فعلا مرفوع نیست
● با توجه به اخبار« من بلغ .... » كدام گزینه صحیح است؟
الف) ثواب بر خود آن عمل بار می شود
ب) ثواب بر احتياط بار می شود
ج) ثواب بر نیت بار می شود
د) اصلا ثواب قطعی استفاده نمی شود بلکه شاید ثواب ببرد
● در دوران امر بین محذورین نظر مرحوم آخوند کدام گزینه است؟
الف) برائت عقلی و شرعی جاری می شود
ب) اخذ به یک طرف تعیین واجب است
ج) در مقام عمل توقف می کنیم
د) برائت عقلی جاری نمی شود ولی اباحه شرعی جاری می شود
● از دیدگاه مصنف علم اجمالی نسبت به وجوب موافقت قطعيه و حرمت مخالفت قطعیه چگونه است؟
الف) نسبت به هر دو مقتضی است
ب) نسبت به حرمت مخالفت قطعيه علت تامه است و نسبت به وجوب موافقت قطعيه‌مقتضی است
ج) نسبت به هر دو علت تامه است
د) فقط اگر تکلیف فعلى من جميع الجهات باشد نسبت به هر دو علت تامه است
● در قاعده «لا ضرر»، به نظر مصنف کدام گزینه صحیح است؟
الف) ضرار تأکید ضرر است
ب) ضرار جزاء ضرر است
ج) ضرار فقط ضرر در نقص عضو است
د) ضرار فقط ضرر در عرض و مال است
● به نظر مرحوم آخوند در دوران امر بین ضرر خود انسان و ضرر به غیر کدام گزینه صحیح است؟
الف) لازم نیست خودش متحمل ضرر شود مطلقا
ب) اگر ضرر دیگری کمتر باشد لازم نیست خودش تحمل ضرر کند
ج) چون حديث لا ضرر امتنان بر امت است پس باید خودش ضرر را تحمل کند مطلقا
د) اختیار را به غیر واگذار می کند
● مختار مرحوم آخوند در حجیت استصحاب کدام گزینه است؟
الف) تفصيل بين موضوعات و احکام
ب) بستگی به دلیل حجیتش دارد که شک در مقتضی یا رافع باشد
ج) مطلقا حجت است
د) تفصیل بین استصحاب وجودی و عدمی
● در حکم تکلیفی و وضعی نظر مصنف کدام گزینه است؟
الف) حكم تكليفي و وضعی هر دو مجعول شارع است
ب) هیچکدام مجعول شارع نیست
ج) حکم تکلیفی مجعول و حکم وضعی غیر مجعول است
د) حکم تکلیفی مطلقا مجعول است و حکم وضعي في الجمله مجعول است
● تعریف اصول عملیه: «و هي التي ينتهى اليها ............. بعد الفحص و اليأس عن الظفر......مما كان عليه حكم العقل أو عموم النقل»
الف) المكلف - بحجة
ب) المجتهد - بدلیل
ج) العبد - بأمارة
د) من وضع عليه القلم - بطریق معتبر
● و قد استدل على ذلک (برائت) بأدلة الأربعه أما الكتاب فبآيات أظهرها ...................
الف) لا يكلف الله نفسا إلا ما آتاها
ب) لا يكلف الله نفسا إلا وسعها
ج) ما كنا معذبين حتى نبعث رسولا
د) ليهلك من هلک عن بينة و يحیی من حي عن بينة
● به نظر مرحوم آخوند حديث سعه: «الناس في سعة ما لا يعلمون» در چه صورتی دلالت بر «برائت» دارد؟
الف) «ما» موصوله باشد
ب) «ما» ظرفیه باشد
ج) «ما» نافيه باشد
د) " ما" موصوله و ظرفیه باشد
● اخباریها برای اثبات «احتیاط» در شبهه بدویه به کدام گزینه تمسک نکرده اند؟
الف) اصل حظر در اشیاء
ب) قاعده وجوب دفع ضرر محتمل
ج) قاعده اشتغال یقینی
د) وجود علم اجمالی به تكاليف الزامی بین شبهات
● اصل «برائت»، در چه موردی جاری می شود؟
الف) اصل موضوعی نباشد مطلقا
ب) اصل موضوعی مخالف نباشد
ج) اصل موضوعی موافق نباشد
د) اصل حکمی و اصل موضوعی مخالف نباشد
● حسن احتیاط در چه صورتی مورد اشکال واقع شده است؟
الف) امر داير بين حرمت و غير وجوب باشد
ب) امر دایر بین وجوب و غیر حرمت باشد
ج) امر دایر بین وجوب عبادی و غیر استحباب باشد
د) امر دایر بین وجوب عبادی و استحباب باشد
● به نظر مرحوم آخوند در توصليات و دوران بین محذورین کدام گزینه «اوجه» است؟
الف) تخيير عقلی بین فعل و ترک با حکم به اباحه شرعیه
ب) تخيير عقلی بین فعل و ترک با توقف در مقام فتوا
ج) وجوب أخذ به یکی تعيينا يا تخييرا
د) برائت عقلی و نقلی
● در دوران بین محذورین «عقل» در چه صورتی حکم به تعیین می کند؟
الف) یک طرف معينا معلوم المزيه باشد
ب) یک طرف معنا «محتمل المزية» باشد
ج) یکی از دو طرف مرددا «محتمل المزية» باشد
د) یک طرف معينا معلوم المزيه و محتمل المزیه باشد
● در دوران بین اقل و اكثر ارتباطی نظر مرحوم آخوند کدام گزینه است؟
الف) احتیاط عقلی و نقلی
ب) برائت نقلی و عقلی
ج) احتياط عقلی و برائت نقلی
د) احتیاط نقلی و برائت عقلی
● جایی که جزئیت شیء را برای مأمور به میدانیم و شک داریم مطلقا جزء است حتی در حال نسیان یا اختصاص دارد به حال ذكر چه حکمی جاری است؟
الف) فقط احتیاط
ب) فقط برائت
ج) عقلا برائت و نقلا احتیاط
د) عقلا احتیاط و نقلا برائت
● در مورد احتياط کدام گزینه مطابق با نظر مرحوم آخوند است؟
الف) مطلقا حسن است
ب) در توصليات مطلقا و در تبعديات اگر موجب تکرار نشود حسن است
ج) اگر موجب اختلال نظام نشود حسن است
د) حسن احتياط مشروط به فحص و یأس از دلیل است
● نظر مرحوم آخوند نسبت به حدیث لا ضرر « ...... فانه لا ضرر ولا ضرار» کدام گزینه است؟
الف) ضرار و ضرر به معنای واحد است مقابل نفع
ب) ضرار تأكید ضرر است
ج) ضرر ابتدایی و ضرار جزای بر ضرر است
د) ضرار و ضرر به معنای واحد است مقابل نفع و ضرار تاکید ضرر است
● بر اساس تعریف استصحاب از نظر مرحوم آخوند ارکان استصحاب کدام گزینه است؟
الف) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن
ب) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن و وحدت قضيه متيقنه و مشکوکه
ج) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن و بقاء موضوع
د) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن و فعلیت شک در بقاء
● نسبت به دلیل استصحاب کدام گزینه به نظر مرحوم آخوند تمام است؟
الف) استقراء بنای عقلاء
ب) اجماع علماء
ج) بعض روایات باب استصحاب
د) استقراء بنای عقلاء و بعض روایات باب استصحاب
● نظر مرحوم آخوند نسبت به مفاد روایت «كل شيء طاهر حتى تعلم انه قذر»، کدام گزینه است؟
الف) استصحاب طهارت
ب) قاعده طهارت
ج) طهارت واقعی
د) طهارت واقعی و استصحاب
● به نظر مرحوم آخوند کدام یک از اقسام حكم وضعی قابل جعل تشریعی نیست نه استقلالا و نه تبعا؟
الف) حجیت، قضاوت، ولایت، نیابت و زوجيت
ب) شرطیت، سیبیت و... برای سبب و شرط تكليف
ج) جزئیت، شرطیت و مانعیت برای جزء و شرط و... مکلف به
د) حجیت، قضاوت، ولایت، نیابت ؛زوجيت - جزئیت، شرطیت و مانعیت برای جزء و شرط و... مکلف به
● به نظر مرحوم آخوند صفاد اخبار «من بلغ» چیست؟
الف) ارشاد به حسن عقلی احتیاط
ب) اثبات استحباب نفس عملی که بلغ عليه الثواب
ج) وجوب شرعی احتیاط
د) ارشاد به حسن عقلی احتیاط و وجوب شرعی احتیاط
● اصالت الطهارة از اصول عملیه شمرده نشده است جهتش کدام گزینه است؟
الف) مورد اتفاق علماء است
ب) اختصاص به باب خاص دارد
ج) اعتبار شرعی ندارد
د) مورد اتفاق علماء است و اختصاص به باب خاص دارد
● به نظر مرحوم آخوند آیه: «و ما كنا معذّبين ...»، ظهور در کدام گزینه دارد؟
الف) نفي استحقاق عقاب
ب) نفي فعلیت عقاب
ج) نفي فعلیت و استحقاق عقاب
د) اثبات ملازمه بین نفي فعلیت و نفی استحقاق عقاب
● وجوب احتیاط به نظر مرحوم آخوندمطابق با کدام گزینه است؟
الف) نفسی
ب) غیری
ج) طریقی
د) تهیئی
● به نظر مرحوم آخوند مراد از «ما» در حدیث رفع "رفع ما لا يعلمون" کدام گزینه است؟
الف) خصوص حكم الزامی
ب) خصوص مؤاخذه
ج) حكم الزامی و مؤاخذه
د) خصوص فعل خارجی و شبهه موضوعیه
● به نظر مرحوم آخوند قاعده: « دفع ضرر محتمل لازم است » در کدام گزینه جاری است؟
الف) ضرر دنیوی به صورت موجبه کلیه
ب) ضرر دنیوی به صورت موجبه جزئیه
ج) ضرر اخروی موردی که مؤمن از عقل یا شرع نباشد
د) ضرر دنیوی به صورت موجبه جزئیه و ضرر اخروی موردی که مؤمن از عقل یا شرع نباشد
● به نظر مرحوم آخوند حدیث: « الناس في سعة ما لا يعلمون»، کدام گزینه را ثابت می کند؟
الف) برائت در خصوص شبهات حكميه
ب) برائت در خصوص شبهات موضوعيه
ج) نظر به نفي فعلیت عقاب دارد
د) برائت در شبهات حكمية و موضوعیه
● به نظر مصنف در حدیث رفع نسبت به فقره ما لا يعلمون .........
الف) باید «مؤاخذه» را در تقدیر بگیریم
ب) باید «جميع الآثار» را در تقدیر بگیریم
ج) باید «الأثر الظاهر» را در تقدیر بگیریم
د) اصلا نیازی به تقدیر نداریم
● در صورتی حدیث: «اذا امرتكم بشيء فأتوا منه ما استطعتم»، دلالت بر وجوب اجزاء باقیمانده دارد که «من» .............. باشد.
الف) تبعيضيه
ب) بیانیه
ج) به معنای با
د) زائده
● اذا دار الامر بين وجوب شيء و حرمته ........................ (نظر مصنف)
الف) تجرى البرائة العقلية
ب) يجري التخيير الشرعي و التوقف عن الحکم به راسا
ج) تجرى البرائة النقلية
د) يجرى التخيير العقلي و الحكم عليه بالاباحة شرعا
● روایاتی که حول قاعده: «لا ضرر و لا ضرار» وارد شده اند ................ می باشند.
الف) مستفیضه
ب) متواتر لفظی
ج) متواتر معنوی
د) متواتر اجمالی
● با توجه به اخبار « من بلغ»، کدام گزینه صحیح است؟
الف) ثواب بر خود آن عمل بار می شود
ب) ثواب بر نیت بار می شود
ج) ثواب بر احتیاط بار می شود
د) ثواب داشتن احتمالی است نه قطعی
● «لا بأس بجریان البرائة في ................»
الف) خصوص دوران الأمر بين المشروط و غیره
ب) خصوص دوران الأمر بين الخاص و غيره
ج) خصوص دوران الأمر بين الخاص و غیره بشرط كون العام نصا في العمومية
د) كلتا الصورتين
● نظر مصنف در حدیث رفع نسبت به فقره «ما لا يعلمون» چیست؟
الف) باید «مؤاخذه» را در تقدیر بگیریم
ب) باید «جميع الآثار» را در تقدیر بگیریم
ج) باید «الأثر الظاهر» را در تقدیر بگیریم
د) اصلا نیازی به تقدير نداریم
● «ان المرفوع فيما اضطروا اليه و غیره مما أخذ بعنوانه الثانوي انما هو الآثار المترتبة عليه ...................»
الف) بعنوان الاضطرار و الخطأ
ب) بعنوان الاختيار و العمده
ج) بعنوانه الاولى
د) بنفس هذه العناوين
● «لا تجرى ............... في حیوان شک في حليته مع الشك في قبوله التذكية نعم لو علم بقبوله التذكية و شک في الحلية .................. محكمة »
الف) اصالة الإباحة _ فاصالة الإباحة
ب) أصالة الإباحة _ فاستصحاب عدم التذكية
ج) استصحاب عدم التذكية _ فاصالة الإباحة
د) استصحاب عدم التذكية _فاستصحاب عدم التذكية
● «ما هو مجری دوران الأمر بين وجوب شيء و حرمته؟» (رأى المصنف)
الف) البرائة النقلية
ب) البرائة العقلية
ج) التخيير الشرعي و التوقف عن الحكم به راسا
د) التخيير العقلي و الحكم عليه بالاباحة شرعا
● در استدلال به حدیث: «فأتو منه ما استطعتم» به هدف اثبات وجوب باقی کدام گزینه غلط است؟
الف) تمامیت این استدلال منوط بر تبعیضیه بودن «من» است
ب) حرف «من» ظهور در تبعیض دارد
ج) تبعیض در حدیث به حسب أجزاء است
د) تبعیض در حدیث به حسب افراد است
● بنا بر نظر مرحوم آخوند قصد قربت معتبر در عبادات چگونه است؟
الف) شرعی است
ب) عقلی است
ج) در موارد احتیاط عقلی و در غیر آن شرعی است
د) در موارد احتیاط شرعی و در سایر موارد عقلی است
● «ائما تجرى أصالة البرائة .................... فيما لم يكن هناك ............»
الف) شرعا - اصل موضوعی مطلقا
ب) شرعا و عقلا - اصل موضوعی مخالف
ج) عقلا – اصل موضوعی مخالف
د) شرعا و عقلا - اصل موضوعی مطلقا
● نظر مرحوم آخوند در مورد اضطرار به ارتکاب یکی از اطراف علم اجمالی و در مورد فقدان یکی از اطراف علم اجمالی به ترتیب کدام گزینه است؟
الف) احتياط - احتیاط
ب) اباحه - اباحه
ج) احتياط - اباحه
د) اباحه - احتیاط
● در مورد شبهات بدويه مثل شک در مورد حرمت شرب توتون، به نظر مرحوم آخوند قاعده ........ بر قاعده ...... مقدم است.
الف) وجوب دفع ضرر محتمل - قبح عقارب بلا بیان
ب) قبح اقدام بر چیزی که از مفسده اش ایمن نیستیم - قبح عقاب بلا بیان
ج) اصالت حظر - قبح عقاب بلا بیان
د) عقاب بلا بیان - وجوب دفع ضرر محتمل
● در دوران امر بین وجوب و حرمت در شبهه حکمیه مرحوم آخوند‌قائل به چیست؟
الف) تخییر عقلی و اباحه شرعی
ب) برائت عقلی و نقلی
ج) أخذ به جانب وجوب یا حرمت
د) أخذ به جانب حرمت تعيين
● استدلال به حدیث: «اذا أمرتكم بشيء فأتوا منه ما استطعتم» بر عدم جریان برائت از باقی در فرض عجز از اتیان بعض أجزاء مبتنی است بر این که «مِن» ........ باشد.
الف) تبعیض به لحاظ أجزاء
ب) تبعیض به لحاظ افراد
ج) بیانیه
د) به معنای باء
● «الظاهر أن الضرر هو ما يقابل النفع من النقص في النفس أو العرض او المال تقابل .................... .»
الف) الضدين
ب) النقيضين
ج) العدم و الملكه
د) التضايف
● طبق نظر مرحوم آخوند حدیث "کل شي حلال حتى تعرف أنه حرام" ظهور در کدام گزینه دارد؟
الف) قاعده استصحاب
ب) قاعده طهارت
ج) قاعده استصحاب و قاعده طهارت
د) قاعده يقين
● «حيث كان الملاک فی «قاعدة الميسور» هو صدق الميسور على الباقی عرفا كانت القاعدة ................... .»
الف) تجرى مع تعذر الجزء في الجملة دون تعذر الشرط
ب) تجری مع تعذر الشرط دون تعذر الجزء
ج) تجری مطلقا ای في كلتا الصورتين
د) لا تجرى مطلقا
● مرفوع در «رفع ما لا يعلمون» چیست؟
الف) الزام مجهول
ب) مؤاخذه
ج) أثر ظاهر
د) جميع آثار
● دلالت کدام حدیث بر برائت تمام نیست؟
الف) حدیث حِلّ
ب) حديث سعة
ج) حدیث حجب
د) حدیث رفع
● مدلول اوامر احتیاط چیست؟
الف) وجوب ارشادی طریقی
ب) وجوب مولوی طریقی
ج) وجوب مولوی تبعی
د) وجوب مولوی غیری
● در کدام مورد برائت عقلی جاری نیست؟
الف) می دانم به زید بدهکارم ولی نمی دانم هزار تومان است یا هزار و پانصد تومان
ب) می دانم نماز واجب است ولی نمی دانم نه جزء است یا ده جزء
ج) می دانم باید زید عالم را اکرام کنم ولی نمی دانم زید بن خالد است یا زید بن بكر
د) می دانم نماز واجب است ولی نمی دانم نه جزء است یا ده جزء - می دانم باید زید عالم را اکرام کنم ولی نمی دانم زید بن خالد است یا زید بن بكر
● به نظر مصنف حكم دوران امر بین محذورین چیست؟
الف) برائت عقلی و نقلی
ب) وجوب أخذ به یکی از آنها تعيينا
ج) تخییر عقلی
د) تخییر عقلی و اباحه شرعی
● در استدلال به حديث « فأتوا منه ما استطعتم» به هدف اثبات وجوب أجزای میسور، کدام گزینه صحیح است؟
الف) حرف «من» ظهور در تبعیض دارد
ب) تبعیض به حسب افراد است
ج) حرف «من» به معنای باء است
د) حرف «من» ظهور در تبعیض دارد و تبعیض به حسب افراد است
● جعل احکام وضعی به چه صورت می تواند باشد؟
الف) تشریعی استقلالی و تبعی
ب) تشریعی تبعی
ج) تکوینی عرضی
د) تمام گزینه‌ها
●معنای «ضرار» در حدیث: «لا ضرر ولا ضرار في الاسلام» چیست؟
الف) به معنای ضرر
ب) جزای بر ضرر
ج) ضرر طرفینی
د) به‌معنای ضرر و ضرر طرفینی
● به نظر مرحوم آخوند علت تقدم اصل موضوعی بر اصل برائت چیست؟
الف:حکومت
ب: ورود
ج: تخصيص
د: تخصص
● کدام یک از موارد زیر نمی تواند مانع به فعلیت رسیدن تکلیف باشد؟
الف: مبتلا به نبودن بعض أطراف
ب: أضطرار به بعض اطراف معین
ج: عدم احراز موضوع
د: مفقود شدن بعضی از اطراف
●در صورت شک در مكلف به با علم به نوع تکلیف در دوران امر بین متباينين و أقل و أكثر ارتباطی، به ترتیب چه اصلی جاری است؟
الف: احتیاط – احتیاط
ب: برائت - برائت
ج: برائت - احتیاط
د: احتياط - برائت
●کدام یک از موارد زیر منشأ شبهه حکمیه نمی باشد؟
الف: فقدان نص
ب: تعارض دو نص
ج: اجمال نص
د: اشتباه در امور خارجیه
● «اذا دار الأمر بين جزئية شيء او شرطیته و بین مانعيته و قاطعيته لكان من قبيل .........»
الف: الدوران بين المحذورین
ب: الأقل و الأكثر الاستقلاليين
ج: المتباينين لامكان الاحتياط
د: الأقل و الأكثر الارتباطيين
● به نظر مرحوم آخوند عمده دلیل بر حجت استصحاب کدام گزینه است؟
الف: اخبار مستفیضه
ب: آیات قرآن
ج: دلیل عقلی
د: اجماع
●به نظر مرحوم آخوند مفاد اخبار «من بلغ» کدام گزینه است؟
الف: حکم اصولی به این معنا که هر خبر ضعیف دال بر استحباب حجت هستند
ب؛ حکم فقهی به معنای اینکه هر عملی که ثواب داشتن آن در خبر ضعیفی آمده استحباب نفسی دارد
ج: حکم فقهی به معنای اینکه استحباب عمل به دلیل این است که آن را قصد ثواب انجام داده می باشد
د: از این اخبار استحباب شرعی عمل استفاده نمی شود
● المقصد السابع في الأصول العمليه هي التي ينتهي اليها المجتهد................. مما دل عليه حكم العقل او عموم النقل.
الف -و يجب الظن بالواقع
ب - و المهم منها اربعة
ج- بعد التفحص و اليأس عن الظفر
د- و هي البرائة و الاحتياط و التخيير و الاستصحاب
● به عقیده مرحوم آخوند در فرازهائی از حدیث رفع که نیاز به تقدیر یا مجاز در اسناد وجود دارد، مقدر مرفوع............
الف - یا اثر ظاهر است و یا جميع آثار
ب - خصوص مؤاخذه است
ج - خصوص اثر ظاهر است
د- جميع آثار است
● به عقیده مرحوم آخوند در مواردشک بدوی بعد از فحص و یاس قاعده عقلی............... جاری می باشد.
الف - وجوب دفع ضرر محتمل
ب - قبح عقاب بلا بیان
ج- وجوب دفع عقوبت محتمل
د- دفع المفسده اولی من جلب المنفعة
● به عقیده مرحوم آخوند در مقام نسبت سنجی میان اخبار احتیاط و اخبار برائت...........
الف - اخبار احتياط اظهر هستند
ب - اخبار احتیاط نص هستند
ج - أخبار احتیاط اخص در برابر اعم هستند
د - اخبار احتیاط اعم در برابر اخص هستند
● به عقیده مرحوم آخوند احتیاط در عبادات منوط به...............
الف - قصد امر احتمالی و اتیان عمل به داعی احتمال امر است
ب- قصد امر جزمی و اتيان عمل به داعی و جود امر است
ج- قصد امر جزمی و قصد وجه در عبادت است
د- قصد امر جزمی و قصد تمییز در عبادت است
● به عقیده مرحوم آخوند شرط جریان اصالة الاحتياط در مشبهات مقرون به علم اجمالی........
الف - محصوره بودن اطراف علم اجمالی است
ب- فحص از دلیل و یأس از وجود آن است
ج- تدریجی نبودن ارتكاب أطراف است
د- فعلیت و تنجز تکلیف در اطراف است
●نظر آخوند در متباینین چیست ؟
الف-برائت عقلی و شرعی
ب- وجوب أخذ بأحدهما تعيينا أو تخييرا
ج- تخيير عقلی و توقف
د- تخییر عقلی و برائت شرعی
● مفاد اخبار من بلغ چیست؟
الف - حسن احتیاط
ب- استحباب عمل رجائی
ج- ارشادی بودن آنها
د- توقف و اجمال
● «انما المراد بتصديق النبي صلى الله علیه و آله للمؤمنين هو ترتیب ...............»
الف. خصوص الآثار التي تنفعهم
ب. خصوص الآثار التي لا تضر غيرهم
ج. جميع الآثارها
د. خصوص الآثار التي تنفعهم و لا تضر غيرهم
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اصول عملیه : استصحاب
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● به نظر مرحوم آخوند یقین و شک تقدیری، در کدام یک از موارد زیر کفایت می کند؟
الف) در هر استصحابی
ب در هیچ استصحابی
ج) فقط در استصحاب حکمی
د) فقط در استصحاب موضوعي
● به نظر مرحوم آخوند حكم استصحاب کلی قسم دوم چیست؟
الف) هم در فرد جاری است و هم در کلی
ب) نه در فرد جاری است و نه در کلی
ج) فقط در کلی جاری است
د) فقط در فرد جاری است
● به نظر مرحوم آخوند استصحاب در امور تدریجی و غیر قار ...................
الف) جاری می شود چون تعریف و دلیل استصحاب اطلاق و شمول دارد
ب) جاری می شود چون دلیل استصحاب اطلاق و شمول دارد
ج) جاری نمی شود چون متيقن الحدوث ميتقن الارتفاع است
د) جاری نمی شود چون مشکوک البقاء مشکوک الحدوث است
● به نظر مرحوم آخوند و صاحب ریاض جریان استصحاب در حکم تعلیقی کدام گزینه است؟
الف) هردو جاری می شود
ب) هر دو جاری نمی شود
ج) اولی جاری می شود دومی جاری نمی شود
د) أولی جاری نمی شود دومی جاری می شود
● بعضی استصحاب احکام شرایع گذشته را، نسبت به مسلمانان، جاری ندانسته اند، سبب آن کدام گزینه است؟
الف) یقین به حدوث وجود ندارد
ب) شک در بقاء وجود ندارد
ج) قضيه متيقنه و مشکوکه وحدت ندارد
د) یقین به حدوث و شک در بقاء وجود ندارد و قضیه متیقنه و مشکوکه وحدت ندارد
● به نظر مرحوم آخوند با استصحاب لازم عقلی و عادی مستصحب ثابت می شود یا خیر؟
الف) بله مطلقا
ب) خیر مطلقا
ج) در واسطه خفی و جلی ثابت است
د) فقط در واسطه خفی ثابت است
● به نظر مرحوم آخوند استصحاب عدمی چه حکمی دارد؟
الف) صحیح است مطلقا
ب) باطل است مطلقا
ج) فقط در احکام صحیح است
د) فقط در موضوعات صحیح است
● حكم استصحاب در مفاد اماره را طبق نظر آخوند مشخص کنید.
الف) جاری نمی شود مطلقا
ب) جاری می شود مطلقا
ج) اگر مفاد اماره حکم وضعی باشد جاری می شود
د) اگر مفاد اماره حکم تکلیفی باشد جاری می شود
● به نظر مرحوم نراقی در خروج مذی بعد از وضوء که شک داریم مذی ناقص است یا نه؟ چه استصحابی جاری است؟
الف) فقط بقای طهارت
ب) فقط بقای حدث پیش از وضو
ج) عدم حدث
د) بقای طهارت و بقای حدث پیش از وضو
● نظر مرحوم آخوند نسبت به فعلیت یقین و شک، کدام گزینه است؟
الف) در هیچ استصحابی لازم نیست
ب) در هر استصحابی لازم است
ج) فقط در استصحاب موضوعی لازم است
د) فقط در استصحاب حکمی لازم است
● به نظر مرحوم آخوند گزینه صحیح در ارتباط با تعریف تعارض را مشخص کنید.
الف) تنافی دو دلیل به حسب تنافي مدلول
ب) تنافی دو دلیل به حسب تنافي مدلول و دلالت
ج) تنافی دو دلیل به حسب مقام ثبوت و اثبات
د) تنافی دو دلیل به حسب مقام دلالت و اثبات
● حکم استصحاب کلی قسم دوم را مشخص کنید.
الف) در فرد و کلی جاری است
ب) نه در فرد جاری است و نه در کلی
ج) فقط در فرد جاری است
د) فقط در کلی جاری است
● طبق نظر مشهور حكم مثبتات امارات و اصول عملی را مشخص نمائید.
الف) در هر دو حجت است
ب) در هر دو، حجت نیست
ج) در اولی حجت و در دومی حجت نیست
د) در اولی حجت نیست و در دومی حجت است
● به نظر مرحوم آخوند تقسيم استصحاب به تنجیزی و تعلیقی به چه لحاظ است؟
الف) نفس یقین و شک
ب) احکام یقین و شک
ج) نفس مستصحب
د) موضوع مستصحب
● به نظر مرحوم آخوند علم اجمالی به نسخ احکام مانع از جریان استصحاب است؟
الف) مانع است مطلقا
ب اگر از اطراف علم اجمالی باشد مانع است
ج) اگر علم اجمالی منحل نشود مانع است
د) اگر از اطراف علم اجمالی باشد و علم اجمالی منحل نشود مانع است
● شخصی محدث به حدث اصغر شده سپس غافل شده و در حال غفلت نماز خوانده، سپس شک نموده که آیا قبل از نماز وضو گرفته است یا خیر؟ آیا این نماز صحیح است؟ گزینه صحیح را به نظر مرحوم آخوند معین کنید.
الف) نماز باطل است به خاطر استصحاب حدث
ب) نماز صحیح است به خاطر قاعده فراغ
ج) نماز صحیح است به خاطر جریان قاعده صحت عمل
د) اگر بعد از شک قطع به عدم تطهير دارد نماز باطل و الا صحیح است
● در مورد فعل مقید به زمان اگر منشأ شک در حکم شک در بقاء قید باشد، آیا استصحاب جاری است یا خیر؟ گزینه صحیح را به نظر مرحوم آخوند مشخص نمائید.
الف) هم استصحاب قید جاری است و هم استصحاب فعل مقید به زمان
ب) هیچکدام جاری نیست
ج) استصحاب در قید جاری است ولی در فعل مقید جاری نیست
د) استصحاب در فعل مقید جاری است ولی در خود قید جاری نیست
● در امور اعتقادیه آیا استصحاب جاری است یا خیر؟
الف) استصحاب جاری نیست نه موضوع و نه حكما
ب) فقط استصحاب حکمی جاری است
ج) اگر مهم انقیاد باشد استصحاب موضوعا و حکما جاری است و اگر مهم معرفت باشد استصحاب حکمی جاری است
د) چه مهم انقیاد باشد و چه معرفت هم استصحاب حکمی جاری است و هم موضوعی
● نقش «يقين و شك تقديري» به نظر صاحب كفايه مشخص شود:
الف) در هر استصحابي كفايت مي کند
ب) در هیچ استصحابي كفايت نمي کند
ج) تنها در استصحاب حكمی کفایت می کند
د) تنها در استصحاب موضوعي كفايت مي کند
● حكم استصحاب در مفاد اماره و اصل به نظر صاحب كفايه كدام گزینه است؟
الف) در هر دو جاري است
ب) در هیچ يك جاري نيست
ج) تنها در مفاد اصل جاري است
د) تنها در مفاد اماره جاري است
● این جمله «یقین دارم بر وجود کلي در ضمن فردي که حدوث آن يقيني و ارتفاعش مشكوك است» معناي كدام گزينه است؟
الف) استصحاب فرد مردد
ب) استصحاب كلي قسم اول
ج) استصحاب کلی قسم دوم
د) استصحاب كلي قسم سوم
● به نظر شیخ اعظم، آیا استصحاب لازمه عقلي و عادي مستصحب را مي تواند ثابت کند؟
الف) بله مطلقا
ب) خیر مطلقا
ج) در واسطه خفي و جلي بله
د) تنها در واسطه خفي بله
● تقسيم استصحاب به « تنجيزي و تعليقي » به چه اعتباري است؟
الف : نفس مستصحب
ب : موضوع مستصحب
ج : يقين و شك
د: موضوع مستصحب و یقین و شک
● كدام يك از اشکالات زیر براي عدم جریان استصحاب نسبت به احکام شرایع سابقه مطرح شده است؟
الف: عدم اليقين بثبوتها في حق المستصحبين
ب: عدم الشك في بقائها في حقهما
ج: نسخ الشريعة السابقة
د: تمام‌گزینه ها
● وجه تقديم اماره بر استصحاب عبارت است از .....
الف: ورود
ب: حکومت
ج: توفيق عرفي
د: تخصيص
● نظر مرحوم آخوند نسبت به شک تقدیری چیست؟
الف) در هیچ استصحابی کفایت نمی کند
ب) در هر استصحابی کفایت میکند
ج) تنها در استصحاب موضوعی کفایت میکند
د) تنها در استصحاب حکمی کفایت میکند
● سبب عدم جریان استصحاب، در فرضی که آماره معتبره در مورد استصحاب وجود داشته باشد، چیست؟
الف) ورود
ب) حکومت
ج) جمع عرفي
د) تخصیص
● «انه يعتبر في الاستصحاب فعلية الشک و اليقين فلا استصحاب مع الغفلة ...........»
الف: لعدم الشك فعلا فيحكم ببطلان صلاة من أحدث ثم غفل و صلی
ب: لانه مثبت فيحكم بصحة صلاة من أحدث ثم غفل و صلی
ج: لعدم الشك فعلا فيحكم بصحة صلاة من أحدث ثم غفل و صلی
د: لانه مثبت فيحكم ببطلان صلاة من أحدث ثم غفل و صلی
● به نظر مصنف کدام گزینه صحیح می باشد؟
الف: طهارت حدثیه اگر ایجاد شد فقط با رافع از بین می رود
ب: طهارت حدثيه اگر ایجاد شد با شک در مقدار تأثیر از بین می رود
ج: طهارت حدثیه اگر ایجاد شد با رافع از بین می رود و طهارت خبثیه با شک در مقدار تأثير از بین می رود
د: طهارت خبثیه اگر ایجاد شد با رافع از بین می رود و طهارت حدثيه با شک در مقدار تأثیر از بین می رود
● آیا با ظن به خلاف استصحاب جاری می شود؟
الف: بله به خاطر روایات باب
ب: بله به خاطر اجماع
ج: خیر به خاطر روایات باب
د: خیر به خاطر اجماع
● کدام قاعده بر استصحاب مقدم نمی شود؟
الف: قاعده تجاوز
ب: قاعده فراغ
ج: اصالة الصحة
د: قرعه
● عَيِّن الخطأ في ما يلي.
الف) يجري الاستصحاب في الأحكام الشريعة السابقة ازا في بقائها و ارتفاعها
ب) لا يجري الاستصحاب اذا كان المتيقن مشروطا معلقا
ج) يجري الاستصحاب اذا كان المتيقن حكما فعليا مطلقا
د) لا يجري الاستصحاب مع الغفله عن الشک
● «ان الشك في الاستصحاب ............»
الف) هو خلاف اليقين
ب) هو الشك بالمعنى الأخص
ج) هو الظن و الوهم
د) هو الوهم و الشك بالمعنى الأخص
● «يجري الاستصحاب في الموضوعات الخارجية اذا كانت .............»
الف) ذات احکام شرعية
ب) ذات احکام عملية
ج) ذات احکام شرعية تكليفية فقط
د) ذات احکام وضعية فقط
● کدام گزینه در مورد اقسام استصحاب کلی قسم سوم صحیح نمی باشد؟
الف) احتمال حدوث فرد دیگر هم زمان با انتفاء فرد اول
ب) احتمال حدوث فرد دیگر هم زمان با حدوث فرد اول
ج) يقين به حدوث کلی در ضمن فردد مردد
د) حدوث فرد دیگر هم زمان با منتفی شدن فرد اول
● حاکم به بقاء موضوع و محمول (وحدت قضيه متيقنه و مشکوکه) از نظر مصنف کیست؟
الف) شرع
ب) عقل
ج) عرف
د) شرع و عرف
● عَيِّن الصحيح فيما یلی
الف) يجرى الاستصحاب في الشرايع السابقة لعموم ادلة الاستصحاب
ب) يجرى الاستصحاب في الشرائع السابقة للاجماع
ج) يجرى الاستصحاب في الشرايع السابقة لعدم العلم بنسخ جميع احكامها
د) لا يجرى الاستصحاب في الشرائع السابقة للعلم بانها منسوخة
● کدام گزینه نمی تواند مستصحب قرار بگیرد؟
الف) احکام تکليفيه
ب) حجیت و قضاوت
ج) شرطیت و مانعيت
د) ثواب و عقاب
● گزینه صحیح در مورد استصحاب شرایع سابقه کدام است؟
الف: به دلیل نسخ شریعت استصحاب احکام ممکن نیست
ب: به دلیل تغییر موضوع استصحاب احکام ممکن نیست
ج: نسخ شریعت به معنای عدم بقاء تمام احکام است و ممکن است حکمی استصحاب شود
د: نسخ شریعت به معنای عدم بقاء تمام احکام است ولی استصحاب مبتنی بر يقين سابق است که وجود ندارد
● عَیِّن الخطأ في ما يلي
الف: لو كان متيقنا بوجوب تحصيل القطع بشیء كتفاصيل القيامة في زمان و شك في بقاء وجوبه لا يجري الاستصحاب
ب: لو شك في حياة امام زمان فلا يستصحب
ج: انّ مورد الاستصحاب لابد أن يكون حكما شرعيا
د: لا اشکال في ما كان المستصحب من الأحكام الفرعية او الموضوعات الخارجية
● نظر مصنف در مورد مرجح بودن استصحاب چیست؟
الف: فقط بر مبنای اعتبارش به عنوان ظن مرجح است
ب: فقط بر مبنای اعتبارش به عنوان اصل عملی مرجّح است
ج: مرجّح است مطلقا
د: مرجّع نیست مطلقا
● كدام يك از آثار زیر با استصحاب ثابت نمیشود؟
الف) آثار عقلي و عادي مستصحب مطلقا
ب) آثار عقلي و عادي حكم مورد لا استصحاب
ج) آثار عقلي و عادي موضوع مورد استصحاب
د) آثار عنوان کلي منطبق بر مستصحب
● در جریان استصحاب نسبت به مؤداي امارات مستصحب عبارت است از ........
الف) حكم واقعي
ب) حكم ظاهري
ج) منجزیت و معذريت
د) طریقیت
● مختار مرحوم آخوند در حجیت استصحاب کدام گزینه است؟
الف) تفصيل بين موضوعات و احکام
ب) بستگی به دلیل حجیتش دارد که شک در مقتضی یا رافع باشد
ج) مطلقا حجت است
د) تفصیل بین استصحاب وجودی و عدمی
● بر اساس تعریف استصحاب از نظر مرحوم آخوند ارکان استصحاب کدام گزینه است؟
الف) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن
ب) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن و وحدت قضيه متيقنه و مشکوکه
ج) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن و بقاء موضوع
د) قطع به ثبوت شيء و شک در بقاء آن و فعلیت شک در بقاء
● نسبت به دلیل استصحاب کدام گزینه به نظر مرحوم آخوند تمام است؟
الف) استقراء بنای عقلاء
ب) اجماع علماء
ج) بعض روایات باب استصحاب
د) استقراء بنای عقلاء و بعض روایات باب استصحاب
● نظر مرحوم آخوند نسبت به مفاد روایت «كل شيء طاهر حتى تعلم انه قذر»، کدام گزینه است؟
الف) استصحاب طهارت
ب) قاعده طهارت
ج) طهارت واقعی
د) طهارت واقعی و استصحاب
● عمده دلیل حجیت استصحاب حتی در شک در مقتضی .....................
الف) اجماع
ب) بناء عقلا
ج) اخبار
د) حصول ظن به بقاء
● به نظر مرحوم آخوند عمده دلیل بر حجت استصحاب کدام گزینه است؟
الف: اخبار مستفیضه
ب: آیات قرآن
ج: دلیل عقلی
د: اجماع
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
تعارض : حکومت و ورود ، تعادل و تراجیح و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
●در تعارض بين دلیل عام و مطلق کدامیک به نظر مرحوم آخوند مقدم است؟
الف) عام مقدم است چون ظهورش تخبیری است
ب) عام مقدم است چون تقیید بیشتر از تخصیص است
ج) مطلق مقدم است چون مقدمات حکمت بلا اشکال جاری است
د) هیچکدام مقدم نیستند بلکه باید خصوصیات موجب اظهریت ملاحظه شود
● آیا رعایت ترتیب بین مرجحات طبق نظر مرحوم آخوند لازم است؟
الف) مراعات ترتیب وجهی ندارد مطلقا
ب) مراعات ترتیب لازم است مطلقا
ج) اگر قائل به تعدى از مرجحات منصوصه نشویم مراعات ترتیب وجهی دارد و اگر بشویم خیرا
د) اگر قائل به تعدی بشویم مراعات ترتیب لازم است و الا فلا
●در فرضی که احد المتعارضين مرجح داشته باشد نظر صاحب كفایه را با توجه به اخبار علاجيه مشخص نمایید.
الف: تخيير مطلقا
ب: تقديم ذي المرجح مطلقا
ج: تقديم ذي المرجح در مرجحات منصوصه
د: تقديم ذي المرجح در فرض اقربيت الي الواقع
● «اما الترجيح بمثل الاستصحاب فالظاهر أنه لأجل اعتباره ............... عندهم و اما بناء على اعتباره تعبدا كسائر الأصول العملية........... للترجيح به »
الف) تعبدا - فلا وجه
ب) من باب الظن - فلا وجه
ج) تعبدا – فلا شک
دا من باب الظن - فلا شکل
●کدام گزینه در متعارضين صحیح می باشد؟
الف: هر دو از حجيت ساقط می شوند و بلا أثر خواهند بود
ب: هر دو از حجیت فعلی ساقط می شوند ولی نفی ثالث فقط توسط أحدهما صورت می گیرد
ج: فقط یکی از آن ها بلا تعیین از حجيت ساقط می شوند
د: هر دو حجت فعلی هستند ولی فقط به یکی از آن ها می توان عمل کرد
●. به نظر مصنف تمام مرجحات به کدام مرجح رجوع می کنند؟ (در صورت ظنی بودن سندها)
الف: متنی
ب: مضمونی
ج: سندی
د: جهتی
●کدام گزینه در باب ترتیب مرجّحات غیر منصوص صحیح نیست؟
الف) بر مبنای تعدّی به مرجّحات منصوص رعایت ترتیب لازم نیست
ب) ملاک ترجیح بر مبنای عدم تعدّی تعبد است
ج) ملاک ترجیح بر مبنای عدم تعدّى ظن است
د) بر مبنای عدم تعدی ترتیب طبق روایت مقبوله عمربن‌حنظله لازم است
●در صورت تعارض‌استصحاب بر کدام گزینه مقدم است؟
الف) قاعده فراغ
ب) قاعده تجاوز
ج) قاعده قرعه
د) اصالة الصحة
●نظر مصنف پیرامون مرجحات چیست؟
الف) أخذ به مرجحات ضرورت ندارد
ب) أخذ به مرجحات لازم است
ج) تعدی از مرجحات منصوصه جایز نیست
د) تعدی از مرجحات منصوصه جایز است به خاطر روایت المشهور مما لا ريب فيه
●در باب مرجحات خارجيه ترجیح به اصول عملیه .................
الف) مطلقا باطل است
ب) مطلقا صحیح است
ج) فقط توسط استصحاب صحیح است مطلقا نه سایر اصول
د) فقط توسط استصحاب صحیح است آن هم اگر از باب امارات حجت باشد
●اصل اولی در متعارضين مربوط به تعارض بين ............. و اصل ثانوی مربوط به تعارض بين ...................... است.
الف) امارات - دو سیره
ب) اخبار - امارات
ج) امارات - اخبار
د) امارات - اخبار و اجماعات
● اگر منشأ شک شک در بقاء و ارتفاع قيد باشد استصحاب ..................
الف) در قید و مقید جاری می شود
ب) فقط در قید جاری می شود
ج) در قید و مقید جاری نمی شود
د) فقط در مقید جاری می شود
●عَيِّن الصحيح فيما يلي
الف) يجرى الاستصحاب في الأمور الاعتقادية موضوعة فقط
ب) يجرى الاستصحاب في الأمور الاعتقادية حكمة فقط
ج) يجرى الاستصحاب في الأمور الاعتقادية موضوعة و حكما
د) يجرى الاستصحاب في بعض الأمور الاعتقادية حكمة و في جميعها موضوعات
● «التعارض هو التنافي الدليلين أو الأدلة بحسب ............... على وجه ...........»
الف: الواقع و مقام الثبوت - التناقض او التضاد حقيقة فقط
ب: الواقع و مقام الثبوت – التناقض او التضاد حقیقة أو عرض
ج: الدلالة و مقام الاثبات - التناقض او التضاد حقيقة فقط
د: الملالة و مقام الاثبات - التناقض او التضاد حقيقة أو عرضا
● نظر نهائی مصنف در مورد قاعده: «الجمع مهما امكن اولى من الطرح» کدام گزینه است؟
الف) کاملا مخدوش است
ب: فقط در بینات کاربرد دارد
ج: منظور از جمع عرفی و منظور از اولویت لابدیت است
د: هم در ببنات و هم احکام کاربرد دارد
● بنا بر قول به وجوب ترجیح، ترتیب میان مرجحات در چه صورتي قطعي است؟
الف) قطعي نيست مطلقا
ب) قطعي است مطلقا
ج) بنا بر قول به تعدي از مرجحات منصوصه قطعي است
د) بنا بر اقتصار به مرجحات منصوصه قطعي است
● وجه تقديم قاعده فراغ و تجاوز بر استصحاب را مشخص نمائید.
الف) حکومت
ب) ورود
ج) توفيق عرفي
د) تخصيص
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اجتهاد و تقلید: اجتهاد مطلق و تجزی ، مبادی اجتهاد ، تخطئه و تصویب ، تبدل رأی مجتهد ، تقلید و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● گزینه صحیح در تعریف اجتهاد مطلق به نظر مرحوم آخوند را مشخص نمائید.
الف) ما يقدر به على استنباط الأحكام الفعلية من امارة معتبرة او اصل معتبر عقلا و نقلا
ب) استفراغ الوسع في تحصيل الظن بالحكم الشرعي من الاصل فعلا او قوة قريبة لا
ج) ملكة يقتدر بها على الاستنباط الأحكام الشرعية فعلا أو قوة قريبة
د) ما يقدر به على استنباط الأحكام الواقعية من أمارة معتبره او اصل معتبر عقلا و نقلا
●گزینه صحیح به نظر مرحوم آخوند در تعریف تقلید را معین کنید.
الف) العمل بقول الغير في الفرعيات و الالتزام به في الاعتقادیات تعبدأ
ب) أخذ قول الغير للعمل به في الفرعيات او الالتزام به في الاعتقادیات تعبدأ
ج) العمل المستند الى فتوى المجتهد
د) تبعية الغير في الأحكام الشرعية لا الاصول الاعتقادية
● به نظر مرحوم آخوند اگر براي مجتهد تبدل رأي حاصل شود اعمال سابق مقلد (بنا بر طریقیت امارات) چه حکمی دارد؟
الف: باطل است مطلقا
ب: صحيح است مطلقا
ج: اگر دليلي بر صحت عمل فاقد جزء و شرط باشد صحيح و الا باطل است
د: اگر مجتهد انفتاحي باشد باطل و اگر انسدادي باشد صحیح است
● «اذا علم المقلد اختلاف الأحياء في الفتوى مع اختلافهم في العلم و الفقاهة»، وظیفه مقلد چیست؟
الف) باید به أفضل فقهاء رجوع کند مطلقا
ب) احتیاط در رجوع به أفضل فقهاء است مطلقا
ج) احتیاط در رجوع به افضل فقهاء است با احتمال تعین آن
د) باید به أفضل رجوع کند هرگاه احتمال تعین آن را می دهد
● تحقق اجتهاد مطلق در زمان غیبت ..............»
الف: ممکن نیست
ب: ممکن است ولی واقع نشده است
ج: ممکن است و برای بعضی از أعلام واقع هم می شود
د: ممکن است و برای هر مجتهدی هم واقع می شود
● نظر و دلیل مصنف در مورد تقلید از میت کدام گزینه است؟
الف: جایز است به خاطر عمومات ادله تقلید
ب: جایز نیست به خاطر شک در جواز تقلید از میت و اصالت عدم جواز
ج: جایز است استمرارا فقط به خاطر استصحاب تقلید در حال حیات
د: جایز است به شرط اینکه مجتهد میت از حي أعلم باشد به حکم عقل
● ما هو المناط في الاجتهاد
الف) تحصيل الحجة قوة أو فعلا او تحصيل الظن بالحكم الشرعی
ب) تحصيل الحجة قوة أو فعلا لا الظن
ج) تحصيل الحجة قوة او تحصيل الظن
د) تحصيل الحجة فعلا او تحصیل الظن
● کدام یک از گزینه های زیر طبق تعاریف اجتهاد صحیح نیست؟
الف) مجتهد در راه تحصیل ظن به حکم شرعی طاقتش را بذل می کند
ب) مجتهد طاقتش را بذل میکند تا تحصیل «حجت» بر حکم شرعی نماید
ج) مجتهد دارای ملکه و کیف نفسانی هست که می تواند احکام شرعیه فرعیه را بالفعل نه بالقوه از مأخذ و منبع آن استنباط نماید
د) مجتهد دارای ملکه و کیف نفسانی هست که می تواند احکام شرعیه فرعیه را بالفعل يا بالقوه از مأخذ و منبع آن استنباط نماید
● بنا بر مبنای سبيت در فرض تبدل رأي مجتهد تکلیف اعمال سابقه چیست؟
الف: مطلقا صحیح است
ب: مطلقا باطل است
ج: در عبادات صحیح است نه معاملات
د: در معاملات صحیح است نه عبادات
● «عمدة ما يحتاج اليه الاجتهاد هو علم .............»
الف) الصرف و النحو
ب) الرجال
ج) الحديث
د) الأصول
● کدام گزینه صحیح است؟
الف: اجتهاد مطلق در عصر غیبت ممکن نیست
ب: اجتهاد مطلق ممکن است ولی واقع نشده است
ج: تقلید از مجتهد انسدادی (بنا بر مبنای کشف) در غایت اشکال است
د: حکم قضایی مجتهد مطلق انسدادی (بنا بر مبنای حکومت) نافذ است
عبارتی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
الفاظ: وضع ، اوامر ، نواهی ، مفاهیم ، عام و خاص ، مطلق و مقید ، مجمل و مبین
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
وضع : مقدمه ، اقسام وضع ، حقیقت و مجاز ، وضع مرکبات ، امارات وضع ، حقیقت شرعیه ، صحیح و اعم ، مشتق و ....
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● « الوضع هو نحو اختصاص للفظ بالمعنی و ارتباط خاص بينهما تأش من تخصيصه به تارة و من كثرة استعماله فيه أخرى و بهذا المعنى صح تقسيمه الى التعييني و التعبني كما لا يخفی» ضمن توضيح عبارت، چرا مرحوم آخوند وضع را به اختصاص تعریف کرد نه به تخصيص؟
● «سادسها: أنه لا أصل في نفس هذه المسألة (المشتق) يعول عليه عند الشک و اصالة عدم ملاحظة الخصوصية مع معارضتها باصالة عدم ملاحظة العموم لا دليل على اعتبارها في تعيين الموضوع له و اما ترجيح الاشتراك المعنوي على الحقيقة و المجاز اذا دار الامر بينهما لاجل الغلبة فممنوع» الف) مراد از «خصوصیت» و «عموم» چیست؟ ب) ترجیح اشتراک معنوی بر حقیقیت و مجاز چه مطلبی را افاده می کند؟
● ضمن توضیح عبارت، کاملا بیان کنید که چگونه عدم تکرار موصوف مستلزم بساطت می شود؟ «ثم انه يمكن ان يستدل على البساطة بضرورة عدم تكرار الموصوف في مثل زيد الكاتب و لزومه من التركب و اخذ الشيء مصداقا او مفهوما في مفهومه»
● «و المسائل (مسائل علم) عبارة عن جملة من قضايا متشتة جمعها اشتراكها في الدخل في الغرض الذي لاجله دون هذا العلم فلذا قد يتداخل بعض العلوم في بعض المسائل مما كان له دخل في المهمين » عبارت را به طور کامل توضیح دهید.
● « ثم لا يبعد ان يكون الاختلاف في الخبر و الانشاء ايضا كذلک (مثل اسم و حرف) فيكون الخبر موضوعا ليتحمل في حكاية ثبوت معناه في موطنه و الانشاء ليستعمل في قصد تحققه و ثبوته، و آن اتفقا فيما استعملا فيه» الف) معنای جمله خبری و جمله انشایی را توضیح دهید. ب) فرق بين معنای خبر و انشاء را بیان نمایید.
● « ثم أن عدم صحة سلب اللفظ بمعناه المعلوم المرتكز في الذهن اجمالا كذلک مذكور في التبادر عن معنى تكون علامة كونه حقيقة فيه كما أن صحة سلبه عنه علامة كونه مجازا في الجملة" الف) عبارت را توضیح دهید. ب) مراد از «مجازا في الجملة» را بیان نمایید.
● نسبت به قدر جامع بنا بر وضع الفاظ عبادات برای اعم از صحيح و فاسد « ثالثها: أن يكون وضعها كوضع الاعلام الشخصية کرید» فكما لا يضر في التسمية فيها تبادل الحالات المختلفة من الصغر و الكبر و نقص بعض الاجزاء و زيادته كذلک فيها» عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● «ان موضوع کل علم و هو الذي يبحث فيه عن عوارضة الذاتية ای بلا واسطة في العروض هو نفس موضوعات مسائله عينا وما يتحد معها خارجا و ان كان يغایرها مفهوما» الف) مراد از اینکه در هر علمی از عوارض ذاتیه موضوع بحث می شود را کاملا بیان کنید. ب) برای موارد تعیین شده مثال بزنید.
● "فتلخص مما حققناه أن التشخص الناشئ من قبل الاستعمالات لا يوجب تشخص المستعمل فيه سواء كان تشخصة خارجية كما في اسماء الإشارة أو ذهنية كما في اسماء الاجناس و الحروف من غير فرق في ذلك بين الحروف و اسماء الاجناس» الف) تشخص خارجی و ذهنی را توضیح دهید. ب) مراد از اینکه تشخص در استعمال سبب تشخص مستعمل فيه نمی شود چیست؟
● «و الاشكال فيه ( جامع بنا بر قول صحيح ) بأن الجامع لا يكاد يكون أمر مركبا ان كل ما فرض جامعا يمكن أن يكون صحيحا و فاسدا و لا أمرأ بسيطة لأنه لا يخلو إما أن يكون هو عنوان المطلوب و هو غير معقول لبداهة استحالة أخذ ما لا يتأتی الآ من قبل الطلب في متعلقه » الف) اشکال را توضیح دهید. ب) چرا عنوان «المطلوب» نمی تواند جامع باشد؟
● لا ريب في كون الالفاظ موضوعه بازاء معانيها من حيث هي، لا من حيث هي مرادة للافظها. الف) عبارت را توضیح دهید ب) دو دلیل از ادله مصنف برای ادعای مذکور را بنویسید.
● « و منها ان الثمرة النزاع اجمال الخطاب علي قول الصحيحي وعدم جواز الرجوع الي اطلاقه في رفع ما اذا شك في جزئية شئ للماموربه او شرطيته اصلا لإحتمال دخوله في المسمي كما لا يخفي و جواز الرجوع اليه في ذلك علي قول الاعمي في غير ما احتمل دخوله فيه مما شك في جزئيته او شرطيته......» منظور نظر مصنف را بيان كنيد؟
● « لا وجه لتوهم وضع للمركبات غير وضع المفردات، ضرورة عدم الحاجة اليه بعد وضعها بموادها في مثل "زيد قائم" و"ضرب عمرو بكرا" شخصيا و بهيئاتها الموضوعة من خصوص اعرابها نوعيا...» عبارت زیر را توضیح دهید.
● «و التحقیق:حسب ما يؤدي الية النظر الدقيق-ان حال المستعمل فية والموضوع له فيها حالهما في الأسماء وذلك لأن الخصوصية المتوهمة ان كانت هي الموجبة لكون المعني المتخصص بها جزيا خارجيا فمن الواضع أن كثيرا ما، لايكون المستعمل فية فيها كذاك ، بل كليا. ولذا التجاء بعض الفحول الي جعله جزئيا اضافيا وهو كما تري. وان كانت هي الموجبة لكونه جزئيا ذهنيا - حيث انه لا يكاد يكون المعني حرفيا، الا اذا لوحظ حالة غيره المعني الآخر) و من خصوصياته القائمة به. و يكون حاله كحال العرض، فكما لا يكون في الخارج الا في الموضوع كذلك هو ،لا يكون في الذهن الا في مفهوم آخر، ولذا قيل في تعريفه:بانه ما دل علي مني في غيره فلمعني وان كان لا محالة يصير جزئيا بهذا اللحاظ بحيث يباينه اذا لوحظ ثانيا كما لوحظ اولا ولو كان اللاحظ واحدا الا ان هذا اللحاظ لا يكاد يكون مأخوذا في المستعمل فيه والا فلا بد من لحاظ آخر متعلق بما هو ملحوظ بهذا اللحاظ بداهة أن تصور المستعمل فيه مما لا بد منه في استعمال الألفاظ و هو كما تري....» محل بحث پیرامون چه امري است توضیح دهید.
● «ثم انه لا يبعد أن يراد بالمشتق في محل النزاع مطلق ما كان مفهومه و معناه جاريا على الذات و منتزعا عنها بملاحظة اتصافها بعرض أو عرضي و لو كان جامدا كالزوج و الزوجة و الرق و الحر....» عبارت را توضیح دهید.
● ضمن بیان مقصود از عبارت ؛ توضیح دهید چگونه تشخص در اسماء اشارة خارجی و در اسماء الاجناس ذهنی است؟ "مما حققناه أن التشخص الناشي من قبل الاستعمالات لا يوجب تشخص المستعمل فيه سواء كان تشخصا خارجيا كما في اسماء الاشارة او ذهنيا كما في اسماء الاجناس و الحروف و نحوهما من غير فرق في ذلک اصلا بين الحروف و اسماء الاجناس"
● و هو أن الوضع التعيينی كما يحصل بالتصريح بانشائه کذلک يحصل باستعمال اللفظ في غير ما وضع له كما اذا وضع له بان يقصد الحكاية عنه و الدلالة عليه بنفسه لا بالقرينة و ان كان لا بدحینئذ من نصب قرينة الا انه للدلالة على ذلك لا على ارادة المعنى كما في المجاز الف) با توجه به عبارت توضیح دهید چگونه استعمال سبب وضع می گردد؟ ب) مرحوم آخوند می فرمایند "و الدلالة عليه بنفسه لا بالقرينة " و سپس می گویند " و ان كان لابد من نصب قرينة" مقصود چیست؟
● ثم انه قد ذكر الاطراد و عدمه علامة للحقيقة و المجاز ايضا و لعله بملاحظة نوع العلائق المذكورة في المجازات حيث لا يطرد صحة استعمال اللفظ معها و الا فبملاحظة خصوص ما يصح معه الاستعمال فالمجاز مطرد كالحقيقة الف) مقصود از ملاحظة نوع علائق چیست؟ ب) منظور از "ملاحظة خصوص ما يصح معه الاستعمال" چیست؟
● قد يستدل للصحیحی بوجوه احدها: التبادر و دعوى أن المنسبق إلى الأذهان منه هو الصحيح و لا منافات بین دعوی ذلک و بین کون الألفاظ على هذا القول مجملات فان المنافات انما تكون فيما اذا لم يكن معانيها على هذا مبينة بوجه و قد عرفت كونها مبينة بغير وجه. الف) اشکال و منافات مطرح شده در عبارت را توضیح دهید ب) پاسخ مصنف را بیان کنید.
● « لا ريب في كون الالفاظ موضوعة بإزاء معانيها من حيث هي لا من حيث هي مرادة للافظها، لما عرفت لما لا مزيد عليه من أن قصد المعنى على انحائه من مقومات الاستعمال فلا يكاد يكون من قيود المستعمل فيه» الف) مدعا و دلیل را در عبارت توضیح دهید. ب) دو نوع قصد معنا را ذکر نمائید.
● « و منها صحة التقسيم الى الصحيح و السقيم، و فيه أنه إنما يشهد على أنها للاعم لو لم يكن هناك دلالة على كونها موضوع للصحيح و قد عرفتها فلابد أن يكون التقسيم بملاحظة ما يستعمل فيه اللفظ و لو بالعناية» الف) دلیل قول به وضع الفاظ عبادات (للاعم) و اشکال آن را توضیح دهید. ب) مقصود قسمت خط کشیده شده را بیان کنید.
● « و بالجملة كثرة الاستعمال في حال الانقضاء تمنع عن دعوی انسباق خصوص حال التلبس من الاطلاق إذ مع عموم المعنی و قابلية کونه حقيقة في المورد و لو بالانطباق لا وجه لملاحظة حالة أخرى كما لا يخفی» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) مقصود عبارت را توضیح دهید.
● « قد اختلفوا في جواز استعمال اللفظ في أكثر من معنى على سبيل الانفراد و الاستقلال بأن يراد منه كل واحد كما إذا لم يستعمل إلا فيه» مقصود و مراد استعمال در اکثر از معنی بر سبیل انفراد و استعمال را در ضمن مثال شرح دهید ؟
● « ثم إنه قد ذكر الاطراد و عدمه علامه للحقيقة و المجاز أيضا و لعله بملاحظة نوع العلائق المذكورة في المجازات حيث لا يطرد صحة استعمال اللفظ معها » مراد و مقصود از اطراد و عدم اطراد چیست ؟ آیا به نظر صاحب كفایه از علائم حقیقت و مجاز به حساب می آید یا خیر !چرا؟
● «لا شبهة في صحة إطلاق اللفظ و إرادة نوعه به كما إذا قيل ضرب مثلا فعل ماض أو صنفه كما إذا قيل زيد في ضرب زید فاعل إذا لم يقصد به شخص القول أو مثله كضرب في المثال فيما إذا قصد» مقصود عبارت را در ضمن مثال توضيح دهید.
● « و قد انقدح بذلک أن موضوع علم الأصول هو الكلى المنطبق على موضوعات مسائله المتشتتة لا خصوص الأدلة الأربعة بما هي أدله بل ولا بما هی هی» با توجه به عبارت نظریه صاحب كفایه را در رابطه با موضوع علم اصول همراه مثال توضیح دهید.
● «ان عدم صحة السلب عنه و صحة الحمل عليه بالحمل الأولى الذات - الذي كان ملاکه الاتحاد مفهوما - علامة كونه نفس المعنى، و بالحمل الشائع الصناعى - الذي ملا که الاتحاد وجودا بنحو من أنحاء الاتحاد - علامة كونه من مصادیقه و أفراده الحقيقية» عبارت را توضیح داده و برای هر دو نوع از حمل مثال متناسب با موضوع بحث بنویسید.
● «و أما الثمرة بين القولين فتظهر في لزوم حمل الألفاظ الواقعة في كلام الشارع بلا قرينة على معانيها اللغوية مع عدم الثبوت، و على معانيها الشرعية على الثبوت فيما إذا علم تأخر الاستعمال و فيما إذا جهل التأريخ ففيه إشكال» عبارت را با توجه به قسمت مشخص شده تبیین کنید.
● «و ربما توهم وجوب وقوع الاشتراك في اللغات، لأجل عدم تناهى المعانی و تناهي الألفاظ المرکبات، فلابد من الاشتراک ما فيها، و هو فاسد، لوضوح امتناع الاشتراك في هذه المعانی، لاستدعائه الأوضاع الغير المتناهية؛ ولو سلم لم يكد يجدى إلا في مقدار متناه» الف) توهم را بیان کنید. ب) توهم را نقد کنید.
● با توجه به عبارت ذیل اقسام وضع تعييني را مشخص و تعریف نمائید. «ان الوضع التعييني كما يحصل بالتصريح بانشائه كذلك يحصل باستعمال اللفظ في غير ما وضع له كما اذا وضع له، بان يقصد الحكاية عنه و الدلالة عليه بنفسه بالقرينه و ان كان لابد حينئذ من نصب قرينة الا انه لدلالة علي ذلك لاعلي ارادة المعني كما في المجاز»
● « ان الوضع التعييني كما يحصل بالتصريح بانشائه كذلك يحصل باستعمال اللفظ في غير ما وضع له كما اذا وضع له بأن يقصد الحكاية عنه و الدلالة عليه بنفسه لا بالقرينة و ان كان لابد حينئذ من نصب قرينة الا انه للدلالة علي ذلك لا علي ارادة المعني كما في المجاز» با استفاده از عبارت ، دو نوع وضع تعييني را با ذکر مثال توضيح دهيد.
● «و الي هذا (معناي که ما براي مشتق نمودیم) يرجع ما ذكره اهل المعقول في الفرق بينهما، من أن المشتق يكون لابشرط و المبدأ يكون بشرط لا» الف) فرق بين مبدأ و مشتق به مسلك صاحب كفايه چیست؟ ب) كلام اهل معقول چگونه به کلام محقق خراساني عودت می کند؟
● مقصود عبارت را به صورت مستدل بنویسید.« الفرق بين المشتق و مبدئه مفهوما ، انه بمفهومه لا يأبي عن الحمل علي ما تلبس بالمبدأ و لا يعصي عن الجري عليه ، لما هما عليه من نحو من الاتحاد بخلاف المبدأ فإنه بمعناه يابي عن ذلك بل اذا قيس و نسب اليه كان غيره لا هو هو و ملاك الحمل و الجري انما هو نحو من الاتحاد»
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اوامر : ماده امر ، صیغه امر ، اجزاء ، مقدمه واجب ، ضدّ ، انواع واجب و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● « أن التقرب المعتبر في التعبدي أن كان بمعنی قصد الامتثال و الإتيان بالواجب بداعي امره كان مما يعتبر في الطاعة عقلا لا مما اخذ في نفس العبادة شرعا و ذلک لاستحالة اخذ ما لا يكاد يتأتى من قبل الأمر بشیء في متعلق ذاک الامر مطلقا شرطا أو شطرا» ضمن توضیح عبارت، وجه استحاله اخذ قصد امتثال در متعلق امر را به شکل واضح بیان کنید.
● « قضية اطلاق الصيغة كون الوجوب نفسيا تعیینيا عينيا؛ لكون كل واحد مما يقابلها يكون فيه تقييد الوجوب و تضييق دائرته. فاذا كان في مقام البيان و لم ينصب قرينة عليه، فالحكمة تقتضى كونه مطلقا، وجب هناك شيء آخر أو لا، أتي بشيء آخر أو لا، آتی به آخر او لا، كما هو واضح لا يخفی» الف) چرا اطلاق صيغه امر، مقتضی نفسی تعیینی عینی است؟ ب) برای هر کدام از نفسی تعیینی عینی مثال بزنید.
● «الظاهر اعتبار العلو في معنى الأمر فلا يكون الطلب من السافل أو المساوي أمرا و لو أطلق عليه كان بنحو من العناية كما أن الظاهر عدم اعتبار الاستعلاء فيكون الطلب من العالي أمرا و لو كان مستخفضا لجناحه» مقصود عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● «لا إشكال بناء على القول بالمرة في الامتثال، و أنه لا مجال للإتيان بالمأمور به ثانيا على أن يكون أيضا به الامتثال، فإنه من الامتثال بعد الامتثال » الف ) عبارت را توضیح دهید. ب) طبق عبارت، در چه صورتی امتثال بعد الامتثال تشریع و بدعت است؟
● مقصود عبارت ذیل را کامل و واضح بنویسید. «و اما اذا كان (التقرب) بمعنى الإتيان بالفعل بداعى حسنه او كونه ذا مصلحة فاعتباره في متعلق الأمر و ان كان بمكان من الامكان الا أنه غیر معتبر فيه قطعا لكفاية الاقتصار علي قصد الامتثال الذي عرفت عدم امکان اخذه فيه»
● الظاهر اعتبار العلوفي معنى الأمر، فلايكون الطلب من السافل او المساوي امرأ» الف) اعتبار علو در معني امريعني چه؟ ب) طلب سافل و مساوي، مصطلح به چه اصطلاحی است؟
● «و اما ما يجزي في اثبات اصل التكليف كما اذا قام الطريق او الاصل على وجوب صلوة الجمعة، يومها في زمان الغيبة، فانكشف بعد أدائها کوجوب صلوة الظهر في زمانها، فلا وجه لاجزائها مطلقا غاية الأمر أن تصیر صلوة الجمعه فيها ايضا ذات المصلحه لذلك ولا ينافي هذا بقاء صلوة الظهر على ما هي عليه من المصلحة...» عبارت را ترجمه و شرح نمایید.
● «و اما العاديه فان كانت بمعنى ان يكون التوقف عليها بحسب العادة بحيث يمكن تحقق ذیها بدونها الا أن العادة جرت على الاتيان به بواسطها فهى و ان كانت غير راجعه الى العقلية الا انه لا ينبغي توهم دخولها في النزاع...» مقصود مصنف را شرح دهید.
● «ثم انه اشکال فيما اذا علم باحد القسمين و اما اذا شک في واجب انه نفسی او غيرى فالتحقيق ان الهيئة و ان كانت موضوعه لما يعمها، الا ان اطلاقها يقتضی کونه نفسيا فانه لو كان شرطا لغيره لوجوب التنبيه عليه على المتكلم الحكيم...» مقصود مصنف را شرح دهید.
● الفرق بين هذه المسألة و مسألة المرة و التكرار لا يكاد يخفي فإن البحث هاهنا في أن الإتيان بما هو المأمور به يجزي عقلا بخلافه في تلك المسألة فإنه في تعيين ما هو المأمور به شرعا بحسب دلالة الصيغة بنفسها أو بدلالة أخرى. مقصود عبارت را شرح دهید.
● « ثم الظاهر أن المسألة عقلية و الكلام في استقلال العقل بالملازمة و عدمه، لا لفظية كما ربما يظهر من صاحب المعالم حيث أستدل على النفي بانتفاء الدلالات الثلاث مضافا الى انه ذكرها في مباحث الالفاظ» ضمن ترجمه عبارت، موضوع مورد بحث و دو نظریه مطرح شده پیرامون آن را توضیح دهید.
● " و من هنا انقدح انه لا وجه لدعوى العينية ضرورة أن اللزوم يقتضي الاثنينية لا الاتحاد و العينية نعم لا بأس بها بأن يكون المراد بها انه يكون هناك طلب واحد وهو كما يكون حقيقة منسوبة إلى الوجود و بعثة اليه لذلك يصح أن ينسب إلى الترك بالعرض و المجاز" الف) عبارت پیرامون چه موضوعی است؟ ب) پاسخ مرحوم آخوند را بیان نمائید.
● « ثم انه لا دلالة بالامر بالموقت بوجه على الأمر به في خارج الوقت بعد فوته في الوقت لو لم نقل بدلالته على عدم الامر به نعم لو كان التوقيت بدلیل منفصل ا لم يكن له اطلاق على التقييد و كان لدليل الواجب اطلاق لكان قضية اطلاقه، ثبوت الوجوب بعد انقضاء الوقت » الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) نظر مرحوم آخوند در این رابطه را توضیح دهید.
● این عبارت مربوط به إجزاء را توضیح دهید: «و لابد في ايجاب الاتيان به ثانيا من دلاله دلیل بالخصوص وبالجمله فالمتبع هو الاطلاق لو كان والا فالاصل وهو يقتضي البرائه من ایجاب الاعاده لكونه شكا في اصل التكليف.»
● توضیح دهید: «ربما يشكل في كون الأجزاء مقدمه له وسابقه عليه بان المركب ليس الا نفس الأجزاء بأسرها والحل ان المقدمه هي نفس الأجزاء بالأسر وذي المقدمه هوالأجزاء بشرط الاجتماع فيحصل المغايره بینهما.»
● توضیح دهید: « الظاهر دخول المقدمات الوجوديه للواجب المشروط في محل النزاع ایضا فلا وجه لتخصيصه بمقدمات الواجب المطلق غايه الامر تكون في الاطلاق والاشتراط تابعه لذي المقدمه کاصل الوجوب بناء على وجوبها من باب الملازمه.»
● توضیح دهید: « لايخفی ان اطلاق الواجب على الواجب المشروط بلحاظ حال حصول الشرط على الحقيقه مطلقة واما بلحاظ حال قبل حصوله فكذلك لان الواجب وان كان امرا استقباليأ عليه الا ان تلبسه في الحال.
● «ان الاتيان بالمأمور به بالامر الواقعي، بل او بالامر الاضطراری او الظاهري أيضا يجزء عن التعبد به ثانيا، لاستقلال العقل بانه لا مجال مع موافقة الأمر باتيان المأمور به على وجهه الاقتضائه التعبد به ثانيا» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) مراد از استقلال حکم عقل را بیان نمائید.
● « المقام الثاني: في أجزاء الاتيان بالمأمور به بالامر الظاهری و عدمه، التحقیق: آن ما كان منه يجري في تنقيح ما هو موضوع التكليف و تحقیق متعلقه و كان بلسان تحقق ما هو شرطه او شطره: كقاعدة الطهارة ... بالنسبة الى كل ما اشترط بالطهارة ... یجزی » عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● « و منها(تقسیمات مقدمه): تقسيمها إلى مقدمة الوجود و مقدمة الصحة و مقدمة الوجوب و مقدمة العلم » هر یک از مقدمات موجود در عبارت را در ضمن مثال تعریف نمائید.
● «ربما أشكل على المعلق (الواجب المعلق ايضا بعدم القدرة على المكلف به في حال البعث مع انها من الشرائط العامة» با توجه به عبارت، اشکال بر واجب معلق را با ذکر مثال توضیح دهید.
● « و منها تقسيمه الى النفسي و الغيري، و حيث كان طلب شيء و ایجابه لا يكاد يكون بلا داع، فان كان الداعي فيه التوصل به الى واجب لا يكاد يمكن التوصل بدونه اليه - لتوقفه عليه - فالواجب غيري، و الا فهو نفسی» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) تقسیم در عبارت به چه اعتباری است؟
● « اشکال و دفع: أما الأول: فهو انه اذا كان الامر الغيري - بما هو - لا طاعة له ولا قرب في موافقته و لا مثوبة على امتثاله، فكيف حال بعض المقدمات، كالطهارات حيث لا شبهة في حصول الطاعة و القرب و المثوبة بموافقة أمرها» الف) چرا در امتثال واجب غيري بما هو، اطاعت و ثواب مترتب نیست؟ ب) اشکال در طهارات ثلاث چیست؟ توضیح دهید.
● « ثم انه اذا كان الواجب التبعي ما لم يتعلق به ارادة مستقلة، فاذا شک في واجب انه اصلی او تبعی؟ فباصالة عدم تعلق ارادة مستقلة به، يثبت أنه تبعی و يترتب عليه آثاره» الف) عبارت را کاملا توضیح دهید. ب) أصل جاری در مقام چه اصلی است؟ توضیح دهید.
● مقصود عبارت را در قالب مثال توضیح دهید. « و قد استدل صاحب الفصول على ما ذهب اليه بوجوه ... و ايضا لا یأبی العقل أن يقول الآمر الحكيم: اريد الحج و اريد المسير الذي يتوصل به الى فعل الواجب، دون ما لم يتوصل به اليه ... و ذلک اية عدم الملازمة بين وجوبه و وجوب مقدماته على تقدير عدم التوصل بها اليه »
● « ثم انه لا دلالة بالامر بالموقت بوجه على الأمر به في خارج الوقت بعد فوته في الوقت لو لم تقل بدلالته على عدم الامر به نعم لو كان التوقيت بدلیل منفصل لم يكن له اطلاق على التقييد و كان الدليل الواجب اطلاق لكان قضية اطلاقه، ثبوت الوجوب بعد انقضاء الوقت » الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) نظر مرحوم آخوند در این رابطه را توضیح دهید.
● « ومن هنا انقدح أنه لا وجه الدعوى العينية ضرورة أن اللزوم يقتضي الاثنينية لا الاتحاد و العينية نعم لا بأس بها بأن يكون المراد بها انه يكون هناك طلب واحد و هو كما يكون حقيقة منسوبة إلى الوجود و بعثة اليه لذلك يصح أن ينسب الى الترك بالعرض و المجاز» الف) عبارت پیرامون چه موضوعی است؟ ب) پاسخ مرحوم آخوند را بیان نمائید.
● «ثم الظاهر أن المسألة عقلية و الكلام في استقلال العقل بالملازمة و عدمه، لا لفظية كما ربما يظهر من صاحب المعالم حيث استدل على النفي بانتفاء الدلالات الثلاث مضافة الى انه ذكرها في مباحث الالفاظ » ضمن ترجمه عبارت، موضوع مورد بحث و دو نظریه مطرح شده پیرامون آن را توضیح دهید.
● «اذا عرفت ذلك فقد عرفت انه لا اشکال اصلا في لزوم الاتيان بالمقدمة قبل زمان الواجب اذا لم يقدر عليه بعد زمانه في ما كان وجوبه حالية مطلقة و لو كان مشروطا بشرط متأخر كان معلوم الوجود في ما بعد كما لا يخفى ضرورة فعلية وجوبه و تنجزه بالقدرة عليه بتمهيد مقدمة» الف: عبارت پیرامون چه موضوعی است؟ ب: اشکال مرحوم آخوند را توضیح دهید.
● « و منها: تقسيمه الى الأصلي و التبعي و الظاهر أن يكون هذا التقسيم بلحاظ الأصالة و التبعية في الواقع و مقام الثبوت، حيث يكون الشئ تارة متعلقة للإرادة و الطلب مستقلا، للإلتفات اليه بما هو عليه مما يوجب طلبه فيطلبه ..... و أخرى متعلقة للإرادة تبعا لإرادة غیره ... من دون التفات اليه» عبارت را با مثال کاملا توضیح دهید.
● «و قد استدل صاحب الفصول على ما ذهب اليه، بوجوه ..... و الذي يدل على هذا – يعني الاشتراط بالتوصل - ان وجوب المقدمة لما كان من باب الملازمة العقلية، فالعقل لا يدل عليه زائدة على القدر المذكور» با توجه به عبارت، مدعی و دلیل صاحب فصول را نسبت به مقدمه واجب توضیح دهید.
● «تذنيب في بيان الثمرة: و هي في المسئلة الأصولية ليست الا أن تكون نتيجتها صالحة للوقوع في طريق الاجتهاد و استنباط حكم فرعی كما لو قيل بالملازمة في المسئلة فانّه بضميمة مقدمة كون شئ مقدمة لواجب، يستنتج أنه واجب» مقصود عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● «اعلم انه لا أصل في محل البحث في المسئلة، فان الملازمة بين وجوب المقدمة و وجوب ذي المقدمة و عدمها ليست لها حالة سابقة بل تكون الملازمة او عدمها ازلية نعم نفس وجوب المقدمة يكون مسبوقا بالعدم حيث يكون حادث بحدوث وجوب ذي المقدمة فالأصل عدم وجوبها» با توجه به عبارت، دو أصل در مقام را توضیح دهید.
● « الأمر الرابع : لا شبهة في ان وجوب المقدمة بناء علي الملازمة يتبع في الاطلاق و الاشتراط وجوب ذي المقدمة ... و لا يكون مشروطا بارادته.» «اطلاق و اشتراط» را در وجوب مقدمه توضیح دهید.
● ضمن توضيح عبارت ، نظر مصنف را در این مورد بیان نمائيد. « اذا ورد امر بشيء بعد الامر به قبل امتثاله ، فهل يوجب تكرار ذاك الشيء ، أو تأكيد الأمر الأول و البعث الحاصل به.»
● مقصود عبارت را در قالب مثال توضیح دهید. « انه لا اشكال في سقوط الأمر و حصول الامتثال باتيان المجمع بداعي الأمر على الجواز مطلقا ولو في العبادات و ان كان معصية للنهي ايضا»
● «اذا نسخ الوجوب، فلا دلالة لدليل الناسخ و لا المنسوخ علي بقاء الجواز بالمعني الاعم و لا بالمعني الاخص» الف) جواز بمعني اعم يعني چه؟ ب) چرا دليل ناسخ و منسوخ دلالت بر بقاء جواز ندارد؟
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
نواهی : ماده نهی ، صیغه نهی ، اجتماع امر و نهی ، اقتضاء النهی در عبادات و معاملات
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● «انه ربما يتوهم: أن النزاع في الجواز و الامتناع، يبتنى على القول بتعلق الأحكام بالطبایع "و أما الامتناع على القول بتعلقها بالافراد، فلا يكاد يخفی، ضرورة لزوم تعلق الحكمين بواحد شخصی - و لو كان ذا وجهين - على هذا القول"» الف) کیفیت ابتناء را بنویسید. ب) فقط قسمت مشخص شده را توضیح دهید.
● «و الحق انه (الخروج عن ملک الغير) منهي عنه بالنهي السابق الساقط بحدوث الاضطرار اليه و عصیان له بسوء الاختيار ولا يكاد يكون مأمورا به کما اذا لم يكن هناك توقف عليه او عدم الانحصار به» الف) مراد از «النهي السابق» چیست؟ ب) عبارت را با توجه به تشبیه مذکور، توضیح دهید.
● عبارت را با توجه به قسمت های مشخص شده، در ضمن مثال توضیح دهید. «ثم انه ربما يتمسک للدلالة على المفهوم "بإطلاق الشرط" بتقريب أنه لو لم يكن بمنحصر "يلزم تقییده" ضرورة أنه لو قارنه أو سبقه الآخر لما أثر وحده، و قضية إطلاقه أنه يؤثر "كذلك مطلقا"»
● «لا يكون الخروج - بملاحظة كونه مصداقا للتخلص عن الحرام أو سببة له - إلا مطلوبا، و يستحيل أن يتصف بغير المحبوبية و يحكم عليه بغير المطلوبية، لكنه لا يخفى: أن ما به التخلص عن فعل الحرام أو ترك الواجب إنما يكون حسنا عقلا و مطلوب شرعا بالفعل - و إن كان قبيحة ذات - إذا لم يتمكن المكلف من التخلص بدونه و لم يقع بسوء اختياره» الف) مدعای مطرح شده را توضیح دهید. ب) اشكال مرحوم آخوند بر کلام مرحوم شیخ اعظم را بنویسید.
● عبارت را توضیح دهید. "الظاهر أن النهي بمادته و صيغته في الدلالة على الطلب مثل الأمر بمادته وصيغته غیر ان متعلق الطلب في احدهما الوجود وفي الاخر العدم" انه قد ظهر من مطاوى ما ذكرناه ؛ أن المسالة عقليه ؛ ولا اختصاص للنزاع في جواز الاجتماع و الامتناع فيها بما اذا كان الايجاب و التحريم باللفظ"
● عبارت را توضیح دهید. " و الجواب عنه اجمالا فبأنه لا بد من التصرف و التأويل فيما وقع في الشريعة مما ظاهره الاجتماع ؛ بعد قيام الدليل على الامتناع : ...... الظهور لا يصادم البرهان
● عبارت را توضیح دهید. "فالمجمع و ان تصادق عليه متعلقا الأمر و النهي ؛ الا انه كما يكون واحدا وجودا يكون واحدا ماهية و ذاتا و لا يتفاوت فيه القول باصالة الوجود او اصالة الماهية
● «الثاني: لا يخفى أن عد هذه المسئلة (النهي عن الشيء هل يقتضی فساده أم لا) من مباحث الألفاظ إنما هو لأجل أنه في الاقوال، قول بدلالته على الفساد في المعاملات مع انکار الملازمة بينه و بين الحرمة التي هي مفاده فيها» ضمن توضیح عبارت، مراد از «مع انکار الملازمة بينه و بين الحرمة» را بیان کنید.
● با توجه به عبارت، مطلب قبل از «نعم» و مطلب بعد از «نعم» را مشخصا توضیح دهید. «لا يخفى: أنه لا أصل في المسئلة (دلالت نهی بر فساد)، يعول عليه لو شك في دلالة النهي على الفساد، نعم كان الأصل في المسئلة و الفرعية الفساد لو لم يكن هناك إطلاق أو عموم ليقتضى الصحة في المعاملة»
● « و توهم أن الترک و مجرد ان لا يفعل خارج عن تحت الاختيار فلا يصح أن يتعلق به البعث و الطلب، فاسد فان الترك ايضا يكون مقدورة و الأ لما كان الفعل مقدورة و صادرة بالارادة و الاختیار» الف) توهم مربوط به چه مطلبی است؟ توضیح دهید. ب) جواب توهم را با مثال بیان نمائید.
● ضمن توضیح عبارت، مراد از قسمت تعیین شده را بیان نمایید «الخامس: لا يخفى "أن ملاک النزاع في جواز الاجتماع و الامتناع يعم جميع اقسام الايجاب و التحريم" كما هو قضية اطلاق لفظ الامر هی»
● مقصود عبارت را با مثال توضیح دهید. «العاشر: انه لا اشکال في سقوط الامر و حصول الامتثال باتيان المجمع بداعى الأمر على الجواز مطلقا و لو في العبادات، و ان كان معصية للنهى ايضأ»
● ضمن توضیح عبارت، مقصود از قسمت تعیین شده را با مثال بیان کنید « و الحق انه (خروج از ملک غیر) له عنه بالنهي السابق الساقط بحدوث الاضطرار اليه و عصیان له بسوء الاختيار ولا يكاد يكون مأمور به "کما اذا لم يكن هناك توقف عليه" او عدم الانحصار
● عبارت مربوط به چه موضوعی است همراه با مثال توضیح دهید. و أما (ما أفاده في الفصول من الفرق بما هذه عبارته. ثم اعلم أن الفرق بين المقام و المقام المتقدم و هو أن الأمر والنهي هل يجتمعان في شئ واحد أو لا أما في المعاملات فظاهر و أما في العبادات فهو أن النزاع هناك فيما إذا تعلق الأمر و النهي بطبیعتين متغايرتين بحسب الحقيقة و إن كان بينهما عموم مطلق و هنا فيما إذا اتحدتا حقيقة و تغایر تا بمجرد الإطلاق و التقييد»
● با توجه به عبارت، فرق بین تخصیص و ترجیح در بحث اجتماع امر و نهی با تخصیص و ترجیح در سایر موارد چیست؟ «ثم لا يخفى أن ترجيح أحد الدليلين و تخصص الآخر به في المسألة لا يوجب خروج مورد الاجتماع عن تحت الآخر رأسا كما هو قضية التقييد و التخصص في غيرها مما لا يحرز»
● عبارت مربوط به کدام بحث است و نظر صاحب فصول را شرح دهيد. «و لا يتفاوت فيه القول بأصالة الوجود أو أصالة الماهية. و منه ظهر عدم ابتناء القول بالجواز و الامتناع في المسألة على القولين في تلک المسألة كما توهم في الفصول»
● با توجه به عبارت نظر صاحب کفایه در رابطه با حكم خروج از دار غصبی را شرح دهید. «و الحق أنه منهي عنه بالنهي السابق الساقط بحدوث الاضطرار إليه و عصیان له بسوء الأختيار»
● « انه لا شبهة في ان متعلق الأحكام هو فعل المكلف و ما هو في الخارج يصدر عنه و هو فاعله و جاعله لا ما هو اسمه و هو واضح لا ما هو عنوانه مما قد انتزع عنه بحيث لولا انتزاعه تصورا و اختراعه ذهنا لما كان بحذائه شیء خارجيا و يكون خارج المحمول كالملکیه و الزوجية» با توجه به عبارت، این دو نکته را کاملا توضیح دهید. الف) فرق «ما هو اسمه» و «ما هو عنوانه» چیست؟ ب) «خارج المحمول» یعنی چه؟
● « الظاهر لحوق تعدد الاضافات بتعدد العنوانات و الجهات في أنه لو كان تعدد الجهة و العنوان كافيا مع وحدة المعنون وجودا في الاجتماع كان تعدد الاضافات مجديا ضرورة أنه يوجب ايضا اختلاف المضاف بها بحسب المصلحة و المفسدة و الحسن و القبح عقلا و بحسب الوجوب و الحرمة شرعا» مقصود را در قالب مثال توضیح داده و مراد از «اضافات» را بیان کنید.
● « الأمر الثالث : الظاهر لحوق تعدد الاضافات بتعدد العنوانات و الجهات ». ضمن ترجمه عبارت ، معناي تعدد اضافات را بنویسید.
● « السادس : أن الصحة و الفساد وصفان اضافيان ، يختلفان بحسب الآثار و الانظار ؛ فربما يكون شيئ واحد صحيحا بحسب اثر و نظر ، و فاسدة بحسب آخر » الف) مقصود از صحت و فساد اشاره چیست ؟ ب) اضافی بودن معناي آن دو را توضیح دهید.
● مقصود عبارت را توضیح دهید. «و الحق انه منهي عنه بالنهي السابق الساقط بحدوث الاضطرار اليه و عصيان له بسوء الاختيار و لا يكاد يكون مأمور به ، كما إذا لم يكن هنا توقف عليه و بلا انحصار به و ذلك ضرورة انه حيث كان قادرا على ترك الحرام رأسا لا يكون عقلا معذورأ في مخالفته فيما اضطر الى ارتكابه بسوء اختياره يكون معاقبة عليه»
● مراد و مقصود از عبارت را بیان نمایید. « ثم إنه لا دلالة للنهي على إرادة الترك لو خولف أو عدم إرادته بل لا بد في تعبين ذلک من دلالة و لو كان إطلاق المتعلق من هذه الجهة و لا يكفي إطلاقها من سائر الجهات »
● ضمن تبیین محل بحث عبارت را کاملا شرح دهید.« فتلخص أنه كلما كانت هناك دلالة على ثبوت المقتضى في الحكمين كان من مسألة الاجتماع و كلما لم تكن هناك دلالة عليه فهو من باب التعارض مطلقا إذا كانت هناك دلالة على انتفائه في أحدهما بلا تعیین و لو على الجواز و إلا ف على الامتناع»
● مراد و مقصود عبارت را توضیح دهید. " لا اشکال في سقوط الأمر و حصول الامتثال باتيان المجمع بداعي الامر على الجواز مطلقا.
● منظور از محال و تکلیف به محال در عبارت را با مثال توضیح دهید؟ "استحالة اجتماع الامر و التهي في واحد لا تكون من باب التكليف بالمحال بل من جهة أنه بنفسه محال"
● عبارت را توضیح دهید. " الظاهر أن النهي بمادته و صيغته في الدلالة على الطلب مثل الأمر بمادته و صیغته غیر ان متعلق الطلب في احدهما الوجود و في الاخر العدم"
● عبارت را توضیح دهید. "انه قد ظهر من مطاری ما ذكرناه ؛ أن المسالة عقليه ؛ و لا اختصاص للنزاع في جواز الاجتماع و الامتناع فيها بما اذا كان الايجاب و التحريم باللفظ."
● عبارت را توضیح دهید. "و الجواب عنه اجمالا فبأنّه لا بد من التصرف و التاويل فيما وقع في الشريعة مما ظاهره الاجتماع ؛ بعد قيام الدليل على الامتناع ؛ ... الظهور لا يصادم البرهان"
● مراد و مقصود از عبارت را بیان نمایید. ثم إنه لا دلالة للنهي على إرادة الترک لو خولف أو عدم إرادته بل لا بد في تعيين ذلک من دلالة و لو كان إطلاق المتعلق من هذه الجهة و لا يكفي إطلاقها من سائر الجهات»
● ضمن تبیین محل بحث؛ عبارت را کاملا شرح دهید. « فتلخص أنه كلما كانت هناك دلالة على ثبوت المقتضى في الحكمين كان من مسألة الاجتماع و كلما لم تكن هناك دلالة عليه فهو من باب التعارض مطلقا إذا كانت هناك دلالة على التفائه في أحدهما بلا تعیین و لو على الجواز و إلا على الامتناع»
● مراد و مقصود عبارت را توضیح دهید. " لا اشکال في سقوط الأمر و حصول الامتثال باتيان المجمع بداعي الأمر على الجواز مطلقا"
● منظور از محال و تکلیف به محال در عبارت را با مثال توضيح دهيد؟ " استحالة اجتماع الأمر و النهي في واحد لا تكون من باب التكليف بالمحال بل من جهة انه بنفسه محال "
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
مفاهیم : مفهوم شرط ، مفهوم وصف ، مفهوم غایت ، مفهوم حصر
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● ضمن بیان متن، مقصود از کلمه «بالحكمه» و «مطلقا» را توضیح دهید. «الظاهر انه لا مفهوم للوصف و ما بحكمه مطلقا»
● با توجه به عبارت ، دلائلي را که براي مفهوم داشتن وصف بیان شده اند با اشکال صاحب كفايه بنویسید. «الظاهر انه لامفهوم للوصف و ما بحكمه مطلقا لعدم ثبوت الوضع و عدم لزوم اللغوية بدونه لعدم انحصار الفائدة به و عدم قرينة اخري ملازمة له و عليته - فيما اذا استفيدت - غير مقتضية له»
● مرحوم آخوند در ارتباط با مفهوم می فرماید: «صح أن يقال: أن المفهوم انما هو حكم غير مذكور لا انه حكم لغير مذكور كما فسر به» هر یک از دو تعریف را توضیح داده و در قالب مثال شرح دهید.
● مدعا و دلیل مذکور در عبارت را به طور کامل توضیح دهید. «ثم انه ربما استدل المنكرون للمفهوم بوجوه.. ثانيها: أنه لو دل لكان بأحد الدلالات، و الملازمة - كبطلان التالي.
● با توجه به عبارت، مطلب مورد اتفاق و مطلب مورد اختلاف را کاملا توضیح دهید. «لا شبهة في استعمالها الجملة الشرطيه و إرادة الانتفاء عند الانتفاء في غير مقام، إنما الاشكال و الخلاف في أنه بالوضع أو بقرينة عامة بحيث لابد من الحمل عليه لو لم تقم على خلافه قرينة»
● عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید. «لو كان لمجرد التحديد بالنظر إلى طرفه الأقل لما كان في الزيادة ضير أصلا، بل ربما كان فيها فضيلة و زيادة و كيف كان فليس عدم الاجتزاء بغيره من جهة دلالته على المفهوم بل إنما يكون لأجل عدم الموافقة مع ما أخذ في المنطوق»
● فقط قسمت مشخص شده را در ضمن مثال توضیح دهید. «ان دلالة الاستثناء على الحكم في طرف المستثنى بالمفهوم، و أنه لازم خصوصية الحكم في جانب المستثنى منه التي دلت عليها الجملة الاستثنائية " نعم لو كانت الدلالة في طرفه بنفس الاستثناء، لا بتلك الجملة، كانت بالمنطوق"»
● عبارت را با توجه به قسمت های مشخص شده، در ضمن مثال توضیح دهید. «ثم انه ربما يتمسک للدلالة على المفهوم "بإطلاق الشرط" بتقريب أنه لو لم يكن بمنحصر "يلزم تقییده" ضرورة أنه لو قارنه أو سبقه الآخر لما أثر وحده، و قضية إطلاقه أنه يؤثر "كذلك مطلقا"»
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
عام و خاص : الفاظ عام ، حجیت عام مخصص ، شبهه مفهومیه و مصداقیه ، تعقیب عام به ضمیر ، تخصیص به مفهوم مخالف ، تخصیص کتاب به خبر واحد ، عام و خاص متخالفان و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● عبارت را با توجه به دو واژه «لا حقيقة» و «لا حكما» توضیح دهید. «اذا كان الخاص بحسب المفهوم مجملا" بان كان دائرة بين الأقل و الأكثر و كان منفصلا فلا یسری اجماله الى العام لا حقيقة و لا حكما»
● «هل يجوز التمسك بأصالة عدم التخصيص في إحراز عدم كون ما شك في أنه من مصاديق العام - مع العلم بعدم كونه محکوما بحكمه - مصداقا له؟ فيه إشكال، لاحتمال اختصاص حجيتها بما إذا شک فی کون فرد العام محكوما بحكمه» الف) صورت مسأله را با مثال تبیین کنید. ب) أشكال مطرح شده را بیان کنید.
● عبارت را کاملا توضیح داده و مقصود از «أخذ مرسله لا مبهمة» را به شکل واضح بیان کنید. «ربما عد من الألفاظ الدالة على العموم، النكرة في سياق النقي او النهی و دلالتها عليه لا ينبغي ان تنكر عقلا لضرورة إنه لا يكاد يكون طبيعة معدومة الا اذا لم يكن فرد منها بموجود و الا كانت موجودة لكن لا يخفى انها تفيده اذا اخذت مرسلة لا مبهمة قابلة للتقييد»
● در این عبارت ، براي «مخصص عام» چند صورت تصور شده و در کدام صورت تمسك به عام تجویز شده است؟ «لا شبهة في أن العام المخصص بالمتصل او المنفصل حجة فيما بقي فيما علم عدم دخوله في المخصص مطلقا و لو كان متصلا و ما احتمل دخوله فيه ايضا اذا كان منفصلا كما هو المشهور بين الأصحاب
● «و کون العام الکتابی قطعيا صدورا و خبر الواحد ظنيا سندا لا يمنع عن التصرف في دلالة الغير القطعية قطعة و الا لما جاز تخصيص المتواتر به ايضا مع انه جائز» با توجه به عبارت: الف) دلیل مانعين تخصيص عام کتابی به خبر واحد معتبر را ذکر نمایید. ب) جواب دلیل را بنویسید
● «و السر: ان الدوران في الحقيقة بين أصالة العموم و دلیل سند الخبر، مع أن الخبر بدلالته و سنده صالح للقرينية على التصرف فيها، بخلافها، فإنها غير صالحة لرفع اليد عن دلیل اعتباره» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) عبارت را توضیح دهید
● «الخاص ان كان مقارنا مع العام او واردا بعده قبل حضوره وقت العمل به فلا محيص عن كونه مخصصا و بيان له » عبارت را در ضمن مثال، مستدلا بیان کنید. ۱۳۳. «أن قضية مقدمات الحكمة في المطلقات تختلف حسب اختلاف المقامات، فإنها تارة يكون حملها على "العموم البدلی"، و اخرى على "العموم الاستيعابي"» الف) فقط برای دو مورد مشخص شده مثال بزنید. ب) نتيجة انعقاد اطلاق در دو فرض مذکور، سبب توسعه بر مکلف می شود یا تضیيق؟ توضیح دهید.
● « ثم لا يخفی ثبوت الثمرة بين التخصيص و النسخ، ضرورة انه على التخصيص يبني على خروج الخاص عن حكم العام رأسة و على النسخ على ارتفاع حكمه عنه من حينه، فيما دار الامر بينهما في المخصص» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) مرجع ضمير «حکمه» «عنه» و «حينه» را مشخص نمائید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
مطلق و مقید ، مجمل و مبین
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● «و هي (قرينة الحكمة) تتوقف على مقدمات ثالثها: انتفاء القدر المتيقن في مقام التخاطب؛ و لو كان المتيقن بملاحظة الخارج عن ذاک المقام في البين: فانه غير مؤثر في رفع الإخلال بالغرض لو كان بصدد البيان كما هو الفرض» الف) برای هر یک از قدر متیقن در مقام تخاطب و قدر متیقن خارج از مقام تخاطب مثال بزنید. ب) دلیل «فانه غير مؤثر» را با توجه به عبارت توضیح دهید.
● «اذا أورد مطلق و مقید متنافيان فإما يكونان مختلفين في الاثبات و النفي و إما يكونان متوافقين فإن كانا مختلفين فلا إشكال في التقييد و إن كانا متوافقين فالمشهور فيهما الحمل و التقييد» الف) حكم متنافيين مختلفين را با مثال فقهی بنویسید. ب) حكم متنافيين متوافقین را با مثال فقهی بنویسید.
● با توجه به عبارت، فقط مطلق و مقید متنافی را با مثال توضیح داده و حکم آن را بنویسید. «إذا أورد مطلق و مقید متنافيان فإما يكونان مختلفين في الاثبات و النفى و إما يكونان متوافقين فإن كانا مختلفين ... فلا إشكال في التقييد و إن كانا متوافقين فالمشهور فيهما الحمل و التقييد»
● «انها (مقدمات الحكمة) قد تقتضى العموم الاستیعاب، كما في قوله تعالی أحل الله البيع، إذ إرادة البيع مهملا أو مجملا تنافي ما هو المفروض من كونه بصدد البيان؛ و إرادة العموم البدلي لا تناسب المقام» عبارت را توضیح دهید.
● «أن قضية مقدمات الحكمة في المطلقات تختلف حسب اختلاف المقامات، فإنها تارة يكون حملها على "العموم البدلی"، و اخرى على "العموم الاستيعابي"» الف) فقط برای دو مورد مشخص شده مثال بزنید. ب) نتيجة انعقاد اطلاق در دو فرض مذکور، سبب توسعه بر مکلف می شود یا تضیيق؟ توضیح دهید.
● با توجه به عبارت، فقط قسمت تعیین شده را با مثال توضیح دهید. «يمكن أن يكون للمطلق جهات عديدة كان واردا في مقام البيان من جهة منها و في مقام الإهمال أو الإجمال من أخرى فلابد في حمله على الإطلاق بالنسبة إلى جهة من كونه بصدد البيان من تلك الجهة و لا يكفي كونه بصدده من جهة أخرى" إلا إذا كان بينهما ملازمة عقلا أو شرعا أو عادة كما لا يخفی"»
● «و هي (قرينة الحكمة) تتوقف على مقدمات... ثالثها: انتفاء القدر المتيقن في مقام التخاطب و لو كان المتيقن بملاحظة الخارج عن ذاك المقام في البين: فانه غير مؤثر في رفع الإخلال بالغرض لو كان بصدد البيان كما هو الفرض» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) برای قدر متیقن در مقام تخاطب مثال ذکر نمایید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
امارات: قطع ، ظواهر ، اجماع ، شهرت ، خبر واحد ، قول لغوی و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● «ثم لا يخفى أن دليل الاستصحاب ايضا لا يفي بتمامه مقام القطع المأخوذ في الموضوع مطلقا و آن مثل «لا تنقض اليقين» لابد من أن يكون مسوقا اما بلحاظ المتيقن او بلحاظ نفس اليقين» الف) عبارت، مشخصا مربوط به چه بحثی است؟ ب) مراد از «لحاظ المتيقن» و «لحاظ نفس اليقين» چیست؟ توضیح دهید.
● «لا يخفى: أنه إذا دار الامر بين جزئية شيء أو شرطیته و پین مانعيته أو قاطعيته، لكن من قبيل المتباينين، و لا يكاد يكون من الدوران بين المحذورين لإمكان الاحتياط بإتيان العمل مرتين» با توجه به عبارت، مدعا و دلیل را در ضمن مثال توضیح دهید.
● با توجه به عبارت چگونگی استدلال بر حجیت خبر واحد را توسط اخبار توضیح دهید. «یشكل الاستدلال بالأخبار على حجية أخبار الآحاد بأنها أخبار آحاد فإنها غير متفقة على لفظ ولا على معنى فتكون متواترة لفظا أو معنى و لكنه مندفع بأتها و إن كانت كذلک إلا أنها متواترة إجمالا ضرورة أنه يعلم إجمالا بصدور بعضها منهم عليهم السلام و قضيته و إن كان حجية خبر دل على حجيته أخصها مضمونا إلا أنه يتعدى عنه فيما إذا كان بينها ما كان بهذه الخصوصية و قد دل على حجية ما كان أعم»
● «لا يمكن أن يؤخذ القطع بحكم في موضوع نفس هذا الحكم للزوم الدور ولا مثله للزوم اجتماع المثلين» یکی از دو محذور (دور یا اجتماع مثلین) را در ما نحن فيه با مثال توضیح دهید.
● «أشكل أيضا بأن الآية لو سلم دلالتها على وجوب الحذر مطلقا، فلا دلالة لها على حجية الخبر بما هو خبر، حيث إنه ليس شأن الراوي إلا الإخبار بما تحمله، لا التخويف و الإنذار، و إنما هو شأن المرشد أو المجتهد بالنسبة إلى المسترشد أو المقلد» الف) مراد از «الآية» کدام آیه است؟ ب) فقط اشکال مطرح شده را تبیین کنید
● «و کون العام الكتابي قطعي صدورا و خبر الواحد ظنيا سندا، لا يمنع عن التصرف في دلالته الغير القطعية قطعا و إلا لما جاز تخصيص المتواتر به أيضا مع أنه جائز جزما» الف) موضوع بحث را مشخص کنید. ب) عبارت را کاملا توضیح دهید. (ترجمه کافی نیست)
● اجتماع مثلین را در ما نحن فيه با مثال تصویر کنید. «لا يمكن أن يؤخذ القطع بحكم في موضوع نفس هذا الحكم للزوم الدور ولا مثله لزوم اجتماع المثلين »
● ضمن توضیح عبارت، بیان کنید که چرا مراد از موصول در «ما اشتهر »، خصوص شهرت روائی است و شامل شهرت فتوائی نمی شود؟ «ان المراد بالموصول في قوله عليه السلام في الأولى: «خذ بما اشتهر بين أصحابک»، و في الثانية: «ينظر إلى ما كان من روايتهما عنّا في ذلك الذي حكما به المجمع عليه عند أصحابک فیؤخذ به» هو الرواية، لا ما يعم الفتوى»
● هر یک از قیود مشخص شده، بیانگر چه مطلبی است؟ توضیح دهید. «القطع فيما كان "موضوعا عقلا" لا يكاد يتفاوت من حيث "القاطع" و لا من حيث المورد و لا من حيث "السبب" »
● با توجه به عبارت، بیان کنید که آیه شریفه در چه صورتی دلالت بر حجیت فتوا و در چه صورتی دلالت بر حجیت روایت دارد؟ «من الأدلة على حجية الخبر الواحد سلوا أهل الذكر إن كنتم لا تعلمون؛ و فيه أن الظاهر منها إيجاب السؤال لتحصيل العلم لا للتعبد بالجواب، و قد أورد عليها بأنه لو سلم دلالتها على التعبد بما أجاب أهل الذكر فلا دلالة لها على التعبد بما يروي الراوي فإنه بما هو رأو لا يكون من أهل الذكر و العلم فالمناسب إنما هو الاستدلال بها على حجية الفتوى لا الرواية»
● «إذا كان نقله للمسبب لا عن حس بل بملازمة ثابتة عند الناقل بوجه دون المنقول إليه ففيه إشكال أظهره عدم نهوض تلك الأدلة على حجيته إذ المتيقن من بناء العقلاء غير ذلک» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) اشکال ذکر شده در عبارت را توضیح دهید؟
● «استدل لحجية خبر الواحد. بآية النبأ من جهة مفهوم الشرط و أن تعليق الحكم بإیجاب التبين عن النبأ الذي جيء به على كون الجائی به الفاسق يقتضى انتفاءه عند انتفائه، ولا يخفى أنه على هذا التقرير لا يرد أن الشرط في القضية البيان تحقق الموضوع فلا مفهوم له أو مفهومه السالبة بانتفاء الموضوع» الف) طريقه استدلال به آیه نبأ را بیان نمایید. ب) عبارت: «لا يخفی...» در صدد بیان چه مطلبی می باشد؟ توضیح دهید.
● «لو لم يؤخذ بالظن لزم ترجيح المرجوح على الراجح و هو قبيح؛ و فيه أنه لا يكاد يلزم منه ذلک إلا فيما إذا كان الأخذ بالظن أو بطرفه لازمة مع عدم إمكان الجمع بينهما عقلا أو عدم وجوبه شرعا ليدور الأمر بين ترجیحه و ترجیح طرفه ولا يكاد يدور الأمر بينهما إلا بمقدهمات دليل الانسداد و إلا كان اللازم هو الرجوع إلى العلم أو العلمي أو الاحتياط أو البراءة» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) اشکال مذکور را توضیح دهید.
● ضمن توضیح عبارت، بیان نمائید که عبارت، استدراک از چه مطلبی است؟ «نعم لو كان هناك دليل على اعتبار و( قول لغوى) لا يبعد ان يكون انسداد باب العلم بتفاصيل اللغات موجبة له على نحو الحكمة العلة»
● ضمن توضیح عبارت، بیان کنید که شک در حجیت چگونه موجب علم به عدم حجیت می شود؟ « ثالثها: أن الأصل فيما لم يعلم اعتباره بالخصوص شرعا ولا يحرز التعبد به واقعأ عدم حجيته جزما: بمعنی عدم ترتب الآثار و المرغوبة من الحجة عليه قطعة فانها لا يكاد تترتب الأ على ما اتصف بالحجة فعلا»
● «و اما سقوطه (تکلیف) به (علم اجمالی) بان يوافقه اجمالا، فلا اشکال في التوصليات و اما في العبادات، فكذلک فيما لا يحتاج الى التكرار، كما اذا تردد أمر عبادة بين الاقل و الاكثر، لعدم الإخلال بشیء مما يعتبر او يحتمل اعتباره في حصول الغرض منها» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) مراد از « مما يعتبر او يحتمل اعتباره» را در ضمن مثال بیان نمائید.
● «ثم لا يخفی «ان دليل الاستصحاب ايضا لا يفي بتمامه مقام القطع المأخوذ في الموضوع مطلقا و آن مثل « لا تنقض اليقين» لابد من یکون مسوقا اما بلحاظ المتيقن او بلحاظ نفس اليقين» الف) عبارت چه مطلبی را بیان میکند؟ ب) مراد از «لحاظ المتيقن» و «لحاظ نفس اليقين» چیست؟ توضیح دهید.
● اشکال و جواب مطرح شده در عبارت را توضیح دهید. «ان قلت: إذا لم يكن الفعل كذلک (بما هو مقطوع الحرمة أو الوجوب اختياريا) فلا وجه لاستحقاق العقوبة على مخالفة القطع، و هل كان العقاب عليها الا عقابة على ما ليس بالاختيار؟ قلت: العقاب انما يكون على قصد العصيان و العزم على الطغيان لا على الفعل الصادر بهذا العنوان بلا اختیار»
● ضمن توضیح عبارت، مراد از «في مقام العمل شرعا او عقلا» را بیان نمائید. «و اما الاصول: فلا معنى لقيامها مقامه بأدلتها أيضأ غير الاستصحاب، لوضوح أن المراد من قيام المقام ترتب ما له من الآثار و الأحكام من تنجز التكليف و غیره و هي ليست الا وظائف مقررة للجاهل في مقام العمل، شرعا او عقلا»
● «و اما احتمال أنه (علم اجمالی) بنحو الاقتضاء بالنسبة إلى لزوم الموافقة القطعيه، و بنحو العلية بالنسبة إلى الموافقة الاحتمالية و ترک المخالفة القطعيه، فضعيف جدا ضرورة أن احتمال ثبوت المتناقضين كالقطع بثبوتهما في الاستحالة» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) برای موافقت قطعيه و موافقت احتمالیه مثال ذکر نمایید.
● مقصود عبارت را با مثال توضیح دهید. « و كيف كان فما قيل أو يمكن أن يقال في بيان ما يلزم التعبد بغير العلم من المحال أو الباطل و لو لم يكن بمحال - امور: ... ثالثها: تفويت المصلحة أو الإلقاء في المفسدة فيما أدى إلى عدم وجوب ما هو واجب أو عدم حرمة ما هو حرام، و کونه محكومة بسائر الاحکام»
● مقصود عبارت را با ذکر مثال توضیح دهید. « هل تنجز التكليف بالقطع كما يقتضی موافقته عملا يقتضی موافقته التزاما، و التسليم له اعتقاد و انقيادا ... او لا يقتضي و لا يستحق العقوبة عليه، بل انما يستحقها على المخالفة العملية؟»
● «و قد يؤخذ(القطع) في موضوع حكم آخر يخالف متعلقه، لا يماثله و لا يضاده ... تارة بنحو يكون تمام الموضوع ... و اخرى بنحو يكون جزئه و قیده» الف) عبارت را به طور کامل توضیح دهید. ب) برای هر یک مثال ذکر نمائید.
● «و بذلک (منجزیت و وجوب متابعت قطع از لوازم آن است) انقدح امتناع المنع عن تأثيره ايضا مع انه يلزم منه اجتماع الضدين اعتقادا مطلقا، و حقیقتأ في صورة الاصابة، كما لا يخفی» الف) مقصود عبارت را بیان کنید. ب) جمله « يلزم منه اجتماع الضدين اعتماد مطلقا » را توضیح دهید.
● «مع أن الفعل المتجري به او المنقاد به، بما هو مقطوع الحرمة او الوجوب، لا يكون اختياري» الف) عبارت برای اثبات چه مطلبی است؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● عبارت چه مطلبی را بیان می کند؟ در ضمن مثال توضیح دهید. «و بالجملة: اصالة الظهور انما تكون حجة فيما اذا شک فيما اريد، لا فيما اذا شك في انه كيف اريد»
● عبارت را توضیح دهید. «قبل الخوض في ذلک (بیان امارات معتبره شرعی و عقلی) لا بأس بصرف الكلام الی بیان بعض ما للقطع من الأحكام، و ان كان خارجة من مسائل الفن و كان اشبه بمسائل الكلام، لشدة مناسبته مع المقام»
● عبارت را توضیح دهید «و الذي يظهر من ملاحظة العرف واللغة في معنى الغش : ان كتمان العيب الخفي غش فان الغش خلاف النصح واما العيب الظاهر فالظاهر أن ترک اظهاره ليس غشا نعم لو اظهر سلامته على وجه يعتمد عليه كان غشا»
● با توجه به عبارت، چگونگی استناد برای قول اول و دوم را دقیقا بیان کنید. « اختلف اصحابنا في كون خيار الغبن على الفور او على التراخي على قولين : واستند للقول الأول الى كون الخيار على خلاف الأصل فيقتصر فيه على المتيقن وللقول الثاني الى الاستصحاب وذكر في الرياض ما حاصله: ان المستند في هذا الخيار ان كان الإجماع المنقول اتجه التمسک بالاستصحاب وان كان نفي الضرر وجب الاقتصار على الزمان الاول اذ به يندفع الضرر»
● کلی حال و کلی سلم را در ضمن مثال توضیح دهید. «لو باع كليا حالا او سلما كان الانصراف الى الصحيح من جهة ظاهر الاقدام ايضا ويحتمل كونه من جهة الاطلاق المنصرف الى الصحيح في مقام الاشتراء وان لم ينصرف اليه في غير هذا المقام»
● عبارت را توضیح دهید. « ان الخيار يحدث بالروية لا انه يظهر بها ولو جعلت الروية شرطا لا سببا أمكن جواز الاسقاط بمجرد تحقق السبب وهو العقد و لو شرط سقوط هذا الخيار ففي فساده و افساده للعقد او عدمهما او الفساد دون الافساد وجوه بل اقوال »
● «و اما سقوطه (تکلیف) به (علم اجمالی) بان يوافقه اجمالا، فلا اشكال في التوصليات و أما في العبادات، فكذلك فيما لا يحتاج الى التكرار، كما اذا تردد أمر عبادة بين الاقل و الاكثر، لعدم الإخلال بشيء مما يعتبر او يحتمل اعتباره في حصول الغرض منها» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) مراد از « مما يعتبر أو يحتمل أعتباره» را در ضمن مثال بیان نمائید.
● ضمن توضیح عبارت، بیان کنید که شک در حجیت چگونه موجب علم به عدم حجیت می شود؟ « ثالثها: أن الأصل فيما لم يعلم اعتباره بالخصوص شرعا و لا يحرز التعبد به واقعأ عدم حجيته جزمة: بمعنی عدم ترتب الآثار المرغوبة من الحجة عليه قطعة فانها لا يكاد تترتب الأعلى ما اتصف بالحجة فعلا»
● ضمن توضیح عبارت، بیان نمائید که عبارت استدراک از چه مطلبی است؟ «نعم لو كان هناك دليل على اعتباره ( قول لغوى) لا يبعد ان يكون انسداد باب العلم بتفاصيل اللغات موجبة له على نحو الحكمة لا العلة»
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اصول عملیه: برائت ، تخییر ، احتیاط و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● عبارت را توضیح دهید. «ان أصالة البراءة عقلا و نقلا في الشبهة البدوية بعد الفحص لا محالة تكون جارية، و عدم استحقاق العقوبة الثابت بالبراءة العقلية و الإباحة أو رفع التكليف الثابت بالبراءة النقلية لو كان موضوعة لحكم شرعي أو ملازما الله فلا محيص عن ترتبه عليه بعد إحرازه»
● «و قياسه بتعارض الخبرين الدال احدهما على الحرمة و الآخر على الوجوب باطل، فان التخيير بينهما على تقدیر کون الأخبار حجة من باب السبية يكون على القاعدة و من جهة التخيير بين الواجبين المتزاحمین» الف) عبارت مشخصا مربوط به چیست؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● «ان قلت: لكنه (انحلال علم الاجمالی) اذا لم يكن العلم مسبوقا بالعلم بالتكاليف، قلت: انما يضر السبق اذا كان المعلوم اللاحق حادثا و اما اذا لم يكن كذلک بل مما ينطبق عليه اولا فلا محالة قد انحل العلم الاجمالی الى التفصيلي و الشك البدوي» الف) اشکال مطرح شده را توضیح دهید. ب) جواب از اشکال را بیان نمائید.
● «قوله عليه السلام: كل شيء مطلق حتى يرد فيه نهی، و دلالته تتوقف على عدم صدق الورود إلا بعد العلم أو ما بحكمه بالنهي عنه و إن صدر عن الشارع و وصل إلى غير واحد، مع أنه ممنوع، لوضوح صدقه على صدوره عنه، سيما بعد بلوغه إلى غير واحد و قد خفى على من لم يعلم بصدوره» کیفیت اثبات برائت از این حدیث را طبق عبارت بیان کنید.
● با توجه به عبارت فرق مطرح شده را ضمن مثال بیان کنید. «لا بأس بجریان البراءة النقلية في خصوص دوران الأمر بين المشروط و غیره، دون الدوران بین الخاص و غیره، لدلالة مثل حديث الرفع على عدم شرطية ما شک في شرطيته؛ و ليس كذلک خصوصية الخاص، فإنها إنما تكون منتزعا عن نفس الخاص »
● «لا شبهة في استحقاق العقوبة على المخالفة فيما إذا كان ترک التعلم و الفحص مؤديا إليها، فإنها و إن كانت مغفولة حينها و بلا اختیار، إلا أنها منتهية إلى الاختيار، و هو كان في صحة العقوبة؛ بل مجرد تركهما كان في صحتها و إن لم يكن مؤدیا إلى المخالفة مع احتماله، لأجل التجرى» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● «اذا تعارض دليل نفي العسر و دلیل نفي الضرر، فيعامل معهما معاملة المتعارضين لو لم يكن من باب تزاحم المقتضيين و الا فيقدم ما كان مقتضيه أقوى و ان كان دليل الآخر أرجح و أولى» الف) برای مورد مشخص شده فقط مثال بزنید. ب) تزاحم المقتضیین را با مثالی توضیح دهید.
● «الاصول العملية و هي التي ينتهي اليه المجتهد بعد الفحص و اليأس عن الظفر بدليل، مما دل عليه حكم العقل و النقل» الف) مراد از «ماي» موصول در «ما» چیست؟ ب) مراد از حکم عقل و نقل چیست؟ مثال بزنید.
● مصنف در مقام مناقشه در دلیل اخباري ها و ایات فرموده اند: «انه لا تهلكة في الشبهة البدوية مع دلالة النقل و حكم العقل بالبراءة و ما دل على وجوب الاحتياط - لو سلم - و ان کان واردا على حكم العقل فانه كفى بيانا على العقوبة على من أنة ع التكليف المجهول» الف) «لو سلم» برای چه هدفی بیان شده است؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● «و اما لو كان بين ضرر نفسه و ضرر غيره فالاظهر عدم لزوم تحمله الضرر ولو كان ضرر الآخر اكثر فان نفيه يكون السنة و على الأمة ولا منة على تحمل الضرر لدفعه عن الآخر و ان كان اكثر» الف) عبارت مشخصا مربوط به چه بحثی است؟ ب) عبارت را در ضمن مثال شرح دهید.
● عبارت را ضمن مثال توضیح دهید. «لا وجه لترجيح احتمال الحرمة مطلقة لأجل أن دفع المفسدة أولی من ترک المصلحة ضرورة انه رب وأجب يكون مقدمة على الحرام في صورة المزاحمة بلا کلام»
● «إنما تجرى أصالة البراءة شرعا و عقلا فيما لم يكن هناك أصل موضوعی مطلقا و لو كان موافقا لها فإنه معه لا مجال لها أصلا لوروده عليها» اصل موضوعی موافق و مخالف با برائت را در ضمن مثال بیان کنید.
● عبارت را توضیح دهید و برای هر کدام از مواردی که مشخص شده مثال بزنید. «الحكم الذي أريد نفيه بنفي الضرر هو "الحكم الثابت للأفعال بعناوينها" أو المتوهم ثبوته لها كذلك في حال الضرر "لا الثابت له بعنوانه" لوضوح أنه العلة للنفي و لا يكاد يكون الموضوع يمنع عن حكمه و ينفيه بل يثبته و يقتضيه»
● «لو شک فی وجوب شيء أو حرمته و لم تنهض حجة عليه، جاز شرعا و عقلا ترى الاول و فعل الثانی» الف) مراد از اول و ثانی مشخصا چیست؟ ب) برای هر کدام مثال بنویسید.
● حکم مسأله را در ضمن یک مثال تبیین کنید. «و كذا لو علم بالملاقاة ثم حدث العلم الاجمالی، و لكن كان الملاقي خارجة عن محل الابتلاء في حال حدوثه و صار مبتلی بعده »
● از کجای عبارت فهمیده می شود که حجت مربوط به شبهات حكمه است و اماره مربوط به شبهات موضوعه می باشد؟ توضیح دهید. «لا يخفى أن الاحتياط حسن حتى فيما كان هناك حجة على عدم الوجوب او الحرمة او امارة على انه ليس فردا للواجب أو الحرام»
● ضمن توضیح عبارت، مراد از «كان فعليا من جميع الجهات» را با مثال بیان نمائید. «ثم أن الظاهر أنه لو فرض أن العلوم بالاجمال كان فعليا من جميع الجهات لوجب عقلا موافقته مطلقا، و لو كانت اطرافه غير محصورة، إنما التفاوت بين المحصورة و غيرها هو أن عدم الحصر ربما يلازم ما يمنع عن فعلية المعلوم مع كونه فعليا لولاه من سائر الجهات»
● «و توهم انحلاله (علم اجمالی) الى العلم بوجوب الأقل تفصيلا و الشك في وجوب الأكثر بدو، ضرورة لزوم الاتيان بالأقل لنفسه شرعا أو لغيره كذلک أو عقلا، و معه لا يوجب تنجزه لو كان متعلقا بالاكثر» الف) متوهم چه کسی است؟ ب) مقصود عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● با توجه به عبارت هر دو شرط را با مثال توضیح دهید. «ثم أنه ذكر لاصل البرائة شرطان آخران أحدهما: أن لا يكون موجبا لثبوت حکم شرعی" من جهة أخرى، ثانيهما: أن لا يكون موجبا للضرر على آخر»
● «لا يخفى أن مثل قاعدة التجاوز في حال الاشتغال بالعمل و قاعدة الفراغ بعد الفراغ عنه و أصالة صحة عمل الغير إلى غير ذلك من القواعد المقررة في الشبهات الموضوعية "إلا القرعة" تكون مقدمة على استصحاباتها المقتضية الفساد ما شک فیه من الموضوعات لتخصيص دليلها بأدلتها» الف) «الا القرعة» استثناء از چیست؟ ب) علت تقديم قاعده فراغ بر استصحاب را در ضمن مثال بیان نمایید.
● «لا يخفي: أن مثل قاعدة التجاوز في حال الاشتغال بالعمل و قاعدة الفراغ بعد الفراغ عنه و أصالة صحة عمل الغير، إلى غير ذلك من القواعد المقررة في الشبهات الموضوعية الا القرعة تكون مقدمة علي استصحاباتها المقتضية لفساد ما شك فيه من الموضوعات، لتخصيص دليلها بأدلتها» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) براي قاعده فراع و قاعده تجاوز مثال ذكر نمائید.
● «و اما القرعة فالاستصحاب في موردها يقدم عليها لأخصية دليله من دليلها لإعتبار سبق الحالة السابقة فيه دونها و اختصاصها بغير الأحكام اجماعة لا يوجب الخصوصية في دليلها بعد عموم لفظها» ضمن توضیح عبارت، الف) وجه أخصیت دلیل استصحاب از دلیل قرعه چیست؟ ب) عبارت « و اختصاصها بغير الاحکام» چه مطلبی را افاده می کند؟
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اصول عملیه : استصحاب
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● «ان البحث في حجته مسألة أصولية، حيث يبحث فيها لتمهيد قاعدة تقع في طريق استنباط الأحكام الفرعية، و ليس مفادها حكم العمل بلا واسطة و إن كان ينتهي إليه، كيف! و ربما لا يكون مجرى الاستصحاب إلا حكما اصوليا كالحجية مثلا» الف: مرجع ضمیر در قسمت خط کشیده شده چیست؟ ب: عبارت را توضیح دهید.
● «ان البحث في حجيته مسألة أصولية، حيث يبحث فيها لتمهيد قاعدة تقع في طريق استنباط الأحكام الفرعية، و ليس "مفادها" حكم العمل بلا واسطة و إن كان ينتهي إليه، كيف! و ربما لا يكون مجرى الاستصحاب إلا حكما اصوليا كالحجية مثلا» الف) مرجع ضمیر در قسمت خط کشیده شده چیست؟ ب) عبارت را توضیح دهید؟
● فقط قسمت مشخص شده را توضیح دهید. «قلت: فان حرک، في جنبه شيء و هو لا يعلم؟ قلت: ، سنتی یا تیقن انه قد نام حتى يجيء من ذلك أمر بین و الا فانه على يقين من وضوئه»، فرموده اند: «و احتمال أن يكون الجزاء هو قوله: فأنه على يقين من وضوءه غير سديد فانه لا يصح الا بإرادة لزوم العمل على البق يقينه و هو الى الغاية بعيد »
● قسمت مشخص شده را توضیح دهید. «الإستصحاب مقدم على القرعة، لأخصية دليله من دليلها، لاعتبار سبق الحالة السابقة فيه دونها، و "اختصاصها بغير الأحكام إجماعة لا يوجب الخصوصية في دليلها" بعد عموم لفظها لها»
● با توجه به عبارت، دو دلیل برای جریان استصحاب در شبهات حکمیه علاوه بر جریان آن در شبهات موضوعيه بیان کنید. «ثم إنه حيث كان كل من الحكم الشرعي و موضوعه مع الشک قابلا للتنزيل بلا تصرف و تأويل، كان قضية «لا تنقض» ظاهرة في اعتبار الاستصحاب في الشبهات الحكمية و الموضوعية و اختصاص المورد بالأخيرة لا يوجب تخصيصها بها خصوصا بعد ملاحظة أنها قضية كلية ارتكازية قد أتي بها في غير مورد لأجل الاستدلال بها على حكم المورد»
● «لا خلاف كما لا اشکال في اختلاف التكليف و الوضع مفهوم و اختلافهما في الجملة موردا لبداهة ما بين مفهوم السيبية أو الشرطية و مفهوم مثل الايجاب و الاستحباب من المخالفة و المباينة» عبارت را توضیح دهید.
● «و توهم كون الشك في بقاء الكلى الذي في ضمن ذاك المردد مسببا عن الشك في حدوث الخاص المشکوک حدوثه المحكوم بعدم الحدوث بأصالة عدمه؛ فاسد قطعا، لعدم كون بقائه و ارتفاعه من لوازم حدوثه و عدم حدوثه، بل من لوازم کون الحادث المتيقن ذاك المتيقن الارتفاع أو البقاء» الف) مقصود از توهم در عبارت را تبیین کنید. ب) وجه فساد توهم را بنویسید.
● «و إن لم يكن المستصحب في أحدهما من الآثار للآخر، فالأظهر جریائهما فيما لم يلزم منه محذور المخالفة القطعية للتكليف الفعلى المعلوم إجمالا، لوجود المقتضى إثباتا و فقد المانع عقلا» الف) منظور از «أحدهما» چیست؟ ب) عبارت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● «و اما الفعل المقيد بالزمان فتارة يكون الشك في حكمه من جهة الشك في بقاء قیده و طورا مع القطع بانقطاعه و انتفائه من جهة أخرى، فان كان من جهة الشك في بقاء القيد فلا بأس باستصحاب قيده من الزمان كما لا بأس باستصحاب نفس المقد» الف) اقسام منشأ شک را با توجه به عبارت بیان کنید. ب) فقط برای قسمت مشخص شده مثال بنویسید.
● «انه كما لا اشکال فيما اذا كان المتيقن حكما فعليا مطلقا لا ينبغي الاشكال فيما اذا كان مشروط معلقا فلو شک في مورد لأجل طرؤ بعض الحالات عليه في بقاء أحكامه، فكما صح استصحاب أحكامه المطلقة صح استصحاب أحكامه المعلقة» الف) این نوع استصحاب، اصطلاحا چه نام دارد؟ ب) عبارت را در قالب مثال توضیح دهید.
● «الظاهر أن الشك في أخبار الباب و كلمات الأصحاب هو خلاف اليقين فمع الظن بالخلاف فضلا عن الظن بالوفاق يجری الاستصحاب » ضمن توضیح مقصود عبارت، برای صورت ظن به خلاف و ظن به وفاق مثال بیان نمائید.
● «انه لا فرق في المتيقن بين أن يكون من الأمور القارة أو التدريجية الغير القارة فإن الأمور الغير القارة و إن كان وجودها ينصرم و لا يتحقق منه جزء إلا بعد ما انصرم منه جزء و انعدم إلا أنه ما لم يتخلل في البين العدم، بل و إن تخلل بما لا يخل بالاتصال عرفا و إن انفصل حقيقة كانت باقية مطلقا أو عرفا و یکون رفع اليد عنها مع الشك في استمرارها و انقطاعها نقضأ» الف) اشكال جریان استصحاب در امور غیر قاره را بیان نمایید. ب) با توجه به عبارت، جواب اشکال را بنویسید.
● «لا إشكال في الاستصحاب فيما كان الشك في أصل تحقق حكم أو موضوع، و أما إذا كان الشك في تقدمه و تأخره بعد القطع بتحققه و حدوثه في زمان، فإن لوحظا بالإضافة إلى أجزاء الزمان فكذا لا إشكال في استصحاب عدم تحققه في الزمان الأول و ترتیب آثاره لا آثار تأخره عنه لكونه بالنسبة إليها مثبت إلا بدعوى خفاء الواسطة » الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) عبارت را با ذکر مثال توضیح دهید،
● «لا يقال: نعم، و لكن استصحاب الحدث في حال الصلاة بعد ما التفت بعدها يقتضي أيضا فسادها، فإنه يقال: نعم، د لولا قاعدة الفراغ المقتضية لصحتها المقدمة على أصالة فسادها» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) مراد از «اصالة فسادها» چه اصلی است؟
● عبارت را با ذکر مثال شرح دهید. «أنه كما لا إشكال فيما إذا كان المتيقن حكما فعليا مطلقا لا ينبغي الإشكال فيما إذا كان مشروطا معلقا فلو شك في مورد لأجل طرو بعض الحالات عليه في بقاء أحكامه فقيما صح استصحاب أحكامه المطلقة صح استصحاب أحكامه و المعلقة لعدم الاختلال بذلك فيما اعتبر في قوام الاستصحاب من اليقين ثبوتا و الشك بقاء»
● مقصود عبارت را کاملا توضیح دهید. « الظاهر أن الشك في أخبار الباب و كلمات الاصحاب هو خلاف اليقين، فمع الظن بالخلاف فضلا على الظن بالوفاق يجري الاستصحاب، و يدل عليه ... قوله (ع) في أخبار الباب: و لكن تنقضه بيقين آخر، حيث أن ظاهره أنه في بيان تحديد ما ينقض به اليقين، و أنه ليس الا اليقين»
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
تعارض : حکومت و ورود ، تعادل و تراجی و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● عبارت بر اساس نظر مرحوم شیخ اعظم است؛ آن را تبیین کنید. اما لو زاحم الترجيح بالصور الترجيح من حيث جهة الصدور، بأن كان الارجح صدور موافقة للعامة، "فالظاهر تقديمه على غيره و ان كان مخالفة للعامة، بناء على تعليل الترجيح بخالفة العامة بإحتمال التقية في الموافق"، لأن هذا الترجيح ملحوظ في الخبرين بعد فرض صدورهما قطعا كما في المتواترين، أو تعبدا كما في الخبرين بعد عدم إمكان التعبد بصدور أحدهما و ترک التعبد بصدور الآخر، و فيما نحن فيه يمكن ذلک بمقتضى أدلة الترجيح من حيث الصدور»
● «و لا يخفى أن اللازم فيما اذا لم تنهض حجة على التعيين او التخيير بينهما هو الاقتصار على الراجح منهما اللقطع بحجيته تخيير او تعيينة بخلاف الآخر لعدم القطع بحجيته و الأصل عدم حجية ما لم يقطع بحجيته» عبارت را توضیح دهید.
● «اذا تعارض دليل نفى العسر و دليل نفي الضرر، فيعامل معهما معاملة المتعارضين لو لم يكن من باب تزاحم المقتضيين و الا فيقدم ما كان مقتضيه اقوى و ان كان دليل الاخر ارجح و اولی» الف) برای مورد مشخص شده فقط مثال بزنید. ب) تزاحم المقتضیین را با مثالی توضیح دهید.
● «و لا يخفى أن اللازم فيما اذا لم تنهض حجة على التعيين او التخيير بينهما هو الاقتصار على الراجح منهما للقطع بحجته تخييرة او تعيينة بخلاف الآخر لعدم القطع بحجيته و الأصل عدم موجية ما لم يقطع بتجيته» عبارت را با مثال توضیح دهید.
● مقصود عبارت را مستدلا بنویسید. «موافقة الخبر لما يوجب الظن بمضمونه و لو نوعا من المرجحات في الجملة بناء على لزوم الترجيح لو قيل بالتعدي من المرجحات المنصوصة أو قيل بدخوله في القاعدة المجمع عليها كما ادعی و هی لزوم العمل بأقوى الدليلين»
● با توجه به عبارت، مدعای مرحوم آخوند را همراه با استدلال توضیح دهید. «التعارض و ان كان لا يوجب الا سقوط احد المتعارضين عن الحجية رأس حيث لا يوجب الا العلم يكذب أحدهما فلا يكون هناك مانع عن حجة الآخر الا انه حيث كان بلا تعیین و لا عنوان واقعأ لم يكن واحد منهما بحجة في خصوص مؤداه لعدم التعيين في الحجة اصلا»
● عبارت را با توجه به قسمت های تعیین شده توضیح دهید. «و جميع هذه من مرجحات السند حتی موافقة الخبر للتقية فإنها أيضا مما يوجب ترجيح أحد السندين و حجيته فعلا و طرح الآخر رأسا و "کونها في مقطوعى الصدور" متمحضة في ترجيح الجهة "لا يوجب" كونها كذلك في غيرهما "ضرورة أنه لا معنی" للتعبد بسند ما يتعين حمله على التقية فكيف يقاس على ما لا تعبد فيه للقطع بصدوره»
● «استدل بالتعدي عن المرجحات المنصوصة إلى غيرها إما في الترجيح بمثل الأصدقية و الأوثقية و نحوهما مما فيه من الدلالة على أن المناط في الترجيح بها هو كونها موجبة للأقربية إلى الواقع ولا يخفى ما في الاستدلال بها، لأن جعل خصوص شیء فيه جهة الإراءة و الطريقة حجة أو مرجحا لا دلالة فيه على أن الملاك فيه بتمامه جهة إراءته» الف) استدلال مذکور را بیان نمایید؟ ب) اشكال مصنف بر استدلال را تقریر نمایید.
● عبارت را با توجه به قسمت مشخص شده توضیح دهید. «لا يخفى أن دلالة الخاص أو العام على الاستمرار و الدوام "إنما هو بالإطلاق لا بالوضع" فعلى الوجه العقلي في تقديم التقييد على التخصيص كان اللازم في هذا الدوران تقديم النسخ على التخصيص أيضا و أن غلبة التخصيص إنما توجب أقوائية ظهور الكلام في الاستمرار و الدوام من ظهور العام في العموم إذا كانت مرتكزة في أذهان أهل المحاورة بمثابة تعد من القرائن المكتنفة بالكلام»
● «ان المتحير كان محكوما بالتخيير، و لا تحير له بعد الاختيار، فلا يكون الإطلاق و لا الاستصحاب مقتضيا للاستمرار، لاختلاف الموضوع فيهما الف) عبارت مشخصا مربوط به چه بحثی است؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● « ثم إنه لا إشكال في الإفتاء بما اختاره من الخبرين في عمل نفسه و عمل مقلديه و لا وجه للإفتاء بالتخيير في المسألة الفرعية، لعدم الدليل عليه فيها. نعم له الإفتاء به في المسألة الأصولية فلا بأس حينئذ بالاختيار المقلد غير ما اختاره المفتي ...» الف) عبارت را توضیح دهید. ب) مقصود از مسئله اصولي در مقام را بیان نمائید.
● ضمن توضيح عبارت، فرق بين حكومت و ورود را بیان نمائید. « أنه لا شبهة في عدم جریان الاستصحاب مع الأمارة المعتبرة في مورده، و إنما الكلام في أنه للورود أو الحكومة و التحقيق أنه للورود، فإن رفع اليد عن اليقين السابق بسبب أمارة معتبرة علي خلافه ليس من نقض اليقين بالشك بل باليقين»
● «توهم أن المتحير كان محكوما بالتخيير و لا تحير له بعد الاختيار فلا يكون الاطلاق و لا الاستصحاب مقتضية للاستمرار لاختلاف الموضوع فيهما فاسد فان التحير بمعنی تعارض الخبرين باق على حاله» با توجه به عبارت: الف) توهم را توضیح دهید. ب) پاسخ آن را بیان نمائید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اجتهاد و تقلید: اجتهاد مطلق و تجزی ، مبادی اجتهاد ، تخطئه و تصویب ، تبدل رأی مجتهد ، تقلید و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● «و لا يخفى أنه لا وجه لتفسيره بنفس العمل ضرورة سبقه عليه و الا كان بلا تقلید» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● «و منها دعوى السيرة على البقاء فإن المعلوم من أصحاب الأئمة عليهم السلام عدم رجوعهم عما أخذوه تقليدا بعد موت المفتي، و فيه منع السيرة فيما هو محل الكلام و أصحابهم عليهم السلام إنما لم يرجعوا عما أخذوه من الأحكام لأجل أنهم غالبا إنما كانوا يأخذونها ممن ينقلها عنهم عليهم السلام بلا واسطة أحد أو معها من دون دخل رأى الناقل فيه أصلا و هو ليس بتقليد كما لا يخفى و لم يعلم إلى الآن حال من تعبد بقول غيره و رأيه أنه كان قد رجع أو لم يرجع بعد موته» الف) موضوع عبارت را مشخص می کنید. ب) عبارت را توضیح دهید.
● «اذا اضمحل الاجتهاد السابق بتبدل الرأي الأول بالآخر أو بزواله بدونه، فلا شبهة في عدم العبرة به في الأعمال اللاحقة و لزوم اتباع الاجتهاد اللاحق مطلقا أو الاحتياط فيها» الف) مرجع ضمایر در «زواله بدونه» چیست؟ ب) عبارت را توضیح دهید.
● «لا أن يراد التصويب بالنسبة إلى الحكم الفعلي و أن المجتهد و إن كان يتفحص عما هو الحكم واقع و إنشاء إلا أن ما أدى إليه اجتهاده يكون هو حكمه الفعلى حقيقة و هو مما يختلف باختلاف الآراء ضرورة ولا يشترك فيه الجاهل و العالم بداهة و ما يشتركان فيه ليس بحکم حقيقة بل إنشاء فلا استحالة في التصويب بهذا المعنى بل لا محيص عنه في الجملة بناء على اعتبار الأخبار من باب السببية و الموضوعية كما لا يخفی و "ربما يشير إليه ما اشتهرت بيننا أن ظنية الطريق لا ينافی قطعية الحكم"» الف) مراد از «التصويب بهذا المعنى» چیست؟ ب) فقط عبارت «ربما يشير اليه...» را تبیین کنید.
● «يستحيل حصول اجتهاد مطلق عادة غير مسبوق بالتجزي للزوم الطفرة و بساطة الملكة و عدم قبولها التجزئة لا تمنع من حصولها بالنسبة إلى بعض الأبواب بحيث يتمكن بها من الإحاطة بمدار که کما إذا كانت هناك ملكة الاستنباط في جميعها» مدعا و دلیل مطرح شده در عبارت را توضیح دهید.
● «لا يقال ان مجرد إظهار الفتوى للغير لا يدل على جواز أخذه و اتباعه فإنه يقال إن الملازمة العرفية بين جواز الإفتاء و جواز اتباعه واضحة و هذا غير وجوب إظهار الحق و الواقع حيث لا ملازمة بينه و بين وجوب أخذه و عبدا» الف) موضوع بحث را مشخص کنید. ب) اشکال و جواب مطرح شده را شرح دهید.
● « اذا علم المقلد اختلاف الأحياء في الفتوى مع اختلافهم في العلم و الفقاهة فلابد من الرجوع الى الافضل اذا احتمل تعينه للقطع بحجيته و الشك في حجية غیره و لا وجه لرجوعه الى الغير في تقليده الا على نحو دائر» ضمن توضیح عبارت، مقصود از « على نحو دائر» را بیان نمائید.
● مقصود عبارت را به صورت کامل توضیح دهید. «موافقة الخبر لما يوجب الظن بمضمونه و لو نوعا ، من المرجحات في الجملة بناء على لزوم الترجيح لو قيل بالتعدي من المرجحات المنصوصة أو قيل بدخوله في القاعدة المجمع عليها كما ادعي و هي لزوم العمل باقوي الدليلين»
● عبارت را به طور کامل توضیح دهید. "الثاني : في حجية ما يؤدي اليه علي المتصف به (المتجزي) و هو ايضا محل الخلاف، الا أن قضية ادلة المدارك حجيته ، لعدم اختصاصها بالمتصف بالاجتهاد المطلق "
● « ثالثها : ( دليل سوم بر لزوم تقلید از أعلم) أن قول الأفضل اقرب من غيره ، فيجب الأخذ به عند المعارضة عقلا و لا يخفي ضعفها » الف) چگونه نظر افضل اقرب است ؟ ب) وجه ضعف چیست ؟
● «الاجتهاد اصطلاحا ملكة يقتدر بها علي استنباط الحكم الشرعي الفرعي من الاصل، فعلا او قوة قريبة» ضمن معناي عبارت، دو نکته را مشخص نمائيد الف) مراد از اصل چیست؟ ب) مراد از قيد فعلا او قوة قريبة چیست؟
● «اتفقت الكلمة على التخطئة في العقليات؛ و أختلف في الشرعيات. فقال اصحابنا بالتخطئة فيها ايضا» با توجه به متن دو مطلب توضيح داده شود: الف) تخطئه در عقليات؟ ب) تخطئه در شرعيات؟
تشریحی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
الفاظ: وضع ، اوامر ، نواهی ، مفاهیم ، عام و خاص ، مطلق و مقید ، مجمل و مبین
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
وضع : مقدمه ، اقسام وضع ، حقیقت و مجاز ، وضع مرکبات ، امارات وضع ، حقیقت شرعیه ، صحیح و اعم ، مشتق و ....
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● مرحوم آخوند می فرماید: « موضوع علم اصول، ادله اربعه بما هي أدله و ادله اربعه بما هی هی نیست» چرا توضیح دهید.
● مقصود این جمله که می گوید « وضع عام، موضوع له عام، یا وضع عام، موضوع له خاص» چیست؟ در ضمن مثال توضیح دهید.
● برخی تصور کرده اند که استعمال مشترک در قرآن محال است، یک دلیل آن را به همراه پاسخ مرحوم آخوند بنویسید.
● عناوینی که در موضوعات احکام اخذ میشود چند قسم است؟ آنها را با ذکر مثال توضیح دهید.
● دو دلیل از ادله کسانی که وضع الفاظ عبادات را برای خصوص صحیح می دانند با مثال توضیح دهید.
● اگر الفاظ معاملات برای خصوص معامله صحيح وضع شده باشد، در موارد شک، تمسک به اطلاق صحیح است یا خیر؟ چرا؟
● به نظر مرحوم آخوند؛ استعمال لفظ در اکثر از یک معنا ممکن است یا خیر؟ چرا؟
● استعمال لفظ در نوع، از سنخ استعمال لفظ در معناست یا خیر؟ در ضمن مثال توضیح دهید.
● در بحث: «تبادر معنا از لفظ، علامت حقیقت است» اشکال دور شده است، اشکال و پاسخ آن را بیان کنید.
● علایم حقیقت و مجاز را نام ببرید و یکی را به دلخواه توضیح دهید.
● وضع را تعریف کرده و اقسام آن را به اعتبار موضوع له نام برده و برای هر کدام مثالی بزنید
● اشتراک لفظی را تعریف کنید و در امکان وقوع آن اقوال را بیان کنید.
● ادله اعمی ها را که می گویند الفاظ عبادات برای اعم از صحیح از فاسد وضع شده اند را بنویسید
● مراد از (( ان الظاهر أن الصحة عند الكل بمعنى واحد )) چیست؟
● حقیقت شرعیه را تعریف کنید.
● با توجه به استحاله عقلية استعمال لفظ در اکثر از معناي واحد،نظريه بطون سبعه آیات کریمه قرآن، چگونه فهم وتوجيه مي شود؟ ث مشتق اصولي را در این فرع فقهي:"مردي دو زوجه كبيره و يك زوجه صغيره شیرخوار داشته و هر دو زوجه كبيره به ترتیب به زوجه صغيره در حد رضاع شیردهند" بيان دارید؟
● آیا بحث صحيح و اعم در الفاظ معاملات نیز همچون الفاظ عبادات جاری می باشد؟
● مخالفين علامت حقیقت بودن تبادر در باب وضع الفاظ و تشخيص موضوع له الفاظ به اشکال دور تمسك نموده اند اصل اشكال و پاسخ آن را بنویسید؟
● نزاع صحیحی و اعمی در الفاظ عبادات بنا بر عدم التزام به حقیقت شرعیه ؛ چگونه قابل تصور است ؟
● مراد از وضع خاص و موضوع له عام چیست ؟ آن را در ضمن مثالی توضیح دهید
● از ادله قائلین به اعم ؛ صحت تقسیم به صحیح و سقیم است. پاسخ مرحوم آخوند از این دلیل چیست؟
● از دیدگاه مرحوم آخوند فرق بین معنای اسمی و حرفی چیست؟
● از دیدگاه مرحوم آخوند ماهیت وضع چه تفاوتی با ماهیت استعمال دارد ؟
● ثمره نزاع صحیحی و اعمی را در عبادات بیان فرمائید.
● معنای صحت وفساد از دیدگاه متکلمین ،فقهاء، وصاحب كفایه چیست ؟
● به نظر صاحب كفايه آیا وضع عام و موضوع له خاص امکان ذاتی و وقوعی دارد یا خیر؟ چرا؟
● ثمره نزاع بين صحیحی و اعمی ها در وضع الفاظ عبادات برای صحیح و یا اعم از صحیح و فاسد بنا به نظریه صاحب كفايه و شیخ اعظم در فرض شک در جزئیت و شرطیت شئ برای مامور به چیست ؟ در ضمن مثال توضیح دهید.
● دلیل کسانی را که گفته اند اشتراک لفظی محال است همراه با جواب صاحب کفایه تشریح نمایید.
● بحث صحیحی و اعم در باب معاملات طبق کدام فرض صحیح و کدام فرض صحیح نیست ؟ چرا؟
● طبق نظریه صاحب كفایه قدر جامع برای قول صحیحی لازم است یا خیر؟ و آن قدر جامع چیست؟
● صحت استعمال لفظ در معنای مناسب با موضوع له، بالوضع است یا بالطبع؟ چرا؟
● چرا صحیحی نمی تواند به هدف نفي اعتبار جزء یا شرط مشکوک، به اصالة الاطلاق مراجعه کند؟
● اگر کسی بگوید: «چون قرآن هفت یا هفتاد بطن دارد، پس استعمال لفظ در اکثر از معنا جایز است»؛ چه پاسخی به وی می دهید؟
● نظر صاحب کفایه را درباره تعارض احوال خمسة الفاظ(تجوز اشتراك و...) بیان فرمائید.
● مختار مرحوم آخوند را در ثمره نزاع صحيحي و اعمي توضيح دهيد.
● اشكال شيخ اعظم را بر جامع صحیحی ها بیان و جواب صاحب كفایه را بنویسید.
● استعمال لفظ در بيشتر از يك معنا جائز است یا خیر؟ به اقوال مختار صاحب كفايه اشاره شود.
● استعمال لفظ در« ما يناسب ما وضع له» بالوضع است یا بالطبع؟ نظر مصنف (ره) را با ذکر مثال بنویسید.
● وجه استدلال به روایت مثل « الصلاة عمود الدين» بر وضع الفاظ عبادات براي خصوص صحیح را توضیح دهید.
● ملاك صحت حمل را با ذکر مثال بیان فرمایید.
● «مشتق اصولي» را طبق بیان صاحب كفايه (ره) تعریف کنید.
● در حمل مشتق بر ذات، قیام مبداء بر ذات لازم است یا خیر؟ اقوال بیان گردد.
● اختلاف مبادي در مشتقات موجب اختلاف به حسب هئيت مي شود یا خیر؟ (طبق نظر صاحب كفايه)
● نظر محقق شریف درباره بساطت مفهوم مشتق را با دلیل بنویسید.
● دو دليل قول به وضع مشتق للاعم را بنویسید.
● نسبت بین مشتق اصولی و نحوی را با مثال توضیح دهید.
● نحوه و چگونگی اتصاف ذات باري به اوصاف ثبوتية امكانية را توضیح دهید؟
● ثمره بحث مشتق اصولي را در این فرع فقهي:"مردي دو زوجه كبيره و يك زوجه صغيره شیرخوار داشته و هر دو زوجه كبيره به ترتیب به زوجه صغيره در حد رضاع شیردهند" بيان دارید؟
● در این جهت که بحث مشتق در اسم زمان جاری باشد، اشکال شده است، اشکال و پاسخ آن را توضیح دهید.
● حمل صفت عالم و قادر و... بر ذات حق تعالی حقیقی است یا مجازی؟ چرا؟
● معنای اختلاف مبادی در مشتقات را با مثال توضیح دهید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اوامر : ماده امر ، صیغه امر ، اجزاء ، مقدمه واجب ، ضدّ ، انواع واجب و...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● اگر شک در تعبدی و توصلی بودن واجبی کردیم، مقتضای اصل عملی چیست؟ چرا توضیح دهید.
● بعضی گفته اند اگر صیغه امر حقیقت در وجوب نباشد، ظاهر در وجوب است، به خاطر غلبه استعمال یا غلبه وجود یا اکملیت وجوب، أكمليت را کاملا توضیح دهید.
● جمله های خبریه در مقام طلب، دلالت بر وجوب دارند یا خیر؟ چرا؟ با مثال توضیح دهید.
● آیا لفظ أمر حقیقت در وجوب است؟ با یک دلیل توضیح دهید.
● واجب نفسي و عینی، و واجب مقابل آنها را با مثال توضیح دهید.
● أمری که بعد از توهم حظر واقع شده است، ظهور در چه دارد؟ نظر مشهور و مصنف را توضیح دهید.
● چرا مصنف قائل به اتحاد طلب و اراده شده است؟ توضیح دهید.
● چرا أخذ قصد قربت در متعلق امر، امتناع دارد؟ توضیح دهید.
● کلمه « امر» براي طلب حقيقي وضع شده است یا طلب انشائي؟ چرا؟
● موضوع له صيغه امر را به طور دقیق بیان فرمائید.
● آیا صيغه امر دلالت بر مره دارد یا تکرار؟ نظر صاحب كفایه را توضیح دهید.
● موضوع له ماده امر چیست؟ مختار صاحب كفايه با دلیل بیان شود.
● مقدمات و مبادي اراده را بامثال توضیح دهید.
● نزاع در مره و تکرار به معناي فرد و افراد است یا دفعه و دفعات؟ نظر صاحب فصول توضیح داده شود.
● حديث « لو لا أن أشق علي امتي لأمرتهم بالسواك» چگونه وضع لفظ «امر» براي وجوب را تأييد مي کند؟
● نظر نهايي صاحب كفايه در مورد موضوع له صيغه امر و مستعمل فيه آن در موارد مختلف را توضیح دهید.
● «صيغه امر» دلالت بر فور دارد یا تراخي؟ چرا؟
● در صورتی که امر اضطراری وافی به تمام غرض نباشد و جبران نقص و کمبود ممکن و مقدار مصلحت فوت شده در حدی است که عقلا واجب التدارک باشد حکم اجزاء و بدار چیست؟
● مقدمه داخليه و مقدمه خارجيه را تعریف کنید.
● با توجه به اینکه اوامر مقدمی مستقلا دارای اطاعت و امتثال نیستند و نیز محتاج به قصد قربت نیستند، اطاعت مستقل و قصد قربت در طهارات ثلاث چگونه توجیه می شود؟
● آیا مرحوم آخوند تقسیم مقدمه واجب به مقدمه عقلية و شرعیه را قبول دارد؟ توضیح دهید.
● با توجه به این که اوامر مقدمی مستقلا دارای اطاعت و امتثال و محتاج به قصد قربت نیستند، اطاعت مستقل و قصد قربت در طهارات ثلاث چگونه توجیه می شود؟
● آیا امر آمر با وجود علم وی به انتفاء شرط امر، جایز است یا خیر؟ توضیح دهید.
● برچه فرضی مسئله مقدمه واجب یک مسئله اصولی تلقی می شود و بر چه فرضی یک مسئله فرعی و فقهی؟
● تعریف واجب مطلق ومشروط را از نظر آخوند بنویسید؟
● مقدمات مفوته را توضیح دهید و آیا واجب هستند یا خیر؟
● ثمره بحث ضد امر به شیء مقتضی نهی از ضد است یا نه؟) را با مثال توضیح دهید.
● به نظر مرحوم آخوند، متعلق اوامر و نواهی طبایع است یا افراد؟ چرا؟
● واجب موقت و غیر موقت را با مثال توضیح دهید.
● ورود امر دوم پیش از امتثال امر اول، مقتضی تکرار عمل است یا تأکید امر اول؟ چرا؟
● ثمراتی که بر وجوب مقدمه واجب ذکر شده است را نام ببرید، و ثمره مورد قبول مرحوم آخوند را معین نمائید.
● طبق نظر مرحوم آخوند حکم مقدمة مستحب و حرام را با دلیل بیان نمائید.
● کسانی قائل اند که متعلق اوامر و نواهی طبایع است نه افراد، مراد آنها از طبیعت و فرد چیست؟ توضیح دهید.
● تخییر بین دو واجب، یا عقلی است یا شرعی، مناط هر یک را در ضمن مثال طبق نظر مرحوم آخوند ذکر نمائید.
● در چه صورت امر به شی، امر محسوب می شود؟ با مثال توضیح دهید.
● به نظر مرحوم آخوند، متعلق اوامر و نواهی طبایع است یا افراد؟ چرا؟
● آیا مرحوم آخوند تقسیم مقدمه واجب به مقدمه عقليه و شرعیه را قبول دارد؟ توضیح دهید.
● به نظر مرحوم آخوند، بين وجوب ذي المقدمة و وجوب مقدمه ملازمه وجود دارد یا خیر؟ چرا؟
● آمری که علم دارد به انتفاء شرط امر، می تواند امر کند یا خیر؟ مختار مرحوم آخوند را مستدلا بیان نمایید.
● بعد از «نسخ وجوب»، دلیل ناسخ و دلیل منسوخ، بر چه چیزی دلالت دارند؟ نظر مرحوم آخوند را با دلیل توضیح دهید.
● به نظر مرحوم آخوند، تخییر در واجب تخییری، عقلی است یا شرعی؟ چرا؟
● در فرض شك به رجوع قید به هیئت یا ماده در مقام ثبوت ، وظیفه در مقام اثبات چیست؟ نظر مصنف را توضیح دهید.
● با اینکه طهارات ثلاث مقدمه نماز اند و امر به مقدمه توصلی است، چرا در صحت آنها قصد قربت لازم است؟ پاسخ مصنف را بنویسید.
● نظر صاحب فصول درباره وجوب مقدمه را با يك دلیل بیان فرمایید.
● نظر صاحب كفایه در خصوص تعلق اوامر و نواهی به طبایع یا افراد را با دلیل بنویسید
● شرط متأخر تكليف و مأمور به و فرق آن دو را توضیح دهید.
● به نظر شیخ اعظم در جملة شرطيه، قید به ماده بر مي گردد یا هیئت؟ چرا؟
● مناط در فعلیت وجوب مقدمة وجودیه چیست؟ توضیح دهید.
● واجب نفسي و غيري را تعريف و فرق آن دو را ذکر نمائید.
● استحقاق ثواب و عقاب را نسبت به وجوب غيري طبق نظر صاحب كفايه با دلیل بنویسید.
● به نظر صاحب فصول، چه نوع مقدمه اي واجب است؟ چرا؟
● آیا در مثال های زیر، سنخ الحكم وجود دارد؟ چرا؟ الف) «ان تتقوا الله يجعل لكم فرقان» ب) «ان تعدوا نعمة الله فلا تحصوها»
● عبادت ذاتي و تعليقي را معنا، و فرق آن دو را بیان کنید.
● آیا قول به اجزاء مستلزم تصویب که به اجماع امامیه باطل است می باشد؟
● آیا قول به اجزاء مستلزم تصویب که به اجماع امامیه باطل است نمی باشد؟ چرا؟
● مراد از واژه «ضد» در مسأله ضد را با مثال توضیح دهید.
● فرق بین مسئله اجزاء و مره و تکرار چیست؟
● نتیجه اجزاء بنا بر سببیت وطریقت چیست؟
● مراد از واژه «ضد» در مسأله ضد را با مثال توضیح دهید.
● بعضی قائل اند که ترک ضد، مقدمه است برای وجود ضد دیگر، کیفیت مقدمیت را با مثال توضیح دهید.
● مقتضاي اطلاق دليل و اصل عملي ، نسبت به اجزاء مأمور به اضطراري از مأمور به واقعی را به صورت مستدل بنویسید.
● «شرط متأخر» را با ذکر مثال توضیح دهید.
● آیا امر به شيء مقتضي نهي از ضد عام است؟ چرا؟
● شرط متأخر تكليف و مأمور به و فرق آن دو را توضیح دهید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
نواهی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● حكم مقدمة حرام و مکروه را طبق نظر خراساني با دلیل بیان نمایید.
● تعدد وجه و عنوان موجب تعدد معنون می شود یا خیر؟ چرا؟ با ذکر مثال توضیح دهید.
● قائلين به جواز اجتماع امر و نهی، به وقوع عبادات مکروهه استدلال کرده اند؛ کیفیت استدلال آنها را همراه با جواب اجمالی مرحوم آخوند(ره) بنویسید.
● یکی از ادله تقدیم نهی بر امر، استقراء است؛ این دلیل را در ضمن مثال توضیح دهید.
● تفاوت کف نفس و مجرد ترک چیست؟ نظر مرحوم آخوند موافق کدام است ؟
● مقصود از کلمه واحد چیست ؟
● نزاع آخوند با صاحب فصول در قید مندوحه کاملا تبیین شود ( مساله مقام امتثال و مقام تشریع را شرح دهید )
● مناط و ملاک مسالہ اجتماع - تعارض و تزاحم را تبیین کنید.
● نظر مرحوم آخوند در ابتناء تعلق اوامر و نواهی بر طبایع و ربطش به اجتماع امر و نهی بیان شود.
● جواب تفصیلی مرحوم آخوند به مثال های روزه عاشوراء - نماز در حمام نماز در موضع تهمت را بنویسید ( با تقسیم عبادت مکروهه)
● یک دلیل از ادله کسانی که در مثال: «صلّ و لا تغصب»، جانب نهی را مقدم نموده اند، با جواب مرحوم آخوند ذکر نمایید.
● در مسئله: «نهى در عبادت، دال بر فساد است یا خیر؟»، مراد از «عبادت» چیست؟ توضیح دهید.
● به نظر مرحوم آخوند ، نهی در معامله، در چه صورت دال بر فساد است؟ با مثال توضیح دهید.
● بنا بر نظریه عضدی و حاجبی اجتماع امر و نهی در شيء واحد جایز است یا خیر؟ چرا ؟ پاسخ صاحب کفایه را بنویسید.
● حکم اضطرار با سوء اختيار و ارتکاب حرام از باب مقدمه منحصره واجب طبق مبنای فاضل قمی همراه با جواب صاحب کفایه را بنویسید
● بنا بر نظریه شیخ اعظم حکم ارتکاب حرام و غصب با سوء اختيار در فرض مقدمه منحصره واجب را همراه با دلیل سوم آن توضیح دهید.
● بنا بر نظریه صاحب فصول حکم نماز در دار غصبی با سوء اختيار صحیح است یا خیر؟ چرا؟ همراه با اشکال صاحب كفایه بر آن را توضیح دهید
● اولین وجه تقدم جانب نهی بر امر بنا بر مبنای مشهور و صاحب کفایه را بنویسید.
● قائلين به جواز اجتماع امر و نهی، به وقوع عبادات مكروهه استدلال کرده اند؛ کیفیت استدلال آنها را همراه با جواب اجمالی مرحوم آخوند بنویسید.
● اگر شک کنیم که نهی دلالت بر فساد دارد یا خیر، مقتضای اصل عملی در مسئله اصولی و مسأله فرعی چیست؟ نظر مرحوم خوند را بنویسید.
● نهي متعلق به وصف غير ملازم با عبادت ، دال بر فساد است یا خیر؟ حكم مسئله را با ذکر مثال بیان کنید.
● آیا در بحث اجتماع امر و نهي ، قيد مندوحه لازم است؟ نظر صاحب کفایه را با دلیل بنویسید.
● يكي از وجوه تقديم نهي بر امر در باب اجتماع ، « دفع المفسدة أولي من جلب المنفعة» است؛ اشكال صاحب قواني بر این وجه و نقد مصنف بر این اشکال را بنویسید.
● نهی در عبادات اگر دال بر حرمت نباشد مقتضی فساد است یا خیر؟ چرا؟
● فرق میان مسأله اجتماع امر و نهي و مسأله نهي در عبادت را بنویسید.
● آیا نزاع در جواز و امتناع اجتماع امر و نهي مبتني بر تعلق احکام به طبائع است؟ چرا؟
● آیا نهي در معاملات مقتضي فساد است؟ نظر صاحب كفایه را به دلیل بنویسید.
● آیا در مسئله اجتماع وامر و نهی قید مندوحه معتبر است یا خیر ؟ نظر مرحوم آخوند همراه با ذکر دلیل .
● فرق بين باب تزاحم و تعارض با ذکر مثال
● ثمره مسئله اجتماع امر و نهی را با ذکر مثال توضیح دهید.
● بر مبنای مرحوم آخوند در باب اجتماع امر و نهی آیا نماز در مکان غضبی در صورتی که مکلف جاهل قاصر باشد صحیح است یا خیر چرا؟
● نظر مرحوم آخوند در باره صحت عبادتی که مثل نماز در حال خروج از مکان غصبی واقع می شود چیست ؟ چرا ؟
● تفاوت کف نفس و مجرد ترک چیست؟ نظر مرحوم آخوند موافق کدام است؟
● مقصود از کلمه واحد چیست؟
● نزاع آخوند با صاحب فصول در قید مندوحه کاملا تبیین شود (مساله مقام امتثال و مقام تشریع را شرح دهید)
● مناط و ملاک مسالہ اجتماع - تعارض و تزاحم را تبیین کنید .
● نظر آخوند در ابتناء تعلق اوامر و نواهی بر طبایع و ربطش به اجتماع امر و نهی بیان شود.
● جواب تفصیلی مرحوم آخوند به مثال های روزه عاشوراء ؛ نماز در حمام ؛ نماز در موضع تهمت را بنویسید ( با تقسیم عبادت مكروهه)
● آیا در مسئله اجتماع وامر و نهی قید مندوحه معتبر است یا خیر ؟ نظر مرحوم آخوند همراه با ذکر دلیل
● فرق بين باب تزاحم و تعارض با ذکر مثال بنویسید؟
● ثمره مسئله اجتماع امر و نهی را با ذکر مثال توضیح دهید.
● بر مبنای مرحوم آخوند در باب اجتماع امر و نهی آیا نماز در مكان غضبی در صورتی که مکلف جاهل قاصر باشد صحیح است یا خیر چرا؟
● نظر مرحوم آخوند در باره صحت عبا دتی که مثل نماز در حال خروج از مكان غصبی واقع می شود چیست؟ چرا؟
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
مفاهیم
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● از جمله ادله قائلين به عدم مفهوم وصف، استدلال به آیه: «و ربائبكم اللاتي في حجوركم..» است؛ کیفیت استدلال به همراه پاسخ از آن را بنویسید.
● بعضی از عامه گفته اند استثناء مفهوم ندارد، چون اگر مفهوم میداشت جمله «لا صلوة الا بطهور» دلالت می کرد بر این که نماز اگر فقط طهارت داشته باشد، و سائر شرائط را نداشته باشد صحیح است و حال این که چنین نیست. دو پاسخ مرحوم صاحب كفایه بر آن را بنویسید.
● کیفیت استشهاد به آیه: «و استشهدوا شهيدين من رجالکم» برای انکار مفهوم شرط را بنویسید.
● گر شرط متعدد باشد و جزاء واحد، «قاعده» تداخل است یا عدم تداخل؟ نظر علامه حلی را با دلیل بیان نمائید.
● دو دلیل از ادله کسانی که قائل به مفهوم وصف هستند، با جواب مرحوم آخوند را توضیح دهید.
● به نظر مرحوم آخوند کلمه «لا» دلالت بر مفهوم حصر دارد یا خیر؟ چرا؟
● توجه خطاب حقیقی به معدومین صحیح است یا خیر؟ چرا؟
● منطوق و مفهوم را طبق تعریف مرحوم آخوند در ضمن مثال بیان نمایید.
● آنچه در مفهوم، نفی می شود، سنخ حکم است یا شخص حکم؟ چرا؟
● مفهوم را طبق نظر مرحوم آخوند تعریف کنید و توضیح دهید که مفهوم و منطوق صفت مدلول اند یا صفت دال و لفظ؟
● غایت به چند معنا آمده است؟ به نظر صاحب كفايه مفهوم دارد یا خیر؟
● آیا بحث در مفهوم غايت" همان بحث دخول غایت در حكم مغيا است؟ با دلیل پاسخ دهید.
● آیا جمله شرطيه دلالت بر مفهوم دارد؟ چرا؟
● ثبوت مفهوم مبتني بر وجود چند امر است؟ نام ببرید.
● به نظر صاحب كفايه غایت به چه معنا آمده است؟ مفهوم دارد یا خیر؟
● مرحوم شیخ انصاری قائل است که آیه نبأ مفهوم شرط ندارد، چون از مصادیق جمله شرطیه محقق الموضوع است؛ پاسخ مرحوم آخوند بر کلام مرحوم شیخ اعظم را بنویسید.
● عمومیت تعلیل در آیه «نبأ» چگونه با مفهوم شرط تعارض دارد؟ توضیح دهید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
عام و خاص
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● حجیت عام در باقیمانده افراد را بعد از تخصیص، ضمن مثال توضیح دهید.
● با توجه به اینکه تکلیف معدوم عقلا صحیح نیست، پس چگونه خداوند متعال تکالیف را حتی برای معدومین انشاء نموده است؟
● مخصصی که از حيث مصداق مجمل است، اجمال آن به عام سرایت می کند یا خیر؟ چرا؟
● اگر دلیل خاص به حسب مصداق مجمل باشد آیا می توانیم در فرد مشتبه، به عام تمسک کنیم یا خیر؟ مختار مرحوم آخوند را همراه با استدلال ایشان بنویسید.
● به نظر مرحوم آخوند، آیا عمل به عام قبل از فحص از مخصص جایز است یا خیر؟ چرا؟
● به نظر مرحوم آخوند چگونه نكره در سياق نهي و نفي ، دلالت بر عموم دارد؟
● استعمال عام بعد از تخصيص مجاز است یا خیر ؟ مختار شيخ انصاري را با دليل توضیح دهید .
● مخصص حكمي از نظر محقق خراساني ، چه حکمی دارد ؟ چرا ؟
● آیا نکره در سياق نفي دلالت بر عموم دارد؟ در چه صورتی؟ چرا؟
● نظر صاحب كفايه درباره جواز عمل به عام قبل از فحص از مخصص را با دلیل بنویسید.
● نظر صاحب کفایه را در مورد تمسك به عام در شبهه مصداقيه مخصص لفظي به طور مستدل بنویسید.
● آیا تخصيص عام به مفهوم مخالف جائز است؟ نظر مرحوم آخوند را در قالب مثال توضیح دهید.
● به نظر شیخ انصاري استعمال عام بعداز تخصيص مجاز مي شود یا خیر؟ چرا؟
● حكم مخصص منفصل مصداقي چیست؟ سبب اجمال عام مي شود یا خیر؟ چرا؟
● تخصيص عام توسط مفهوم مخالف را در ضمن مثال توضیح دهید.
● تخصيص عام توسط مفهوم مخالف را ضمن مثال توضیح دهید.
● تخصيص عام توسط مفهوم موافق را در ضمن مثال ترسیم کنید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
مطلق و مقید
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● مقدمات حكمت را نام برده و بنویسید مورد جریان آن کجاست؟
● به نظر مصنف ، اگر شك شود در اینکه متكلم در مقام بيان است ، مقتضاي اصل چیست؟
● ضمن توضیح اقسام قدر متيقن با ذکر مثال، مشخص نمائید که انتفاء چه نوع قدر متيقني از مقدمات حكمت است؟
● اگر شك کردیم که متكلم در مقام بیان تمام مراد است یا خیر؟ چه اصلي جاري است؟
● مقدمات حکمت را از دیدگاه مصنف نام ببرید.
● دو قسم از اقسام خمسه انصراف را با مثال بیان کنید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
امارات
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● آیا با تمکن از امتثال تفصیلی قطعی، موافقت اجمالی با تکلیف تعبدی کفایت می کند؟ دلیل آن را بیان نمایید
● اجمال منقولی که متضمن نقل سبب و اجمال منقولی که متضمن نقل مسبب است را با مثال توضیح دهید.
● چرا روایت مشهور: «ځذ بما اشتهر بين أصحابک» بر حجیت شهرت دلالت نمی کند؟
● به کلام زیر پاسخ مستدل بدهید. سیره عقلاء بر عمل به خبر واحد نمی تواند دلیل بر حجیت خبر واحد باشد، زیرا آیات ناهيه از اتباع غیر علم، رادع این سیره محسوب می شود.
● دوران أمر بین نسخ و تخصیص، در چه صورتی رخ می دهد؟ با مثال بیان کنید.
● مراد از «بیان» در دو جمله زیر بیان مراد استعمالی است یا جدی؟ و هر جمله در کدام بحث اصولی مطرح شده است؟ الف) تأخیر بیان از وقت حاجت قبیح است. ب) متکلم در مقام بیان باشد.
● آیا موافقت التزامیه در باب تكاليف، لازم است؟ چرا؟
● کیفیت استدلال به آیه أذن برای حجیت خبر واحد و یکی از اشکالات آن استدلال را بنویسید.
● به چه کسي قطاع می گویند؟ و آیا قطعش حجت است؟ چرا؟ (یک دلیل کافی است)
● به نظر مشهور، قول لغوی حجت است یا خیر؟ چرا؟
● یکی از دلائل منکران حجیت خبر واحد را با جواب مرحوم آخوند بیان فرمائید.
● اثبات حجیت خبر واحد با اخبار، دور می باشد، ضمن تبیین دور، راه حل مصنف برای حل مشکل دور را توضیح دهید.
● مراد از امکان در «امكان التعبد بالامارة غير العلمية» را توضیح دهید.
● مدعای: «جعل تألیفی بین شیه و لوازم شیء امکان ندارد»، را ضمن مثال تبیین کنید
● در استدلال به حجیت خبر واحد از طریق آیه نبأ، اشكال شده است که این آیه شامل اخبار مع الواسطه نمی شود؛ یک جواب از جوابهای مصنف بر این اشکال را بیان کنید.
● یک دلیل اخباری ها بر عدم حجیت ظواهر کتاب را به همراه نقد مصنف بیان کنید.
● چرا مراد از مای موصول در روایت: «خذ بما اشتهر بين اصحابک» روایت است نه فتوا؟ توضیح دهید.
● ثمره وجوب موافقت التزامیه و عدم آن چیست؟ نظر مصنف را در این مورد بیان کنید.
● مراتب حکم را از نظر مرحوم آخوند به ترتیب بیان کرده و توضیح دهید.
● با توجه به مبانی مرحوم آخوند، توضیح دهید که آیا خبر واحد مسأله اصولی است یا فقهی؟
● اشکال صغروی بر قاعده: «وجوب دفع ضرر مظنون» را به همراه نظر مرحوم آخوند بیان نمایید.
● اگر عام کتابی فرموده باشد: «أحلّ الله البيع» و خبر واحد ثقه ای بگوید: «بيع الربوی حرام»؛ آیا این خاص می تواند مخصص آن عام باشد؟ طبق نظر مصنف توضیح دهید.
● مراد از موافقت التزامیه چیست؟ ضمن مثال فقهی توضیح دهید.
● استدلال سید طباطبایی بر حجیت «مطلق ظن» را با جواب آخوند بیان نمائید.
● دلیل سید مرتضی بر عدم حجیت خبر واحد و جواب مرحوم آخوند را بیان نمایید.
● یک وجه از وجوه سه گانه دلیل عقلی بر حجیت خبر واحد با جواب مرحوم آخوند را توضیح دهید.
● اجماع عملی بر حجیت خبر واحد تقريب و جواب مرحوم آخوند از آن را ذکر نمائید.
● کیفیت دلالت آیه نفر بر حجیت خبر واحد را توضیح دهید.
● ظاهر کلام شارع، حجت است یا خیر؟ چرا؟
● قول اهل لغت، در تعيين وضع الفاظ، حجت است یا خیر؟ نظر مشهور را با دلیل بیان نمائید.
● دلیل کسانی که شهرت فتوایی را حجت دانسته اند، با اشکال مرحوم آخوند توضیح دهید.
● نسبت به حجیت خبر واحد، به اخبار آحاد استدلال شده است، اشکال بر این استدلال و جواب مرحوم آخوند را ذکر نمائید.
● برای حجیت خبر واحد، به اجماع تمسک شده است، از وجوه ثلاثه اجماع، کدام وجه مورد قبول مرحوم آخوند است؟ چرا؟
● فرق بين اجماع محصل و اجماع منقول را با ذکر مثال بیان نمایید.
● یک دلیل از ادله کسانی که خبر واحد را حجت نمی دانند با جواب مرحوم آخوند ذکر نمایید.
● وجه دلالت آیه کتمان "ان الذين يكتمون..." بر حجیت خبر واحد و جواب مرحوم آخوند را تقریب نمائید.
● یک وجه از وجوه عقلی بر حجیت خبر واحد، با اشکال مرحوم آخوند را بیان نمائید.
● ضمن ذکر مقدمات دليل انسداد، نظر مرحوم آخوند را نسبت به مقدمه اول توضیح دهید.
● حكم موارد مذکور چیست؟ الف) در صورتی که بایع و مشتری نسبت به فسخ اختلاف نمودند. ب) اگر بایع ادعا کند که مشتری بعد از علم به عیب کالا به آن راضی شده است.
● شرط صحیح بودن کالا در متن عقد افاده چه چیزی دارد؟ چرا؟
● آیا عیب بوجود آمده در زمان خیار مانع از رد است یا خیر؟ چرا؟
● آیا تبعض صفقه مانع از رد می باشد؟ صور در مسئله با حکم آن را بیان کنید.
● در بحث خیار عیب، در صورتی که بایع و مشتری در فسخ نمودن اختلاف نمایند و زمان خیار تمام شده باشد، حکم آن چیست؟
● دلیل سید مرتضی بر عدم حجیت خبر واحد و جواب مرحوم آخوند را بیان نمایید.
● کیفیت دلالت آیه نفر بر حجیت خبر واحد را توضیح دهید.
● اجماع عملی بر حجیت خبر واحد تقريب و جواب مرحوم آخوند از آن را ذکر نمائید.
● یک وجه از وجوه سه گانه دلیل عقلی بر حجیت خبر واحد با جواب مرحوم آخوند را توضیح دهید.
● استدلال سید طباطبایی بر حجیت «مطلق ظن» را با جواب مرحوم آخوند بیان نمائید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اصول عملیه برائت و تخییر و احتیاط
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● حدیث رفع، ایجاب احتیاط را مرتفع می کند؛ به نظر مرحوم آخوند، ایجاب احتیاط، طریقی است یا نفسی؟ چرا؟
● مراد از علم اجمالی در تدريجيات را با مثال توضیح دهید و به نظر مرحوم صاحب كفایه، آیا علم اجمالی مزبور منجز تکلیف هست یا خیر؟ چرا؟
● آیا در جریان برائت عقلی، فحص و یأس از دست یابی به حکم شرعی شرط است یا خیر؟ چرا؟
● دو قسم از اقسام احکام وضعیه را با مثال بیان نمایید.
● چرا در بحث اصول عملیه همیشه فقط از چهار اصل بحث می شود، در صورتی که اصول دیگری هم وجود دارد؟ توضیح دهید.
● فرق بين «فعلی من جميع الجهات» و «فعلی من بعض الجهات» را بیان نمایید.
● وجه استدلال اخباری ها به آیات قرآن بر احتیاط در شبهه حكمه تحریمیه را بیان نموده و جواب مرحوم آخوند را به آنها بیان نمایید.
● نکته اشتراکی قاعده طهارت با اصول عملیه اربعه چیست؟ چرا قاعده طهارت در زمره اصول عملیه مطرح نمی شود؟
● یکی از ادله اخباری ها بر احتیاط در شبهات حكمه، اصالة الحظر است؛ آن را تبیین و سپس نقد کنید.
● اضطرار به بعض اطراف شبهه، در چه صورتی مانع فعلیت حکم می شود؟ با مثال توضیح دهید.
● تخییر بین دو فقره زیر چه تفاوتی با هم دارند؟ توضیح دهید. الف) «اعتق او صم شهرين متتابعين» ب) «ان شككت في وجوب دفن المنافق أو حرمة دفنه فإنّک مخير بينهما »
● چرا در بحث اصول عملیه همیشه فقط از چهار اصل بحث می شود، در صورتی که اصول دیگری هم وجود دارد؟ توضیح دهید.
● وجه استدلال اخباری ها به آیات قرآن بر احتیاط در شبهه حکمياه تحریمیه را بیان نموده و جواب مرحوم آخوند را به آنها بیان نمایید.
● دو قسم از اقسام احکام وضعيه را با مثال بیان نمایید.
● «حدیث رفع، آثاری که وضع و جعل آن به دست شاریع است را بر می دارد، لذا چون «مؤاخذه» از آثار شرعی نیست، اصلا نمی تواند مرفوع حدیث رفع باشد»؛ این کلام را نقد کنید.
● چرا اصولیین برای اثبات برائت به اجماع تمسک کرده اند بخلاف اخباريها؟
● چه تفاوتی بین تخییری که در اصول عملیه است با تغییری که در امثال «صل الظهر او الجمعة» می باشد، وجود دارد؟
● جمله: «الواجبات الشرعية الطاف في الواجبات العقلية» را مستدلا تحلیل کنید.
● چرا با وجود اصل موضوعی، برائت جاری نمی شود؟
● چرا مصنف ، اصالة الطهاره را جزء اصول عملیه محسوب نکرده است؟
● اگر کسی علم اجمالی دارد که رطوبت خارج شده یا بول است یا منی، سپس وضو بگیرد، آیا می تواند مس قرآن کند؟
● آیا اضطرار به غير معين، مثل اضطرار به معين مانع تنجيز علم اجمالی است؟ چرا؟
● تقریب استدلال به روایت: «صم للرؤية و افطر للروية» را بنویسید؟
● استدلال به روایت: «كل شيء مطلق حتى يرد فيه نهی» بر برائت را بنویسید.
● دو مورد از مواردی که با وجود علم اجمالی، تکلیف فعلی نیست و لذا مخالفت با علم اجمالی جایز است را در ضمن مثال توضیح دهید.
● چرا مصنف، حتی در صورت قبول ملازمه بين استحقاق و فعلیت عذاب، باز هم آیه نفی را دال بر برائت نمی داند؟
● بین دو قاعده عقلی زیر، چگونه می توان جمع کرد، به گونه ای که منافاتی بین آنها نباشد الف) قبح العقاب بلا بیان ب) دفع الضرر المحتمل واجب
● در بحث عام و خاص، تخصیص مشروط به فحص از مخصص است و در بحث اصول عملیه نیز اجرای اصول منوط به فحص از دلیل است؛ بیان کنید چه فرقی بین این دو فحص وجود دارد؟
● حکم دوران امر بین جزئیت یک شیء و مانعيت آن را در ضمن یک مثال تبیین کنید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اصول عملیه استصحاب
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● مرحوم آخوند، چگونه از اخبار لا تنقض اليقين بالشک، حجت استصحاب را مطلقا (شک در مقتضی و رافع) استفاده نموده اند؟
● اشکال مصنف به کسانی که به اجماع منقول بر حجت استصحاب استدلال نموده اند را بیان نمایید.
● اگر کسی صحیحه اولى زراره را مختص به شک در رافع بداند، چه پاسخی به وی می دهید؟
● اشکال مصنف به کسانی که به اجماع منقول بر حجیت استصحاب استدلال نموده اند را بیان نمایید.
● چرا مثبتات اصول حجت نیستند به خلاف مثبتات امارات؟ در ضمن مثال توضیح دهید.
● استظهار مرحوم آخوند از روایت: «من كان على يقين فاصابه شک فليمض على يقينه فان الشك لا ينقض اليقين»، قاعده استصحاب است یا قاعده يقين؟ چرا؟
● اصل مثبت را در ضمن مثال توضیح دهید.
● از روایت محمد بن مسلم: « من كان على يقين فاصابه شک فليمض على يقينه فان الشك لا ينقض اليقين»، چگونه استصحاب و چگونه قاعده یقین استفاده می شود؟
● بنای عقلاء بر حجت استصحاب را تقریب و اشکال مرحوم آخوند بر آن را بیان نمائید.
● اگر مستصحب حکم شرعی باشد، اتحاد قضیه مشکوک و متیقن، چه محذوری دارد؟ چرا؟ با مثال توضیح دهید.
● حُسن اسناد «نقض» به «یقین» در صحیحه زراره (و لا ينقض اليقين ابدأ بالشک) را طبق نظر مرحوم آخوند تقریب نمائید.
● استصحاب تعلیقی را در قالب مثال تعریف کنید و نظر مصنف درباره جریان و عدم جریان این استصحاب را بنویسید.
● استصحاب حكم مخصص را در قالب مثال تبیین کنید و نظر مصنف درباره جریان یا عدم جریان این استصحاب را بنویسید.
● چگونه از اخبار استصحاب، عدم حجیت اصل مثبت استفاده می شود؟
● آیا موافقت با استصحاب می تواند مرجح در باب خبرين متعارضین محسوب شود یا خیر؟ با مثال توضیح دهید.
● کیفیت تقدم امارات بر استصحاب را با دلیل توضیح دهید.
● چرا با استصحاب، لوازم عقلی و عادی مستصحب و آثار شرعی مع الواسطه آنها را نمی توان ثابت نمود؟
● آیا در امور اعتقادی، استصحاب جاری می شود؟ نظر مصنف را بنویسید.
● نسبت منطقی بین استصحاب و قاعده ید، عموم من وجه است؛ ماده اجتماع و مواد افتراقشان را در ضمن مثال شرعی بیان کنید.
● علت عدم جریان استصحاب در تعاقب حالتين را بیان کنید؟ (طهارت و نجاستی که شک در تقدم و تأخر داریم)
● چرا مثبتات طرق و امارات حجت است اما مثبتات استصحاب حجت نیست؟
● تعارض استصحابین را در ضمن مثال شرعی توضیح دهید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
تعارض
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● تعارض ضررین را در ضمن مثال تصویر کنید.
● تعدى از مرجحات منصوصه جایز است یا خیر؟ چرا؟ یکی از مرجحات غیر منصوصه را بنویسید.
● حكم تعارض بين ضرر به نفس و ضرر به شخص دیگر را با دلیل توضیح دهید.
● اصل اولی و ثانوی (با توجه به روایات در تعارض ادله بر اساس نظر مصنف را با یک دلیل برای هر یک تبیین کنید.
● یکی از ادله مرحوم شیخ انصاری بر تعدای از مرجحات منصوصه تعلیل به «ان المشهور مما لاریب فیه» بود؛ نقد مصنف بر این دلیل را توضیح دهید.
● یکی از دلائل لزوم تعدى از مرجحات منصوصه به غیر منصوصه را با اشکال صاحب كفایه بنویسید.
● انقلاب نسبت را در ضمن مثال ترسیم نمایید.
● مقتضای قاعده اولیه، در متعارضين بنا بر مسلک طریقیت چیست؟ توضیح دهید.
● طبق نظر مرحوم آخوند، وجه تقدم امارات بر اصول، حکومت است یا ورود؟ توضیح دهید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اجتهاد و تقلید
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● مصنف در عقلیات و شرعیات قائل به تخطئه است یا تصویب؟ چرا؟
● دو اصطلاح تخطئه و تصویب را توضیح دهید.
● آیا تقلید ابتدائی از مت جائز است؟ نظر مرحوم آخوند را با دلیل بنویسید.
● در جواز تقلید از میت، به «استصحاب جواز تقليد » استدلال شده است؛ این استدلال را همراه با نقد آن بیان کنید؟
● آیا در جواز تقلید، نیاز به دلیل خاصی داریم؟ چرا؟
Comments
این فیلد برای هدف اعتبار سنجی است و باید بدون تغییر باقی بماند .
error:
Content is protected !!
دانش پژوه گرامی
به زودی مطالب مربوط به این قسمت بارگذاری خواهد شد.
با تشکر از همراهی شما
