ثبت نام
ورود به پنل کاربری
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
فهرست
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
ثبت نام
ورود به پنل کاربری
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
فهرست
صفحه اصلی
اپلیکیشن
نظرسنجی
تماس با ما
درباره ما
دگرآزمایی بلاغت
موضوع سوالات
معانی، بیان، بدیع
مرحله
1
از
4
25%
تستی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
معانی: خبر و انشاء ، احوال مسند و مسندالیه ، احوال متعلقات فعل ، اطلاق و تقیید ، قصر ، وصل و فصل ، ایجاز و اطناب
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● روایت «قيمه كل امرئ ما يحسنه» مصداق کدام گزینه است؟
الف) ایجاز حذف
ب) ایجاز قصر
ج) مساوات
د) تطويل
● علاقه مجاز در آیه شریفه «و ارکعوا مع الراکعين» (با نمازگزاران نماز کنید) چیست؟
الف) لازمیت
ب) کلیت
ج) جزئیت
د) ملزومیت
● التفات در آیات «ارجعي إلى ربك راضية مرضية ، فاذځلي في عباي» به کدام صورت است؟
الف) غیبت به تکلم
ب) تكلم به غیبت
ج) غیبت به خطاب
د) خطاب به غیبت
● آیه شریفه «و لكم في القصاص حياة» مصداق کدام گزینه است؟
الف) مساوات
ب) ایجاز قصر
ج) ایجاز حذف
د) تطويل
● نوع مجاز و علاقه آن در جمله «مكر الليل» چیست؟
الف) مجاز مفرد مرسل - علاقه سببیت
ب) مجاز عقلی - علاقه زمانی
ج) مجاز عقلی - علاقه سببیت
د) مجاز مفرد مرسل -علاقه لازميت
● در آیه شریفه «قل جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل كان زهوقا» چه نوع اطنابی به کار رفته است؟
الف) تذييل
ب) ايغال
ج) اعتراض
د) احتراس
● التفات موجود در آیه «ربّنا إنك جامع الناس ليوم لا ريب فيه إن الله لا يخلف الميعاد» چه نوع التفاتی می باشد؟
الف) التفات از خطاب به غيبت
ب) التفات از تکلم به غیبت
ج) التفات از خطاب به تکلم
د) التفات از تکلم به خطاب
● هو اسناد الفعل أو ما في معناه إلى غير ما هو له في الظاهر عند المتكلم لعلاقة مع قرينة تمنع من أن يكون الاسناد له.
الف) المجاز اللغوي المرسل
ب) الاستعارة
ج) الكناية
د) المجاز العقلي
● آیه شریفه «... فاتبعوني يحببكم الله....» از موارد ............ است
الف) إيجاز القصر
ب) إيجاز الحذف بحذف الشرط
ج) إيجاز البلاغة
د) إيجاز الحذف بحذف جواب الشرط
● در جمله «من سرّه زمن ساءته أزمان» چه مجازی به کار رفته است و علاقه آن چیست؟
الف) عقلی - سببیّت
ب) عقلی - زمانیت
ج) لغوى - مسببیت
د) لغوی - زمانيت
● زمان فعل مضارع در شعر زیر چیست؟ «تدبر شرق الأرض و الغرب كفه / وليس لها يوما عن المجد شاغل»
الف) دوام
ب) حال
ج) آینده
د) زمان ندارد
● کدام گزینه غلط است؟
الف) أسعد قام أم سعيد (أم متصله)
ب) هل قام سعد أم سعيد (أم منقطعه)
ج) لما يجي زيد ثم يجئ
د) لما يجئ زيد ثم جاء
● علت حذف مفعول در آیه شریفه «هل يستوي الذين يعلمون و الذين لا يعلمون» چیست؟
الف) مشخص بودن مفعول
ب) اختصار کلام
ج) تنزيل متعدی به منزله لازم
د) بیان بعد از ابهام
● کدام گزینه به ترتیب درباره تنکیر مسند اليه در شعر زیر صحیح است؟ له حاجب عن كل أمر یشينه / وليس له عن طالب العرف حاجب
الف) تعظیم - تكثير
ب) تقليل - تكثير
ج) تحقیر - تعظیم
د) تعظیم - تحقیر
● در بیت «خلت البلاد من الغزالة ليلها / فاعاضهاک الله کی لا تحزنا» چه امری سبب عدم فصاحت در کلام گردیده است؟
الف) تنافر الكلمات
ب) تقييد لفظی
ج) تقیید معنوی
د) ضعف التأليف
● کدام ویژگی در "اسلوب خطابي" وجود ندارد؟
الف) قوة الحجة و البرهان
ب) منزلة الخطيب في نفوس سامعيه
ج) كثرة المجاز و التشبيهات
د) نبرات صوت الخطيب
● در آیه شریفه «و ان يكذبوک فقد كذبت رسل من قبلک» مسندالیه به کدام معنا به کار رفته است؟
الف) تعظیم
ب) تحقير
ج) تكثير
د) تقليل
● " ال" در آیه شریفه « وليس الذكر كالأنثى» به ترتیب .................... و ................. می باشد.
الف) جنس - عهد
ب) عهد - جنس
ج) هر دو جنس
د) هر دو عهد
● غرض از «اعتراض» در آیه شریفه «وإنه لقسم لو تعلمون عظيم چیست؟
الف) دعاء
ب) تهويل
ج) زیادت تاکید
د) تنبيه
● نوع «التفات» به کار رفته در آیه مبارکه " و ما لي لا أعبد الذي فطرني و إليه ترجعون " کدام است؟
الف) خطاب به تكلم
ب) غیبت به تكلم
ج) تكلم به خطاب
د) غیبت به خطاب
● کدام گزینه از مواضع فصل می باشد؟
الف) دفع توهم غير المراد اذا اختلفت الجملتان في الخبرية و الانشائية
ب) اذا كان الجملة الاولى محل من الأعراب و قصد تشریک الجملة الثانية لها في الاعراب
ج) اذا اتحدت الجملتان في الخبرية و الانشائية لفظا و معنی
د) كمال الاتصال بأن تكون الجملة الثانية بمنزلة البدل من الجملة الأولى
● در کدام مثال، خالى الذهن به منزله سائل مردد فرض گرفته شده است؟
الف) ما أبريء نفسى إن النفس لأمارة بالسوء
ب) الصلاة واجبة
ج) إلهكم إله واحد
د) قدم الأمير
● علت حذف مسند الیه در آیه شریفه « و استوت على الجودی» کدام است؟
الف) كون المسندالیه معينا معلوما حقيقة
ب) تکثیر الفائدة
ج) المحافظة على الوزن
د) تعينه بالعهدية
● در آیه شریفه «و ما محمد الا رسول» نوع قصر را مشخص کنید.
الف) موصوف بر صفت و حقیقی
ب) موصوف بر صفت و اضافي
ج) صفت بر موصوف و حقیقی
د) صفت بر موصوف و اضافي
● آیه شریفه «فمهّل الكافرين أمهلهم رویدا» مربوط به کدام موضع از مواضع فصل است.
الف) كمال اتصالا
ب) كمال انقطاع
ج) شبه كمال اتصال
د) شبه كمال انقطاع
● در مورد "العفو عنک صدر به الأمر" کدام گزینه صحیح است؟
الف) التبرک
ب) تعجيل المسرة
ج) تعجيل المسائة
د) الاهتمام
● کدام یک از موارد زیر از شرایط فصاحت کلمه نمی باشد؟
الف) خلوّها من مخافة القياس الصرفي
ب) تنافر الحروف
ج) خلوّها من الغرابة
د) خلوّها مما يعاب استعماله
● در بيت " ولو ان مجدا اخلد الدهر واحدا / من الناس ابقى مجده الدهر مطعما " مخل به فصاحة كلام ... است.
الف) تنافر الكلمات
ب) تعقید لفظی
ج) تعقید معنوی
د) ضعف تأليف
● غرض از القاء خبر در مثال " قال رب انّى ظلمت نفسي فاغفرلى " چیست؟
الف) فائده خبر
ب) استرحام و استعطاف
ج) اظهار الضعف و خشوع
د) اظهار الفرح و الشماتة
● معنای امر در مثال " اهدنا الصراط المستقيم" چیست؟
الف) التماس
ب) تعجيز
ج) امتنان
د) دوام
● استفهام در کدام یک از موارد به معنای امر است؟
الف) فهل انتم منتهون
ب) اتخشونه فالله أحق أن تخشوه
ج) هل جزاء الحسان لا الاحسان
د) الم نشرح لک صدرک
● معنای نداء در مثال "و يقول الكافر يا ليتني كنت ترابا " كدام مورد است؟
الف) ندبه
ب) تعجب
ج) تحسر
د) توجع
● غرض علم آمدن مسند اليه در مثال "حرب في البلد" چیست؟
الف) تبرک
ب) تلذذ
ج) تفائل
د) تشائم
● کدام گزینه در مورد نوع قصر به کار رفته در آیه شریفه «ما محمد الا رسول قد خلت من قبله الرسل» صحیح است؟
الف) قصر اضافی موصوف بر صفت
ب) قصر حقیقی موصوف بر صفت
ج) قصر اضافی صفت بر موصوف
د) قصر حقیقی صفت بر موصوف
● موضوع علم معانی چیست؟
الف) کلمه
ب) کلمه و کلام
ج) اللفظ العربي من حيث افادته المعاني الثواني
د) الالفاظ العربیه
● گزینه صحیح درباره بیت «جاء شقيق عارضأ رمحه / إن بني عمك فيهم رماح» کدام است؟
الف) غیر منکر را بمنزله منکر قرار دادن
ب) منکر را بمنزله خالى الذهن قرار دادن
ج) خالى الذهن را بمنزله شاک قرار دادن
د) منکر را بمنزله غیر منکر قرار دادن
● غرض تقدیم خبر در آیه «لکم دینکم و لی دین» چیست؟
الف) تخصيص المسند اليه بالمسند
ب) تعجيل المسرة
ج) التشويق للمتأخر
د) التنبيه من أول الأمر على إنه خبر لا نعت
● غرض از امر در آیه «فأتوا بسورة من مثله » چیست؟
الف) ارشاد
ب) تهدید
ج) تعجيز
د) امتنان
● در «ما محمد الا رسول» چه قصری بکار رفته است؟
الف) قصر حقیقی موصوف بر صفت
ب) قصر قلب
ج) قصر اضافی صفت بر موصوف
د) قصر تعیین
● مجاز زیر از نوع: «ينزل من السماء رزقأ»
الف) مجاز لغوی - علاقه سببیت
ب) مجاز عقلی - علاقه اسناد به مصدر
ج) مجاز لغوی - علاقه مسببیت
د) مجاز عقلی - علاقه اسناد به سبب
● کدام گزینه در مورد نوع قصر به کار رفته در آیه شریفه «ما محمد الا رسول قد خلت من قبله الرسل» صحیح است؟
الف) قصر اضافی موصوف بر صفت
ب) قصر اضافی صفت بر موصوف
ج) قصر حقیقی موصوف بر صفت
د) قصر حقیقی صفت بر موصوف
● غرض از امر در بیت «الهی سینه ای ده آتش افروز / در آن سینه دلی وان دل همه سوز» چیست؟
الف) ارشاد
ب) دعا
ج) التماس
د) امتنان
● در مثال "خير الصنايع في الأنام صنيعه/تبو بحاملها عن الإذلال" غرض از تقدم مسند بر مسند اليه ............. می باشد.
الف) تفاول
ب) افاده قصر المسند اليه على المسند
ج) تعجيل المسره للمخاطب
د) التشويق للمتاخر اذا كان في المتقدم ما يشوق لذكره
● غرض از آوردن ضمیر فصل در مثال زیر چیست؟ « ان الله هو التواب الرحیم»
الف) تمییز خبر از صفت
ب) تخصيص
ج) تاکید تخصیص
د) تمییز خبر از مبتدا
● گزینه صحیح کدام است؟
الف) ما محمد الا ذكي لا غبي
ب) ليس على الا شاعر لا كاتب
ج) لا يكون زيد الا تلميذا لا معلما
د) بالذكاء يتقدم محمد لا بالغباوه
● اگر دو جمله ای از حیث خبریت و انشائیت لفظا و معنا مختلف باشند، این از مصادیق ............. و حکم ......... می باشد.
الف) کمال اتصال – فصل
ب) شبه كمال انقطاع - فصل
ج) توسط بين الكمالين - فصل
د) کمال انقطاع - فصل
● کلمه هعخع در عبارت " ترکت ناقتی ترعی الهعخع"
الف) تنافر حروف دارد
ب) غرابت استعمال دارد
ج) کراهت در سمع
د) هیچکدام
● در عبارت " تجري الرياح بما لا تشتمی السفن" اسناد لا تشتمی به السفن
الف) حقیقت عقلی است
ب) مجاز عقلی
ج) مجاز در اسناد
د) هیچکدام
● گفتن جمله : الصلاه واجبه به کسی که می داند نماز واجب است از باب تنزيل عالم به فائده خبر به منزله جاهل را
الف) ایراد کلام بر طبق مقتضای ظاهر حال گویند
ب) ایراد کلام برخلاف مقتضای ظاهر حال گویند
ج) ایراد کلام برخلاف مقتضای ظاهر حال و ایراد کلام بر طبق مقتضای حال گویند
د) ایراد کلام برطبق مقتضای حال گویند
● در آیه اني يحيي هذه الله بعد موتها كلمه (انی) به معنای
الف) كيف است
ب) مِن این است
ج) متى است
د) هیچکدام
● ماء استفهامية وضع شده است برای
الف) ایضاح الاسم
ب) بیان حقيقة المسمی
ج) بیان الصفة
د) هر سه مورد
● مثال مکر الليل
الف) مجاز در نسبت اسنادیه است
ب) مجاز در اثبات است
ج) مجاز در نسبت اضافيه است
د) تمام‌گزینه ها
● اگر دو جمله از حیث خبريت و انشائیت لفظا و معنا مختلف باشند این از مصادیق و حکم آن ... می باشد.
الف) کمال اتصال – فصل
ب) شبه کمال انقطاع - فصل
ج) توسط بين الكمالين - فصل
د) کمال انقطاع - فصل
● غرض از ایراد ضمیر فصل در این جمله چیست؟ "أن الله هو یقبل التوبه عن عباده"
الف) تمییز خبر از صفت
ب) تخصص
ج) تأكيد تخصیص
د) تمییز خبر از مبتدا
● کدام گزینه در جمله " و لكم في القصاص حياه" صحیح است؟
الف) ایجاز قصر است
ب) ایجاز حذف است
ج) توشيع
د) ایجاز قصر و حذف است
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
بیان: تشبیه ، مجاز ، کنایه
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● در بیت «کسی که مهر تو دارد به دل چه غم دارد؟ / اگر رود به مثل چون خلیل در آتش» کدام صنعت بدیعی به کار رفته است؟
الف) نسخ
ب) تضمین
ج) تلميح
د) اقتباس
● در کدام بیت تشبیه ضمنی وجود دارد؟
الف) گدا از بس که دیده قحط احسان / هلال عید را دیده لب نان
ب) دود اگر بالا نشیند کسر شأن شعله نیست / جای چشم ابرو نگیرد گرچه او بالاتر است
ج) طلوع صبح به تیغ کشیده می ماند / شفق به بسمل در خون کشیده می ماند
د) یا شرابست این که میریزم ز چشم / یا سر شکست این که دارم در قدح
● گزینه صحیح درباره آیه شریفه «مثل الذين حمَّلوا التوراة ثم لم يحملوها كمثل الحمار يحمل أسفارا» کدام است؟
الف) تشبیه مؤكد
ب) تشبیه ضمنی
ج) تشبیه مفصل
د) وجه شبه غير حسی
● در کدام گزینه، کنایه از نسبت به کار رفته است؟
الف) فأصبح يقلّب كفيه على ما أنفق فيها
ب) فلان فتئ ریاض
ج) ليس كمثله شي
د) دبّ دبیها إلى موطن الاسرار
● کدام تقسیم بندی تشبیه به اعتبار وجه شبه نیست؟
الف) تمثيل / غیرتمثيل
ب) مجمل / مفصّل
ج) مرسل / مؤكد
د) قريب مبتذل / بعید غریب
● کدام گزینه درباره استعاره در آیه شریفه «فاهدوهم إلى صراط الجحيم» صحیح است؟
الف) تهكميه
ب) تمليحيه
ج) وفاقیه
د) مکنیه
● منشأ بلاغت استعاره چیست؟
الف) حذف وجه شبه
ب) صحت اراده معنای اصلی
ج) چند پهلو بودن
د) شگفتی و اوج گیری خیال
● نوع مجاز و علاقه آن در جمله «مكر الليل» چیست؟
الف) مجاز مفرد مرسل - علاقه سببیت
ب) مجاز عقلی - علاقه زمانی
ج) مجاز عقلی - علاقه سببیت
د) مجاز مفرد مرسل -علاقه لازميت
● العلاقة في المجاز و هي ...............
الف) المانعة من ارادة غير معنى الاصلى
ب) المناسبة بين المعنى الحقيقي و المجازی
ج) كون الشيء متضمنا للمقصود و غيرها
د) كون الشيء واسطه لإيصال اثر شيء الى آخر
● در مثال " علا فما يستقر المال في يده/ و كيف تمسک الماء قنة الجبل) کدام یک از فواید تشبیه وجود دارد؟
الف) بیان مقدار حال مشبه
ب) بیان حال مشبه
ج) بیان امکان حال مشبه
د) بیان امکان وجود مشبه
● التفات موجود در آیه «ربّنا إنك جامع الناس ليوم لا ريب فيه إن الله لا يخلف الميعاد» چه نوع التفاتی می باشد؟
الف) التفات از خطاب به غيبت
ب) التفات از تکلم به غیبت
ج) التفات از خطاب به تکلم
د) التفات از تکلم به خطاب
● جمله «خير الناس من ينفع الناس» کدام نوع از کنایه است؟
الف) کنایه از صفت
ب) کنایه از موصوفی که صفتش حذف شده است
ج) کنایه از نسبتی که صاحب نسبت مذکور است
د) کنایه از نسبتی که صاحب نسبت غیر مذکور است
● عبارت، تعریف تشبيه ..... است.
الف) ضمني
ب) مقلوب
ج) ممکن
د) موکّد
● مدار قرينة «الاستعارة التبعية» في قوله تعالى: "فبشّرهم بعذاب أليم......
الف) المفعول به
ب) المجرور
ج) الفاعل
د) الفاعل و المفعول
● أقل التشبيهات مرتبة في البلاغة ... فيه.
الف) ما حذفت الأداة وحدها
ب) ما خذف وجه الشبه وحده
ج) ما ذكرت أركانه جميعا
د) ما ذكر المشبه به وحده
● در آیه کریمه " أولئك الذين اشتروا الضلالة بالهدى فما ربحت تجارتهم " چه نوع استعاره ای وجود دارد؟
الف) مجرده
ب) مطلقه
ج) مرشّحه
د) مطلقه و مجرده
● در کدام آیه « علاقه آلت» بکار رفته است؟
الف) يجعلون أصابعهم في آذانهم
ب) و اجعل لى لسان صدق في الاخرين
ج) أم يحسدون الناس
د) انی اعسر خمرا
● الاستعارة المجردة هي:
الف) التي قرنت بملائم المستعار له (أي المشبه)
ب) التي قرنت بملائم المستعار منه (ای المشبه به)
ج) التي لم تقترن بما يلائم المشبه و المشبه به
د) الغربية التي يكون الجامع فيها غامضا
● گزینه صحیح درباره «رمز» از اقسام کنایه را انتخاب کنید.
الف) أن يطلق الكلام و يشار به إلى معنى آخر يفهم من السياق
ب) هو الذي كثرت وسائطه بلاتعريض
ج) هو الذي قلت وسائطه مع خفاء في اللزوم بلاتعريض
د) هو الذي قلت وسائطه مع وضوح اللزوم بلاتعريض
● در آیه شریفه « وجعلنا الانهار تجري من تحتهم» چه نوع علاقه مجاز عقلی وجود دارد؟
الف) الاسناد الى السبب
ب) الاسناد الى المكان
ج) الاسناد الى المصدر
د) الاسناد الى الزمان
● در بیت « لیل و بدر و غصن / شعر و وجه و قد» چه نوع تشبیهی به کار رفته است؟
الف) ملفوف
ب) مفروق
ج) تسویه
د) جمع
● نوع تشبیه در «كأن سهیلا و النجوم ورائه صفوف صلاة قام فيها إمامها» به اعتبار افراد و ترکیب کدام است؟
الف) تشبيه مفرد مطلق به مقيد
ب) تشبيه مرکب به مرکب
ج) تشبيه مفرد مقید به مرکب
د) تشبيه مرکب به مفرد مقيد
● نوع علاقه مجازیت در آیه « فتحرير رقبة مؤمنة» کدام است؟
الف) کلیت
ب) جزئیت
ج) سببیت
د) ملزومیت
● کدام گزینه استعاره در حرف نمی باشد؟
الف) فالتقطه آل فرعون ليكون لهم عدوا و حزنا
ب) و لأصلبئكم في جذوع النخل
ج) فاصدع بما تومر
د) اولئک على هدى من ربهم
● نوع استعاره موجود در « فبشّرهم بعذاب أليم» به اعتبار طرفین کدام است؟
الف) عناديه تهكميه
ب) عناديه تمليحه
ج) وفاقیه
د) مکنیه
● در آیه شریفه « و غيض الماء و استوت على الجودی» چه صنعتی به کار رفته است؟
الف) ابداع
ب) استتباع
ج) أسلوب حکیم
د) سلب و ایجاب
● «...... هو ما حذفت فيه أداة التشبيه، و وجه الشبه»
الف) التشبيه المرسل
ب) التشبيه البليغ
ج) التشبيه المؤكد
د) التشبيه المجمل
● در آیه شریفه «فتحرير رقبة مؤمنة» چه نوع علاقه ای بکار رفته است؟
الف) کلیت
ب) جزئیت
ج) عموم
د) خصوص
● در کدام گزینه تشبيه بليغ وجود دارد؟
الف) انّما الدنيا كبيت نسجه من عنکبوت
ب) انت نجم في رفعة و ضياء
ج) تجتليک العيون شرقا و غربا
د) كانک من كل النفوس مركب / فأنت الى كل النفوس حبیب
● نوع استعاره را در آیه "ينقضون عهدالله" مشخص کنید.
الف) استعاره مطلقه
ب) استعاره مجرده
ج) استعاره مرشحه
د) استعاره مطلقه و مجرّده
● نوع مشبه و مشبه به در بیت«كان سهیلا و النجوم ورائه / صفوف صلاة قام فيها إمامها» به ترتیب.... است.
الف) مفرد - مرکب
ب) مرکب - مفرد
ج) مفرد - مفرد
د) مرکب - مركب
● کدام گزینه از ارکان مجاز نمی باشد؟
الف) لفظ (کلمه یا کلام)
ب) قرینه
ج) علاقه بین دو معنا
د) مشابهت
● غرض إستعاره چیست؟
الف) إدعاء عینیت بین طرفین
ب) إدعاء اینکه مشبه فردی از افراد مشبه به است
ج) مشابهت بین طرفین
د) إدعاء عینیت بین طرفین و إدعاء اینکه مشبه فردی از افراد مشبه به است
● "و آتوا الایتامى أموالهم" مجاز مرسل در آیه به إعتبار....... است.
الف) ما يكون
ب) المسببية
ج) الحالية
د) ما كان
● جای خالی را پر کنید: «اذا اجريت الاستعاره في واحده من الاستعاره التصريحيه او المكنيه.. »
الف) امتنع اجرائها في الاخرى
ب) يقبح اجرائها في الاخرى
ج) يجوز اجرائها في الاخرى
د) يرجح في الاخرى
● استعاره اصلیه در کدام گزینه بکار رفته است؟
الف) رأيت حاتمأ
ب) قطعناهم في الارض امما
ج) من بعثنا من مرقدنا
د) قالو لجلودهم لم شهدتم علينا
● گزینه صحیح چیست؟ «یکنّی موطن الاسرار عن القلب»
الف) کنایه از نسبت
ب) کنایه از موصوف
ج) کنایه از نعت
د) کنایه از نوع رمز
● در کدام یک از آیات زیر علاقه مسببیه وجود دارد؟
الف) يجعلون أصابعهم فی آذانهم
ب) خذوا زينتكم عند كل مسجد
ج) ينزل لكم من السماء رزقا
د) صنع الله الذي أتقن كل شيء
● کدام گزینه به ترتیب در مورد سه نوع مبالغه: «تبلیغ - اغراق - غلو» صحیح است؟
الف) ممكن عقلا و عادة - ممكن عقلا لا عادة - مستحيل عقلا و عادة
ب) ممكن عقلا لا عادة - ممكن عقلا و عادة - مستحيل عقلا و عادة
ج) ممكن عقلا و عادة - مستحيل عقلا و عادة - ممكن عقلا لا عادة
د) مستحيل عقلا و عادة - ممكن عقلا و عادة - ممكن عقلا لا عادة
● مثال "صدغ الجيب و حالی / كلاهما كالليالي"
الف) تشبيه تسویه است
ب) تشبیه جمع
ج) تشبيه ملفوف
د) تشبيه مفروق
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
بدیع: محسنات معنویه ، محسنات لفظیه
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● کدام محسّن اختصاص به شعر ندارد؟
الف) تشريع
ب) مواربه
ج) تسميط
د) اکتفاء
● در عبارت قرآنی «فلمّا جنّ عليه الليل رأی کوکبا قال هذا ربي فلمّا أفل قال لا أحب الأفلين» کدام محسن به کار رفته است؟
الف) مذهب کلامی
ب) عکس
ج) القول بالموجب
د) استطراد
● عبارت «أن يضمن المتكلم منثوره أو منظومه شيئا من القرآن و الحديث على وجه لايشعر بأنه منهما» تعریف چیست؟
الف) نسخ
ب) تلمیح
ج) تضمین
د) اقتباس
● در آیه شریفه «فمن شهد منكم الشهر فليصمه» کدام محسّن به کار رفته است؟
الف) استخدام
ب) افتنان
ج) استطراد
د) مقابله
● نوع جناس به کار رفته در آیه شریفه " و التفت الساق بالساق الى ربك يومئذ المساق" ..... است؟
الف) مكتنف
ب) مطرف
ج) مذيل
د) مردوفا
● «............... هو ان يؤتى بكلام يحتمل معنيين متضادين على السواء»
الف) التوجيه
ب) الابداع
ج) العكس
د) التفريع
● کدام یک از گزینه های ذیل تعریف طباق است؟
الف) لا هو أن يثبت حکم متعلق امر بعد إثباته لمتعلق آخر
ب) هو الجمع بين أمرين او امور متناسبة لا على جهة التضاد
ج) هو أن يجمع المتكلم بین متعدد تحت حكم واحد
د) هو الجمع بين لفظين متقابلين في المعنى
● در کدام یک از آیات ذیل صنعت «استخدام» به کار رفته است؟
الف) و هو الذی يتوفاکم بالليل و یعلم ما جرحتم بالنهاره
ب) فمن شهد منكم الشهر فلیصمه
ج) الشمس و القمر بحسبان و النجم و الشجر یسجدان
د) «ظلمات بعضها فوق بعض إذا أخرجه یده لم يكد يراها»
● در آیه شریفه "وهو الذي يتوفاکم بالليل و يعلم ما جرحتم بالنهار " کدام یک از محسنات معنویه به کار رفته است؟
الف) استخدام
ب) استطراد
ج) إدماج
د) توریه
● عبارت «هي أن يذكر الشئ بلفظ غیره لوقوعه في صحبته نحو قوله تعالى: و نسوا الله فنسيهم » تعریف چیست؟
الف) مشاكله
ب) مزاوجه
ج) مقابله
د) مراعات نظير
● أن يخرج المتكلم من الغرض الذي هو فيه إلى غرض آخر لمناسبة بينهما، ثم يرجع فينتقل إلى إتمام الكلام الأول.
الف) الاستطراد
ب) الاستخدام
ج) الإفتنان
د) الإرصاد
● در شعر «و ما أدري و سوف إخال أدرى / أقوم آل حصن أم نساء» غرض از تجاهل عارف چیست؟
الف) توبيخ
ب) مبالغه در ذم
ج) تعجب
د) مبالغه در مدح
● در آیه شریفه «ربنا لا تؤاخذنا إن نسينا أو أخطأنا» کدام یک از معانی «نهی» مقصود است؟
الف) دعا
ب) ارشاد
ج) تیئیس
د) دوام
● گزینه صحیح برای «تجاهل العارف».......... است.
الف) أفسحر هذا أم انتم لا تبصرون
ب) لا هن جل لهم و لا هم يحلون لهن
ج) يسئلونک عن الأهلة قل هي مواقيت للناس و الحج
د) رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع عن ذكر الله
● آیه شریفه « فامّا اليتيم فلا تقهر و أما السائل فلا تنهر» مربوط به کدام گزینه است؟
الف) لزوم ما لا يلزم
ب) رد العجز على الصدر
ج) التسميط
د) التطريز
● در آیه شریفه: «لا أعبد ما تعبدون و لا أنتم عابدون ما أعبد» چه نوع جناسی به کار رفته است؟
الف) جناس مطرّف
ب) جناس لاحق
ج) جناس مصحف
د) جناس اشتقاق
● ....... هو الجمع بين لفظين مقابلين في المعنى.
الف) الجناس
ب) المقابله
ج) الطباق
د) الجمع
● گزینه مناسب با آیه «و نمارق مصفوفة و زرابی مبثوثه» را انتخاب کنید.
موازنة
إفتنان
مشاكله
ترصيع
● در آیه «و الشمس و القمر بحسبان و النجم و الشجر يسجدان» چه فن بدیعی موجود است؟
الف) إيهام تناسب
ب) إيهام تضاد
ج) مقابله
د) إرصاد
● عبارت زیر «الجمع بین لفظين مقابلين في المعنی» مربوط به کدام اصطلاح می باشد؟
الف) طباق
ب) مقابله
ج) مراعات نظیر
د) الجمع
● عبارت زیر، تعریف کدام صنعت بدیعیه است؟ "هو أو هي" أن يذكر المتكلم لفظا مفردا له معنيان احدهما قريب غير مقصود و دلالة اللفظ عليه ظاهره و الآخر بعيد مقصود و دلالة اللفظ عليه خفية »
الف) تجرید
ب) تقسیم
ج) تورية
د) ائتلاف لفظ و معنا
● در آیه شریفه: «لا أعبد ما تعبدون ولا أنتم عابدون ما أعبد» چه نوع جناسی به کار رفته است؟
الف) جناس مطرف
ب) جناس لاحق
ج) جناس مصحف
د) جناس اشتقاق
● نوع دلالت «تعريض» کدام یک از اقسام زیر می باشد؟
الف) دلالت تطابقی
ب) دلالت تضمني
ج) دلالت سیاقی
د) دلالت التزامی
عبارتی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
معانی: خبر و انشاء ، احوال مسند و مسندالیه ، احوال متعلقات فعل ، اطلاق و تقیید ، قصر ، وصل و فصل ، ایجاز و اطناب
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● موضع التفات در آیات کریمه را معین نموده و علت آن را توضیح دهید. العدول من التكلم إلى الغيبة كقوله تعالی «قل يا عبادي الذين أسرفوا على أنفسهم لا تقنطوا من خير الله» للاشارة إلى أنه الله الذي له الأسماء الحسنی و منها انه غفور رحيم. و العدول من الخطاب إلى الغيبة كقوله تعالی "ربّنا إنّك جامع الناس ليوم لاريب فيه إن الله لا يخلف الميعاد" حيث إن هذا الميعاد لا يختص بهم بل يعمهم و غيرهم.
● با توجه به عبارت « المقصود بالذات من الجملة الشرطية هو الجواب، فإذا قلت: إن إجتهد فريد كافأته ، كنت مخبرا بأنك ستكافئه، ولكن في حال حصول الإجتهاد لا في عموم الأحوال و يتفرع على هذا: أنها تعد خبرية أو إنشائية بإعتبار جوابها.» جملات شرطيه، إنشائیه اند یا خبریه ؟ چرا؟
● « الأصل في الخطاب أن يكون لسامع معين » با توجه به این عبارت خطاب در دو بیت مذکور برای چه غرضی به کار گرفته شده است؟ توضیح دهید. الف - «أ سكان نعمان الأراك تيفنوا / بأنكم في ربع قلبي سكّان » ب- « إذا أنت أكرمت الكريم ملكته / و إن أنت أكرمت اللئيم تمرّدا »
● عبارت را توضیح دهید «الجملة الفعلية و هي موضوعة لإفادة التجدد و الحدوث في زمن معين مع الاختصار و قد تفيد الجملة الفعلية الاستمرار التجددى شيئا فشيئا بحسب المقام»
● موضوع را در ضمن توضیح عبارت مذکور مشخص کنید. «هي ملكة في النفس يقتدر بها صاحبها على تأليف كلام بليغ مطابق لمقتضى الحال مع فصاحته في أي معنی قصده»
● عبارت را توضیح دهید. " و اعلم ان الحال في هذا القام هو الامر الداعي الى ايراد الكلام مكيفا بكيفية ما سواء أكان ذلك الامر الداعی ثابتا في الواقع أو كان ثبوته بالنظر لما عند المتكلم كتنزيل المخاطب غير السائل منزلة السائل"
● با توجه به عبارت شاهد مثال را توضیح و بیان کنید عبارت مربوط به چه بحثی است؟ " اولئک على هدى من ربهم و اولئک هم المفلحون " فان الله سبحانه ذكر المتقين و اوصافهم من الايمان بالغیب واقامة الصلاة و غيرهما ثم أتي بالمسند اليه اسم الإشارة تنبيها على أن المشار اليهم جديرون من اجل تلك الخصال بان يفوزوا بالهدایه
● عبارت را در ضمن یک مثال توضیح دهید. الأصل في وضع الضمير الغائب عدم ذكره الا بعد تقدم ما يفسره وقد يعدل عن هذا الأصل، فيقدم الضمير على مرجعه لفظا و رتبة
● عبارت را در قالب مثال توضیح دهید. « لما كانت الحال تجيء جملة و قد تقترن بالواو و قد لاتقترن فأشبهت الوصل و الفصل و لهذا يجب وصل الجملة الحالية بما قبلها بالواو إذ خلت من ضمير صاحبها»
● عبارت را توضیح داده و مورد استثنای آن را بنویسید. " الأصل في العطف أن ينص فيه على المثبت له الحكم و المنفى عنه الا اذا »
● مرجع ضمير «منها» در عبارت چیست ؟ عبارت را توضیح دهید . « و منها تنزيل خالي الذهن منزلة السائل المتردد اذا تقدم في الكلام ما يشير الى حكم الخبر كقوله سبحانه و تعالى: و ما أبرئ نفسي إن النفس لأمارة بالسوء »
● عبارت را توضیح دهید. «علم المعانی أصول وقواعد يعرف بها أحوال الكلام العربي التي يكون بها مطابقا لمقتضى الحال بحيث يكون وفق الغرض الذي سيق له»
● عبارات مذکوره را اعراب نهاده و در ضمن توضیح دهید. « لما كانت الحال تجيء جمله و قد تقترن بالواو و قد لاتقترن فأشبهت الوصل و الفصل و لهذا يجب وصل الجملة الحالية بما قبلها بالواو إذ خلت من ضمير صاحبها»
● عبارت را توضیح دهید؟ " ایجاز الحذف يكون بحذف شیء من العباره لا يخل بالفهم عند وجود ما يدل على المحذوف من قرینه لفظيه او معنویه"
● دو عبارت را توضیح دهید الف) و ذلک التعقيد المعنوي لخلل في انتقال الذهن من المعنى الأصلي إلى المعنى المقصود بسبب ایراد اللوازم البعيده المفتقره الى وسائط كثيره مع عدم ظهور القرائن الداله على المقصود بأن يكون فهم المعنى الثاني من الأول بعيدا عن الفهم عرفا ب) قبح استعمال هل في تركيب هو منظله للعلم بحصول أصل النسبه و هو ما يتقدم فيه المعمول على الفعل نحو: هل خليلا أكرمت فتقدم المعمول على الفعل يقتضي غالبا حصول العلم للمتكلم بالحكم و تكون هل لطلب حصول الحاصل و هو عبث
● عبارت را توضیح دهید. " و قد يكون من مرامي القصر التعريض كقوله تعالى: «انما يتذكر أولوالألباب» إذ ليس الغرض من الآية الكريمه أن يعلم السامعون ظاهر معناها و كلنها تعريض بالمشركين الذين في حكم من لا عقل له" ۵۶. عبارت را توضیح دهید.
● عبارت را توضیح دهید. " و یقیّد المسند بالحال لبيان هيئه صاحبها و تقیید عاملها و يقيد بالتمييز لبيان ما خفي من ذات أو نسبه فتكون القيود هي محط الفائده و الكلام بدونها كاذب او غير مقصود بالذات كقوله تعالى و ما خلقنا السموات و الأرض وما بينهما لاعبين"
● عبارت را توضیح دهید. "يشترط في كل من بل و لكن أن تسبق بنفی او نهی و ان يكون المعطوف بهما مفردا و الا تقترن لكن بالواو"
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
بیان: تشبیه ، مجاز ، کنایه
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● عبارت را بر «يد الله فوق أيديهم» تطبیق دهید. "قد تمتنع ارادة المعنى الأصل في الكناية لخصوص الموضوع"
● دو قول مطرح شده در عبارت درباره استعاره مکنیه را بر«نورد من أبواب الطاعة لك» تطبيق کنید. مذهب الخطيب القزويني أن المكنية هي التشبيه المضمر في النفس، المرموز إليه باثبات لازم المشبه به للمشبه و هذا الاثبات هو الاستعارة التخييلية ومذهب السكاكي أن المكنية لفظ المشبه، مراد به المشبه به»
● الف) موضوع عبارت چیست؟ ب) عبارت را بر مثال مذکور تطبیق دهید. " هو ما كان وجه الشبه فيه هيئة منتزعة من متعدد حسيا كان أو غير حسي كقوله: و ما المرء إلا كالهلال و ضوئه یوافی تمام الشهر ثم يغيب"
● الف) موضوع عبارت چیست؟ ب) عبارت را توضیح دهید. «هو إسناد الفعل أو ما في معناه إلى غير ما هوله عند المتكلم في الظاهر لعلاقة مع قرينة تمنع من أن يكون الإسناد إلى ما هو له»
● الف) موضوع عبارت چیست؟ ب) عبارت را بر مثال مذکور تطبیق دهید. قد يعكس التشبيه، فيجعل المشبه مشبه به و بالعكس فتعود فائدته إلى المشبه به لادعاء أن المشبه به أتم و أظهر من المشبه في وجه الشبه... كقوله تعالى حكاية عن الكفار إنما البيع مثل الربا»
● «الكناية التي يراد بها نسبة آخر اثبات او نفيا فيكون المكنى عنه نسبة أسند مسندها الى ما له اتصال به نحو: ان السماحة و المروءة و الندى / في قبة ضربت علی ابن الحشرج» الف) عبارت مربوط به چه بحثی است؟ ب) متن را با مثال مذکور تطبیق دهید
● عبارت «هو تشبيه لا يوضع فيه المشبه و المشبه به في صورة من صور التشبيه المعروفة بل يلمح المشبه و المشبه به و يكون المشبه به دائما برهانا على امكان ما أسيد الى المشبه نحو: من يهن يسهل الهوان عليه ما لجُرح بميت إيلام» را با ذکر مبحث مربوطه توضیح دهید.
● با ذکر مثال فرق های بین استعاره و تشبیه را طبق عبارت بیان کنید. و لابد فيها من عدم ذكر وجه الشبه و لا ادات التشبيه بل و لابد ايضا من تناسى التشبيه الذي من اجله وقعت الاستعارة مع ادعاء ان المشبه فرد من افراد مشبه به کلی»
● «الاستعارة الاصلية ...... وقد اعتبرت الاعلام التي تتضمن معنى الوصف اسم جنس تأويلا ولم تعتبر من قبيل المشتق لأن الوصف ليس جزءأ من معناها وضعا بل هو لازم له غير داخل في مفهومه کحاتم» عبارت را توضیح دهید.
● طرفا التشبيه إذا كانا مركبين فإما لم يمكن إفراد أجزائهما و إما يمكن إفراد اجزائهما شعر «و كأن اجرام السماء لوامعا / درر نثرن على بساط أزرق» از کدام مورد است؟ دلیل آن را توضیح دهید.
● بیت مذکور تلویح است یا رمز؟ دلیل آن را توضیح دهید. التلويح هو الذي كثرت وسائطه بلا تعريض و الرمز هو الذي قلت وسائطه مع خفاء في اللزوم بلا تعريض و ما یک فیّ من عیب فانّی / جبان الكلب مهزول الفصيل
● «مستعار له» در هر یک از سه مثال موجود در متن چیست؟ تنقسم الإستعارة باعتبار المستعار له إلى الاستعارة التحقيقية و هي ما كان المستعار له فيها محققا سواء كان محققأ حسا كقولك «رأيت بحرأ يعطي» أو محققة عقلا كقوله تعالى: "اهدنا الصراط المستقیم" و الاستعارة التخييلية وهي ما لم يكن المستعار له فيها محققا لاحسا و لاعقلا نحو «و إذا المنية أنشبت أظفارها ألفيت كل تميمة لاتنفع».
● متن را توضیح داده و مقصود از قید «مطلقا» را بیان کنید. إذا شاعت الاستعارة التمثيلية و كثر استعمالها تكون مثلا لا يغيّر مطلقا
● وجه شبه را تعریف کرده و مقصود از «و اشتراک الطرفين قد يكون ....» را با مثال بیان کنید. "وجه الشبه هو الوصف الخاص الذي يقصد بیان اشتراک الطرفين فيه ... و اشتراک الطرفين قد يكون ادعائيا بتنزيل التضاد منزلة التناسب و ابراز الخسيس في صوره الشريف تهكما أو تمليحا و يظهر ذلک من المقام"
● عبارت « فكل مجاز يبني على التشبيه سمی... و لابد فيها من عدم ذكر وجه الشبه و لا أداة التشبيه بل و لابد أيضا من تناسى التشبيه الذي من أجله وقعت ................ فقط مع ادعاء أن المشبه عين المشبه به » الف) جاهای خالی را پر کنید. ب) عبارت را با ذکر مثال توضیح دهید.
● « هو تشبيه لا يوضع منه المشبه و المشبه به في صورة من صور التشبيه المعروفة بل يلمح المشبه و المشبه به و يفهمان من المعنى و يكون المشبه به دائما برهانا على امكان ما أسند الى المشبه كقول المتنبي من یَهُن يسهل الهوان عليه ما لجرح بميت ايلام» ضمن بیان موضوع بحث، عبارت را در قالب مثال مذکور توضیح دهید.
● عبارت را توضیح دهید «إن كان المستعار له محققأ حسّا بأن يكون اللفظ قد نقل الى امر معلوم يمكن أن يشار اليه اشارة حسية كقولك: «بحرا يعطى» فالاستعارة تحقيقية»
● عبارت را با توجه به مثال داده شده توضیح دهید؟ « الكناية لفظ أريد به غير معناه الذي وضع له مع جواز ارادة المعنى الأصلي لعدم وجود قرينة مانعة من ارادته نحو زید طویل النجاه »
● عبارت را توضیح دهید. «المجاز المركب بالاستعارة المتمثلية هو ترکیب استعمل في غير ما وضع له العلاقة المشابه مع قرينة مانعة من اراده معناه الوضعي بحيث يكون كل من المشبه و المشبه به هيئة منتزعة من متعدد نحو في الصيف ضيّعت اللبن»
● «هي إستمعال اللفظ في غير ما وضع له العلاقة المشابهة بين المعنى المنقول عنه و المعنى المستعمل فيه، مع قرينة صارفه عن ارادة المعنى الأصلي» الف) عبارت مربوط به چه مبحثی است؟ ب) توضیح دهید.
● عبارت را در ضمن آیه شریفه توضیح دهید. «لتشبيه التمثيل موقعان أن يكون في مفتتح الكلام فيكون قياسا موضّحا و برهانا مصاحبا نحو: مثل الذين ينفقون أموالهم في سبيل الله كمثل حبة أنبتت سبع سنابل في كل سنبله مئة حبة»
● نام تشبیه مورد نظر را نوشته و عبارت را توضیح دهید. «أبلغ أساليب التشبيه ما حذف فيها الوجه و الأداة نحو:على أسد و ذلک أنّك إدعیت الإتحاد بینهما بحذف الأداة و إدّعيت التشابه بينهما في كل شيء بحذف الوجه و لذا سمي تشبيهة... »
● عبارت را با ذکر یک مثال برای هر مورد توضیح دهید. «مذهب السكاكی أن المكنية لفظ المشبه مرادأ به المشبه به و التخييلية عنده ما لا تحقق لمعناه لا حسا و لا عقلا بل هو صورة وهمية محضة.»
● «المجاز هو اللفظ المستعمل في غير ما وضع له في اصطلاح التخاطب العلاقة مع قرينة مانعة من ارادة المعنى الوضعي» مراد از اصطلاح تخاطب و همچنین وجود علاقه در مجاز را توضیح دهید.
● عبارت را با مثال کاملا توضیح دهید؟ «المكنية هي ما حذفت فيها لفظ المشبه به استغنائا ببعض لوازمه التي بها كماله في و الشبه»
● آیا تعریض کنایه از نسبت است؟ عبارت را کاملا توضیح دهید. «فالتعريض لغة خلاف التصريح و اصطلاحا هو ان يطلق الكلام و يشار به إلى معنى آخر يفهم من السياق نحو قولک للموذي المسلم من سلم المسلمون من يده و لسانه»
● عبارات مذکوره را اعراب نهاده و در ضمن توضیح دهید. لابد في الإستعارة من عدم ذكر وجه الشبه و لا أداة التشبيه بل ولا بد أيضا من تناسى التشبيه الذي من أجله وقعت الاستعارة فقط مع ادعاء أن المشبه عين المشبه به
● عبارات مذکوره را اعراب نهاده و در ضمن توضیح دهید. و من خواص الكناية انها تمكنك من أن تشفي غلّتک من خصمک من غير أن تجعل له إليک سبيلا و دون أن تخدش وجه الأدب و هذا النوع يسمى بالتعريض
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
بدیع: محسنات معنویه ، محسنات لفظیه
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● عبارت را بر آیه «و ما تلک بیمینک یا موسی» تطبیق دهید. تجاهل العارف هو سؤال المتكلم عما يعلمه حقيقة تجاهلا منه لنكتة»
● عبارت را بر مَثَل «بهانه بنی اسرائیلی گرفتن» تطبیق دهید. لكل مثل مورد و مضرب و المورد هو الحالة القديمة التي قيل فيها لأول مرة و المضرب هو الحالة الجديدة التي استعير لها»
● با توجه به عبارت: الف) تفاوت کنایه و مجاز چیست؟ ب) چرا اراده معنای اصلی در مثال مذکور صحیح نیست؟ توضیح دهید. ومن هنا يعلم أن الفرق بين الكناية و المجاز صحة إرادة المعنى الأصلي في الكناية دون المجاز فإنه ينافي ذلك نعم: قد تمتنع إرادة المعنى الأصلي في الكناية، لخصوص الموضوع كقوله تعالى: و السماوات مطويات بيمينه »
● از چهار نوع بدیع که در بیت به کار رفته ؛ دو نوع را نام برده و بیان کنید " الإبداع هو أن يكون الكلام مشتملا على عدة أنواع من البديع كقول الشاعر: فضحت الحيا و البحر جودا فقد بكى ال / حيا من حياء منک و التطم البحر.
● شاهد در آیه کریمه را توضیح دهید. يلحق بمراعاة النظير ما بني على المناسبة في اللفظ باعتبار معنى له غير المعنى المقصود في العبارة نحو قوله تعالى: «الشمس و القمر بحسبان والنجم و الشجر یسجدان»
● «هو ذكر لفظ مشترک بین المعنيين يراد به أحدهما ثم يعاد عليه ضمير أو اشارة بمعناه الاخر او يعاد عليه ضمیران يراد بثانيهما غير ما يراد بأولهما» الف) عبارت در مورد چه بحثی است؟ ب) عبارت را با ذکر مثال توضیح دهید.
● عبارت را با توجه به آیات مذکور توضیح دهید. «مراعاة النظير هي الجمع بين أمرين أو امور متناسبة، لاعي جهة التضاد و ذلک إما بين اثنين، نحو قوله تعالى: « وهو السميع البصير» و اما بین اکثر، نحو قوله تعالى: «أولئك الذين اشتروا الضللة بالهدى فما ربحت تجارتهم و ما كانوا مهتدین»
● عبارت را در ضمن مثال داده شده توضیح دهید. «القول بالموجب نوعان: أن يقع في كلام الغير إثبات صفة لشیء و ترتیب حكم عليها فينقل السامع تلك الصفه إلى غير ذلك الشيء من غير تعرض لثبوت ذلک الحكم له أو إنتفائه عنه نحو(يقولون لئن رجعنا إلى المدينة ليخرجن الأعز منها الأذل و لله العزة و لرسوله وللمؤمنين)»
● «التورية هي أن يذکر المتكلم لفظا مفردا له معنيان احدهما قريب غير مقصود و الآخر بعيد مقصود كقوله تعالى «و هو الذي يتوفاكم بالليل و يعلم ما جرحتم بالنهار» با توجه به عبارت، توریه را تعریف و شاهد مثال را بیان کنید.
● عبارت را توضیح دهید. "القول بالموجب نوعان الأول: أن يقع في كلام الغير إثبات صفة لشيء و ترتیب حكم عليها فينقل السامع تلک الصفة الى غير ذلك الشيء من غير تعرض لثبوت ذلک الحكم له أو إنتفائه عنه و الثاني: حمل لفظ وقع في كلام الغير على خلاف مراده بذكر متعلق
● عبارت چه اصطلاحی را تعریف می کند؟ اقسام آن را با مثال توضیح دهید. «ذكر لفظ مشترک بین معنيين مراد به احدهما ثم يعاد عليه ضمير او اشاره بمعناه الاخر»
● عبارت را توضیح دهید " هو تلقى المخاطب بغير ما يترقبه اما بترک سؤاله و الاجابه عن سؤال لم يسأله و اما بحمل کلام المتكلم على غير ما كان يقصد
تشریحی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
معانی: خبر و انشاء ، احوال مسند و مسندالیه ، احوال متعلقات فعل ، اطلاق و تقیید ، قصر ، وصل و فصل ، ایجاز و اطناب
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● در آیات قرآنی مذکور کدام قسم از اقسام اطناب به کار رفته است؟ الف) و أدخل يدك في جیبک تخرج بيضاء من غير شوء ب) و جاء من أقصى المدينة رجل يسعی قال يا قوم اتّبعوا المرسلین " اتبعوا من لا يسالكم أجرا و هم مهتدون ج) ثم إن ربك للذين عملوا السوء بجهالة ثم تابوا من بعد ذلك و أصلحوا إن ربك من بعدها لغفور رحيم د) و قالوا اتّخذ الله ولدا سبحانه بل له ما في السماوات و الأرض كل له قانتون
● در آیات قرآنی مذکور کدام قسم از اقسام اطناب، به کار رفته است؟ الف) ذلك جزيناهم بما كفروا و هل نجازي إلا الكفور ب) وإنه لقسم لو تعلمون عظيم ج) الحاقه ما الحاقه د) حافظوا على الصلوات و الصلاة الوسطى و قوموا لله قانتين
● «مورد» و «مضرب» را در مثل «أحشفا و سوء كيلة» توضیح دهید.
● نوع مواضع فصل را در جملات مذکور مشخص کنید. الف) ما أبرئ نفسى إن النفس لأمارة بالسوء ب) تكلم إني مصغٍ اليک ج) زعم العواذل أنني في غمرة صدقوا لكن غمرتی لا تنجلی د) فمهّل الكافرين أمهلهم رويدا
● در دو جمله «ما حافظ الا شاعر» و «ما شاعر الا حافظ » چه نوع قصری به کار رفته است؟ و ترجمه بلاغی هریک را با توجه به نوع قصر بیان کنید.
● نوع اطناب را در مثال های مذکور مشخص کرده و تعریف کنید. (اعتراض، احتراس، ذکر خاصبعد از عام، توشيع) الف) رسول الله العلم علمان علم الأبدان و علم الأديان ب) و يطعمون الطعام على حبّه مسکینا و یتیما و اسیرا ج) و يجعلون لله البنات سبحانه ولهم ما یشتهون د) و حافظواعلى الصلوات و الصلاۃ الوسطى
● با توجه به عبارت « الكلام البليغ: هو الكلام الفصيح المطابق لمقتضى الحال » ضمن ذکر یک مثال بنویسید مراد از «حال» و «مقتضای حال» چیست؟
● معانی جملات انشائیه مذکور را بنویسید. الف) إهدنا الصراط المستقيم ب) يا أيها الذين آمنوا لا تسألوا عن أشياء إن تبد لكم تسؤكم ج) هل جزاء الإحسان إلا الإحسان د) فهل لنا من شفعاء فيشفعوا لنا
● گاهی با این که می توان از غیر موصول نیز استفاده کرد ، مسندالیه را در قالب موصول ، می آورند ، دو مورد از اغراض تعریف مسند اليه به موصول را با ذکر مثال بیان کنید .
● قصر حقیقی و اضافی را با ذکر مثال تعریف کنید.
● دو مورد از اغراض تقیید به ضمیر فصل را با مثال بنویسید.
● فرق مفاد " ما أنا قلت هذا" و " انا ما قلت هذا" چیست؟ توضیح دهید.
● دو غرض از اغراض وضع جمله خبریه در موضع جمله انشائیه را با ذکر مثال بنویسید.
● «خبر ابتدائی» و «خبر انکاری » را با ذکر مثال تعریف کنید.
● فرق «مقتضای ظاهر» با «مقتضای حال» را با ذکر یک مثال بنویسید.
● سه مورد از موارد ذکر مسندالیه را بنویسید و برای یک مورد مثال بزنید.
● در آیه شریفه « فاذا جاءتهم الحسنة قالوا لنا هذه و أن تصبهم سيئة يطيروا بموسی و من معه» فرق « اذا» و «ان» را به طور کامل شرح دهید.
● «قصر افراد» و «قصر تعیین» را از اقسام قصر اضافی با ذکر یک مثال برای هر کدام توضیح دهید.
● امر معنوی و امر لفظی از اسباب تقدم متعلقات بر فاعل را به ترتیب در دو آیه مذکور مشخص کرده و توضیح دهید. الف) و جاء من أقصى المدينة رجل يسعى ب) و لقد جاءهم من ربهم الهدی
● در دو آیه شریفه مذکور به ترتیب سبب عدول از لیت به هل و لو را توضیح دهید. الف) فهل لنا من شفاء فيشفعوا لنا ب) فلو أن لنا كرة فنكون من المؤمنین
● دو مورد از موارد آوردن انشاء در موضع خبر را بنویسید.
● نوع «تغليب» در آیه شریفه " لنخرجنّک یا شعيب و الذين آمنوا معک من قريتنا أو لتعودنّ في ملّتنا" را مشخص کرده، توضیح دهید.
● نوع اطناب را در آیه های مبارکه مشخص نمایید. (پاسخ به دو مورد کافی است) الف) " و قضينا إليه ذلك الأمر أن دابر هولاء مقطوع مصبحين " ب) فإن مع العسر يسرا إن مع العسر يسرا ج) و ذلک جزيناهم بما كفروا و هل نجازي إلا الكفور د) " و يطعمون الطعام على حبه "
● تفاوت تعقید لفظی و معنوی را بنویسید.
● علت ذکر مسند در مثال « يخادعون الله و هو خادعهم » را توضیح دهید.
● فرق بين إذ، لو و إذا را با ذکر مثال بنویسید.
● قصر افراد و قصر قلب را با ذکر مثال برای هر یک توضیح دهید.
● در آیه شریفه « و إذا خلوا الى شياطينهم قالوا إنا معكم إنما نحن مستهزءون الله يستهزيء بهم» آیا عطف جمله « الله يستهزيء بهم» بر جمله «أنا معكم» صحیح است؟ یا خیر؟ توضیح دهید.
● در آیه شریفه «و إذا خلوا الى شياطينهم قالوا إنّا معكم إنما نحن مستهزئون الله يستهزيء بهم» آیا عطف جمله « الله يستهزيء بهم» بر جمله «انّا معکم» صحیح است؟ یا خیر؟ توضیح دهید.
● فصاحت در کلام را توضیح دهید و بفرمائید فرق آن با بلاغت کلام چیست؟
● فرق خبر و انشاء را به همراه قيد "لذاته" که در تعریف آمده توضیح دهید.
● اغراض اصلى الغاء خبر کدامند؟ و یک مورد از اغراض غير اصلی را نیز همراه با مثال، بیان کنید.
● سه مورد از موارد ترجيح ذكر مسند اليه را بیان فرمایید، و برای یکی از موارد مثال بزنید.
● قصر حقیقی و اضافی را با ذکر مثالی تعریف کنید.
● دو شیوه به کار بردن اسلوب حکیم را نوشته و توضیح دهید که مراد گوینده یا شنونده از به کار بردن هر یک از این شیوه ها چیست؟
● هر یک از موارد زیر به وسیله کدام علم شناخته می شوند؟ (موارد مناسب را به هم وصل کنید) تنافر - مخالفة القياس - ضعف تأليف - تعقید معنوی - علم نحو علم بیان - ذوق سلیم
● اصطلاحات را تعریف کنید. شبه كمال إتصال - إيجاز قصر
● جایگاه مقصور و مقصور عليه در حصر به ( إنّما و لا عاطفه) چیست؟
● أغراض چهار گانه تعریف مسند إليه به (أل جنسیه) را بنویسید.
● این جملات را از جهت دلالت بر زمان بررسی کنید: الف) إنك لعلى خلق عظيم ب) الوطن يسعد بأبنائه
● عیوبی که ذکر می شود با چه علمی می توان آنها را شناخت و رفع کرد؟ تنافر مخالفت قياس - ضعف تأليف - تعقید لفظی - غرابت - تعقید معنوی - حال و مقتضای حال - خالی بودن از وجوه زیبا شناختی
● موضوع دو علم معانی و بیان را مشخص کنید.
● شاهد مثال در آیه مبارکه چیست؟ ( فلهن ثلثا ما ترک)
● سه مورد از موارد حمل کلام بر خلاف مقتضای ظاهر را ذکر کرده و توضیح دهید؟ و شاهد مثال در شعر مذکور را توضیح دهید. "و مهمه مغبره أرجاؤه كأن لون أرضه سماوه"
● در چند موضع واجب است که جمله حالیه بدون واو بیاید؟ بیان کنید. (همه مورد)
● موارد کمال اتصال بین دو جمله را توضیح دهید؟ حکم آنها را بیان نمائید؟
● چرا باید دو جمله شرط و جزاء ان و اذا فعلیه استقبالیه باشد؟
● علت عدم صحت عطف را در هر کدام از دو مثال مذکور توضیح دهید. الف) خليل قادم و البعير ذاهب ب) سعید عالم و خلیل قصير
● در مثال: « ما على الا شاعر» اگر از نوع قصر حقیقی باشد مثال صحیح نیست؛ علت عدم صحت را توضیح دهید؟
● چرا مثال هل سعد قام ام سعید ممتنع است ؟ توضیح دهید؟
● اقسام أل جنس راتوضیح دهید؟ چرا استغراق مفرد أشمل از استغراق مثنی و جمع است؟
● به چه غرضی ال جنس بر سر خبر و یا مبتدا می آید توضیح دهید
● چرا مثال "ما أنا قلت هذا و لا غیری" درست نیست؟ توضیح دهید؟
● در چه هنگام تقدیم مسند اليه مفید نص بر عموم سلب و یا نص بر سلب عموم است؟ فرق عموم سلب را با سلب عموم بیان نمائید
● علت حذف مفعول در آیات شریفه مذکور چیست؟ الف) يمحو الله مايشاء و يثبت ب) هل يستوي الذين يعلمون و الذين لا يعلمون
● شرائط قصر به وسیله «لا» عاطفه رابنویسید؟
● اقسام قصر به اعتبار حقیقت و واقع را به همراه مثال بنویسید
● مواضع فصل را به همراه مثال بنویسید.
● وجه تمایز شبه کمال انقطاع باکمال انقطاع را همراه با مثال تفصيلا توضیح دهید.
● مواضع وجوبی فصل جمله حالیه رابنویسید.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
بیان: تشبیه ، مجاز ، کنایه
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● نوع کنایه را در آیات مذکوره به اعتبار معنایی که به آن اشاره می کند، بنویسید. الف) و يوم یعضّ الظالم على يديه يقول يا ليتني اتخذت مع الرسول سبيلا ب) أو من ينشأ في الحلية و هو في الخصام غیر مبین ج) و حملناه على ذات ألواح و دُسُر د) سنسمه على الخرطوم
● کیفیت جریان استعاره تخییلیه را همراه با ذکر ارکان در عبارات صحیفه سجادیه «أوجدنی برد عفوك» ، «ألبسنی عافیتک» توضیح دهید.
● ارکان تشبیه را در آیات قرآنی مذکور مشخص کنید. الف) فشاربون شرب الهيم ب) يحسبه الظمآن ماء
● علاقه و نوع مجاز را در مثال های مذکور بنویسید. الف) «انا أصبحنا فی دهر عنود». (ما در روزگاري ستيزنده و ستمکار به سر میبریم) نهج البلاغه خطبه ۳۲ ب) أنا باسرافی علی نفسی ذلیل عملنی أهلكني. (من به سبب زیاده روی بر خویش، ذلیلم. عملم مرا هلاک کرده است.) صحیفه سجادیه دعای ۵۲
● کیفیت اجرای استعاره تبعیه را در هریک از آیات قرآنی مذکور توضیح دهید. الف) إنّا لمّا طغي الماء ب) من بعثنا من مرقدنا
● علاقه مجاز به کار رفته در هر کدام از آیات قرآنی مذکور را بنویسید. الف) بأیّکم المفتون ب) يقولون بأفواههم ج) يجعلون أصابعهم في آذانهم د) ينزّل لكم من السماء رزقا
● برای هریک از علاقه های مذکور مثالی بنویسید. الف) به اعتبار ما يكون ب) به اعتبار بدلیت ج) به اعتبار جزئیت د) به اعتبار عمومیت
● مجاز مرکب مرسل را تعریف کرده و مثالی برای آن ذکر کنید
● نوع استعاره (مرشحه، مجرده، مطلقه) را در دو مثال مشخص کنید.
● «ملائم مستعار منه» یا ملائم مستعارله» را مشخص کنید. الف) إشتر بالمعروف عرضک من الأذي ب) أولئك الذين اشتروا الضلاله بالهدى فما ربحت تجارتهم
● تشبيه تمثیل را تعریف کرده و بر شعر «و ماء المرء إلا كالهلال وضوئه / يوافي تمام الشهر ثم يغيب» تطبیق دهید.
● مبالغه در کدام یک از تشبیه های مذکور بیشتر و شدیدتر است؟ چرا؟ الف) رأيت الدنيا سرابا غرّارا ب) إذا رأيتهم حسبتهم لؤلؤا منثورا
● علقه مجاز لغوى در آیات مذکور چیست؟ الف) يجعلون أصابعهم في آذانهم ب) و آتوا اليتامى أموالهم ج) خذوا زينتكم عند كل مسجد د) فتحرير رقبة مؤمنة
● در آیه: «و اخفض لهما جناح الذلّ من الرحمة نوع استعاره مکنیه است یا مصرحه؟
● "أ و من كان ميتا فأحييناه" استعاره های موجود در آیه را مشخص کنید.
● ضمن تعریف تشبیه بلیغ علت نامگذاری آن را بیان کنید.
● استعارة مكنيه را تعریف کرده و آن را در آیه کریمه «واخفض لهما جناح الذل من الرحمة....» توضیح دهید.
● مدار قرینه استعاره تبعیه در جملات مذکور چه کلمه ای است؟ الف) « و ضربت علیهم الذله و المسکنه ب) « و قطّعناهم في الأرض أمما » ج) « فبشرهم بعذاب أليم د) «بل نقذف بالحق»
● «تشبیه ضمنی» در بیت «من يهن يسهل الهوان عليه / ما لجرح بميت إيلام» را بیان نمایید.
● علاقه های «مجاز مرسل» در آیات شریفه مذکور را بنویسید. الف) و إني أراني أعصر خمرا ب) و اجعل لي لسان صدق في الآخرين ج) فتحرير رقبة مؤمنة د) ففي رحمة الله هم فيها خالدون ه) فإذا قضيتم الصلاة
● «تعريض» یکی از اقسام کنایه را با ذکر مثال توضیح دهید.
● أسلوب حکیم را تعریف کرده و آن را بر آیه شریفه " و يسألونک ماذا ينفقون قل ما أنفقتم من خير فللوالدين و الأقربين و اليتامى و المساكين و ابن السبيل " تطبیق دهید.
● چرا تشبيه تمثيل از دیگر تشبيه ها بلیغ تر است؟ آن را روی آیه شریفه مبارکه " مثل الذين حمّلوا التوراة ثم لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا " توضیح دهید .
● استعارة مكني را براساس بیت «ولئن نطقت بشکر برگ مفصحة / فلسان حالی بالشكاية أنطق» توضیح دهید.
● انواع کنایه را با ذکر مثال توضیح دهید.
● اصطلاحات را با ذکر مثال تعریف کنید. الف) استعاره تبعیه ب) تشبیه بلیغ ج) تشبیه مجمل د) استعاره مکنیه
● با توجه به آیه شریفه «و لكم في القصاص حياة» نوع ایجاز را مشخص نموده و آن را کاملا توضیح دهید.
● تشبیه به کار رفته در ابیات را با توجه به وجه شبه توضیح دهید. الف) انما الدنيا كبيت / نسجه من عنکبوت ب) و ما المرء الا كالشهاب وضوئه / يوافي تمام الشهر ثم يغيب
● در آیات شریفه مذکور نوع استعاره را به اعتبار ملائمات نوشته و آن را توضیح دهید. الف) أولئك الذين اشتروا الضللة بالهدى فما ربحت تجارتهم ب) ينقضون عهد الله
● أساليب بیان را نام ببرید و یکی از آنان را اجمالا بنویسید.
● چهار مورد از علاقات مجاز عقلی را با مثال ذکر کنید.
● کنایه و نوع آن (صفت، موصوف، نسبت) را در مثالهای مذکور توضیح دهید: الف) الرحمن على العرش استوى ب) ألا يا نخلة من ذات عرق / علیک و رحمة الله السلام
● فرق مجاز با کنایه را بیان کنید.
● وجه أبلغیت کنایه نسبت به تصریح چیست؟ کاملا توضیح دهید.
● تشبیه را در لغت و اصطلاح تعریف کنید.
● علاقه مجاز را در مثال ها بیان کنید؟ الف) ينزل لكم من السماء رزقا ب) فتحرير رقبه مومنه ج) ام يحسدون الناس د) انی ارانی اعصر خمرا
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
بدیع: محسنات معنویه ، محسنات لفظیه
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
● محسنات را تعریف کنید. الف) جمع ب) حسن تعلیل ج) جناس تام د) موازنه
● در آیات مذکور کدام یک از محسنات معنوی به کار رفته است؟ الف) فمن شهد منكم الشهر فليصمه ب) ثم ننّجى الذين اتقوا و نذروا الظالمين فيها جثيا ج) یا ایها الناس ان کنتم في ريب من البعث فإنا خلقناكم من تراب د) تعلم ما في نفسي و لا اعلم ما في نفسك
● اصطلاحات محسنات معنوی را به همراه مثال تعریف کنید. الف) المشاكلة ب) حسن التعليل
● استخدام را تعریف کرده و نحوه جریان آن در آیه کریمه " فمن شهد منكم الشهر فليصمه.." را تبیین کنید.
● توریه به کار رفته در آیه شریفه " هو الذي يتوفاکم بالليل و يعلم ما جرحتم بالنهار " را توضیح دهید.
● کنایه از نسبت را با ذکر مثال توضیح دهید.
● جناس تام و غيرتام را تعریف نموده و برای هر یک مثال بزنید.
● در آیه شریفه " و يسألونک ما ذا ينفقون قل ما أنفقتم من خير فللوالدين و الأقربين و اليتامى والمساكين " کدام یک از محسنات معنویه به کار برده شده است؟ توضیح دهید.
● محسنات معنوی به کار رفته در آیات شریفه مذکور را بنویسید. الف) هو الاول و الاخر و الظاهر و الباطن ب) يحل لهم الطيبات و يحرم عليهم الخبائث ج) لا تدركه الأبصار و هو يدرك الأبصار و هو اللطيف الخبير د) لو كان فيهما آلهة الا الله لفسدتا
● اصطلاحات را با ذکر مثال تعریف کنید. الف) طیّ و نشر ب) جناس تام
● چهار صنعت بدیعیه به کار رفته در آیه شریفه « وقيل يا أرض ابلعي ماءک و یا سماء أقلعي وغيض الماء و قضى الأمر » را با تعیین مورد بنویسید.
● توریه را لغه و اصطلاحا تعریف کنید و یک مثال بزنید.
● انواع جناس را در عبارات مذکور مشخص کنید: الف) يوم تقوم الساعه يقسم المجرمون ما لبثوا غير ساعة ب) ذلكم بما کنتم تفرحون في الارض بغير الحق و بما کنتم تمرحون ج) أسلم سالمها الله - غفار غفر الله لها د) لا أعبد ما تعبدون و لا انتم عابدون ما أعبد
● در مثال های مذکور چه صنعتی بکار رفته است؟ الف) تحسبهم ایقاظا و هم رقود ب) هو الذي يتوفاکم باللیل و يعلم ما جرحتم بالنهار ج) يحل لهم الطيبات و يحرم عليهم الخبائث د) فمن شهد منكم الشهر فليصمه
● دو اصطلاح توشيع و ايغال را تعریف کرده و بیان کنید از أقسام چه نوع کلامی هستند
● دو اصطلاح توشيع و ايغال را تعریف کرده و بیان کنید از اقسام چه نوع کلام است.
Phone
این فیلد برای هدف اعتبار سنجی است و باید بدون تغییر باقی بماند .
error:
Content is protected !!
دانش پژوه گرامی
به زودی مطالب مربوط به این قسمت بارگذاری خواهد شد.
با تشکر از همراهی شما
